Ιστορία – Σελίδα 3 – ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΤΕΡΑ

«Θέλω πίσω τη χώρα μου»

220118 Hasan Ulas Altiok — Μια από τις χαρακτηριστικότερες σημερινές αντιδράσεις: «Θέλω πίσω τη χώρα μου»

Τί έγινε σήμερα (και τί θα γίνεται;) στα βόρεια της Κύπρου;

Σε δημοσιογραφικό επίπεδο τα τελευταία γεγονότα στα κατεχόμενα είναι γνωστά. Οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι η επίθεση εναντίον της εφημερίδας Afrika, στελεχών του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος, αλλά και εναντίον της ευρύτερης τουρκοκυπριακής Αριστεράς (που αντιδρούν σε σχέση με την πολιτική της Άγκυρας στη Συρία) θα συνεχιστούν με διάφορες “ευκαιρίες – εκδηλώσεις” τις επόμενες ώρες και μέρες. Στο σημείο αυτό θα ήταν χρήσιμη μια όσο το δυνατό πιο ξεκάθαρη εικόνα του πλαισίου των εξελίξεων, των πλευρών της αντιπαράθεσης και των ιδεολογικών μηχανισμών που τέθηκαν σε κινητοποίηση.

Συνεχίστε την ανάγνωση του ««Θέλω πίσω τη χώρα μου»»

Η γυναίκα της απελευθέρωσης…

17097464_10155852809958976_8432835534137690990_o

Στα 23 της χρόνια, φοιτήτρια νομικής, της έμειναν τρία μαθήματα για να πάρει το πτυχίο της… Ο ενθουσιασμός της όμως για τους συναγωνιστές της και την εμπειρία του ΡΚΚ ήταν τέτοιος που ήθελε αμέσως να εγκαταλείψει τις σπουδές και να πάει στο βουνό. Ήξερε πολύ καλά τους κανόνες της οργάνωσης… κανένας νέος και νέα πριν τελειώσουν με επιτυχία τις σπουδές τους και πριν διασφαλίσουν την συνειδητή άδεια της οικογένειας τους, δεν εντάσσονταν στις ομάδες που θα πήγαιναν στο βουνό.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Η γυναίκα της απελευθέρωσης…»

Το εθνικό κράτος του Ντενκτάς, το ψεύτικο κράτος της αντιπολίτευσης

20161025_114128 — Η τουρκοκυπριακή δεξιά εφημερίδα Halkın Sesi στις 16 Νοεμβρίου 1983 με πρωτοσέλιδο τίτλο «Περιμένουμε αναγνώριση». Για την τουρκοκυπριακή αντιπολίτευση όμως το ζητούμενο δεν ήταν ποτέ αυτό.

Για την ανακήρυξη της «ΤΔΒΚ»

«Χάρη στο Θεό τώρα έχω το κράτος μου, έχω τη χώρα μου, έχω το λαό μου», αναφωνούσε ο Ραούφ Ντενκτάς στις 17 Νοεμβρίου 1983 ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Μια φράση ιστορικής σημασίας που συμπυκνώνει σχεδόν όλες τις δυναμικές της διχοτόμησης που απελευθέρωσε μερικά χρόνια πριν η στρατιωτική εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο. Μια φράση που την ίδια στιγμή επιδίωξε να νομιμοποιήσει με «ιερό τρόπο» την ύπαρξη ενός χωριστού λαού στο νησί, ο οποίος «χρειαζόταν» το δικό του κράτος. Η μονομερής ανακήρυξη της «ΤΔΒΚ» στις 15 Νοεμβρίου 1983, δεν αποτελεί μια απλοϊκή πράξη εμβάθυνσης της διχοτόμησης, σχεδιασμένης από την Άγκυρα και επιβεβλημένης στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα. Αντίθετα, η συγκεκριμένη εξέλιξη πρέπει να αντιμετωπιστεί στο σύνολο των πολύπλοκων δυναμικών της περιόδου, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν τόσο την πολιτική και τις επιδιώξεις της Τουρκίας στην Κύπρο, όσο και τους στόχους της τότε τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Είναι σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν που αξίζει τον κόπο να υπενθυμιστεί ότι η ανακήρυξη χωριστού κράτους στην Κύπρο έγινε μόλις τρία χρόνια μετά την επικράτηση του βιαιότερου στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Τουρκία, δηλαδή εκείνο της 12^ης Σεπτεμβρίου 1980.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Το εθνικό κράτος του Ντενκτάς, το ψεύτικο κράτος της αντιπολίτευσης»

Η αντιπαράθεση κοσμικότητας-θρησκείας στην Τουρκία

Ποια η σημασία της δήλωσης Καχραμάν για ένα «ισλαμικό σύνταγμα»;

«Η κοσμικότητα δε θα πρέπει να υπάρχει στο νέο Σύνταγμα. Μόνο σε τρία Συντάγματα σε όλο τον κόσμο υπάρχει η αρχή της κοσμικότητας. Στη Γαλλία, Ιρλανδία και στην Τουρκία. Και μάλιστα χωρίς να υπάρχει περιγραφή του όρου. Όποιος θέλει αντιλαμβάνεται όπως θέλει την κοσμικότητα. Δε θα πρέπει να αποφύγουμε το θέμα ενός θρησκευόμενου Συντάγματος. Θα πρέπει να γίνεται αναφορά στη θρησκεία». Το προαναφερθέν αποτελεί απόσπασμα από την ομιλία του προέδρου της Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας, Ισμαήλ Καχραμάν, κατά τη διάρκεια συνεδρίου με θέμα «η νέα Τουρκία και το νέο Σύνταγμα» που πραγματοποιήθηκε στην Άγκυρα στις 25 Απριλίου 2016. Για την ιστορία αξίζει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο συνέδριο διοργάνωσε η Ένωση Ακαδημαϊκών και Συγγραφέων των Ισλαμικών Χωρών και μάλιστα σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περίοδο για την Τουρκία, με βασικό της χαρακτηριστικό τις αντιπαραθέσεις για το νέο Σύνταγμα. Η συγκεκριμένη αναφορά του Καχραμάν προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων, η ένταση των οποίων ήταν τέτοια που εξανάγκασε πολλά στελέχη του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), τον Πρωθυπουργό Νταβούτογλου και τον Πρόεδρο Έρντογαν, να επιδιώξουν να ανασκευάσουν. Το κεντρικό βάρος των «διορθωτικών» δηλώσεων υπογράμμιζε ότι η προσπάθεια στο προσχέδιο για το νέο Σύνταγμα που ετοιμάζει το ΑΚΡ είναι η διασφάλιση της αρχής της κοσμικότητας με τρόπο που να σέβεται όλες τις θρησκείες και την έκφραση τους στην Τουρκία.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Η αντιπαράθεση κοσμικότητας-θρησκείας στην Τουρκία»

Τάξιμ: Η πλατεία είχε τη δική της ιστορία

Διαφορετικές αναγνώσεις της πρωτομαγιάς στην Τουρκία

Για ακόμα μια φορά φέτος, η κυβέρνηση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) ήταν ιδιαίτερα «γρήγορη» στην απαγόρευση των πρωτομαγιάτικων εκδηλώσεων των συνδικάτων στην πλατεία Τάξιμ. Ήδη από τις 16 Απριλίου 2016, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νουμάν Κουρτουλμούς, ανακοινώνοντας την εν λόγω απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου υπογράμμισε με νόημα: «Δεν είναι δυνατό να γίνουν εκδηλώσεις στη συγκεκριμένη πλατεία. Ο κυβερνήτης της Κωνσταντινούπολης μάλλον θα υποδείξει την πλατεία Γιενίκαπι». Την ίδια μέρα και ως απάντηση στην κυβερνητική απόφαση, η Συνομοσπονδία Επαναστατικών Εργατικών Συνδικάτων (DİSK) ανακοίνωσε την πρόθεσή της να γιορτάσει την πρωτομαγιά με πορείες και εκδηλώσεις στην πλατεία Τάξιμ. Γιατί τόση επιμονή από πλευράς κυβέρνησης να απαγορεύει τις συγκεντρώσεις στη συγκεκριμένη πλατεία; Ποια ανάγκη την οδηγεί στην υπόδειξη ενός άλλου χώρου για την πραγματοποίηση των εκδηλώσεων; Αλλά και γιατί αυτή η επιμονή των συνδικάτων να παραβλέπουν τα τελευταία χρόνια τις αποφάσεις της κυβέρνησης και να μην ακολουθούν τις «υποδείξεις» προς ένα άλλο «νόμιμο» χώρο; Τελικά, γιατί τόση φασαρία για μια πλατεία κάθε πρωτομαγιά στην Κωνσταντινούπολη; Μια απάντηση που στον ένα ή στον άλλο βαθμό αφορά συνολικά τα προαναφερθέντα ερωτήματα θα ήταν ότι πολύ απλά η αντιπαράθεση δε γίνεται «μόνο για την Τάξιμ», αλλά και γιατί η συγκεκριμένη όντως από πολλές απόψεις δεν είναι μόνο μια πλατεία με συμβατικούς όρους. Με λίγα λόγια, η πρωτομαγιά στην πλατεία Τάξιμ, είναι μια στιγμή που συμπυκνώνει τις μεγαλύτερες ανοιχτές αντιπαραθέσεις, αλλά και πληγές στη σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Τάξιμ: Η πλατεία είχε τη δική της ιστορία»

Οζάλ και Τουρκοκύπριοι: Η αρχή των μνημονίων

Αφώτιστες στιγμές κυπριακής ιστορίας 4

Yeni Duzen 04071986 — Η διακήρυξη του τουρκοκυπριακού συνδικαλιστικού κινήματος με τίτλο «Όχι στο πακέτο της οικονομικής καταστροφής», με την οποία ανακοινώνεται η έναρξη απεργιακών κινητοποιήσεων ενάντια στα μέτρα Οζάλ. Από την εφημερίδα *Yeni Düzen*, 4 Ιουλίου 1986.

Η πρώτη πιο σοβαρή και ολοκληρωμένη προσπάθεια εισαγωγής νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα, έγινε από τον Πρωθυπουργό της Τουρκίας, Τουργκούτ Οζάλ, το καλοκαίρι του 1986. Με αφορμή το αίτημα Έρογλου για παραχώρηση 12 δισεκατομμυρίων τουρκικών λιρών από την Άγκυρα, ο Οζάλ προχώρησε στον καταρτισμό ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αλλαγής του οικονομικού μοντέλου των κατεχομένων, στα πρότυπα των γνωστών αποφάσεων της 24ης Ιανουαρίου 1980 που ουσιαστικά εμβάθυναν τη νεοφιλελεύθερη στροφή της τουρκικής οικονομίας.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Οζάλ και Τουρκοκύπριοι: Η αρχή των μνημονίων»

Τα λάφυρα πολέμου, οι σοροί και οι αναμνήσεις…

Halkin Sesi 26 Haziran 1976 — Από την εφημερίδα Halkın Sesi, 26 Ιουνίου 1976: Η «πολυθρόνα της εξουσίας» του Ντενκτάς, πάνω στα «λάφυρα του πολέμου». Μια κριτική για το διαμοιρασμό της κινητής και ακίνητης περιουσίας Ελληνοκυπρίων μετά το 1974 στα κατεχόμενα.

Οι κοινωνικές διαστάσεις του περιουσιακού στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα

Ο Φαζίλ Κιουτσιούκ σε άρθρο του στην εφημερίδα Χαλκίν Σεσί στις 2 Αυγούστου 1980, αναφερόμενος στην κατάσταση πραγμάτων που δημιούργησε η εισβολή του 1974 για την Τουρκοκυπριακή κοινότητα, σημείωνε το εξής: «Οι Τουρκοκύπριοι βρέθηκαν χωσμένοι στον πλούτο μέχρι τα πηγούνια τους. Ένα τόσο μεγάλο πλούτο που δεν παραχωρήθηκε σε καμιά άλλη κοινότητα ποτέ στην ιστορία». Με αυτά τα λόγια ήθελε να υπογραμμίσει τη διάψευση προσδοκιών που καλλιεργήθηκαν σε ένα μεγάλο μέρος της κοινότητας για την ζωή στην μετά του 1974 περίοδο. Όντως, για πολλούς πολιτικούς και οικονομικούς κύκλους στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα και στην Άγκυρα, η προσπάθεια χωριστής κρατικής οικοδόμησης αμέσως μετά την εισβολή φαινόταν να συγκεντρώνει σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας και βιωσιμότητας. Μάλιστα η αισιοδοξία για την οικονομική ανάπτυξη των κατεχομένων ήταν τέτοια που ο Ζιγιά Μουεζίνογλου, τότε επικεφαλής της «Επιτροπής Συντονισμού Κύπρου» της τουρκικής κυβέρνησης, εκτιμούσε τον Οκτώβριο του 1974 ότι: «Οι φυσικές πηγές και οι εγκαταστάσεις αυτής της περιοχής δείχνουν ότι σε πάρα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα θα είναι αυτοσυντήρητη». Όπως γίνεται κατανοητό, ο κυριότερος λόγος της αρχικής αισιοδοξίας για το οικονομικό μέλλον των Τουρκοκυπρίων ήταν οι περιουσίες των Ελληνοκυπρίων. Οι περιουσίες τις οποίες οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν, αποτέλεσαν ένα από τα βασικά θεμέλια μιας εντελώς νέας κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής οργάνωσης των Τουρκοκυπρίων.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Τα λάφυρα πολέμου, οι σοροί και οι αναμνήσεις…»

Από την «ασφάλεια» των στρατηγών στην «ασφάλεια» των πολιτικών

MGK — Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας σε παλαιότερη φωτογραφία. Από DHA.

Μια απόπειρα κατανόησης των αντιλήψεων για τις εγγυήσεις στην Κύπρο

Για πολλούς κύκλους εξουσίας στην Τουρκία, η εισβολή στην Κύπρο ήταν το τελευταίο επεισόδιο μιας σειράς γεγονότων με το οποίο «τέλειωνε» το πολιτικό πρόβλημα του νησιού. Ήταν το σημείο μηδέν από όπου και θα ξεκινούσε μια εντελώς νέα ιστορία. Η αναφορά Ετζεβίτ ότι «το Κυπριακό λύθηκε το 1974», δεν ήταν μόνο μια ρητορική έκφραση των θέσεων της Τουρκίας για την επίλυση του προβλήματος, αλλά την ίδια στιγμή ήταν και ένας αντικατοπτρισμός της θέσης που είχε το Κυπριακό και οι πτυχές του στη δημόσια συζήτηση στην Τουρκία. Για την Τουρκία της συγκεκριμένης εποχής, η Κύπρος και το Κυπριακό πρόβλημα ήταν αποκλειστικά θέμα «εθνικής ασφάλειας». Ως τέτοιο, ήταν παράλληλα ζήτημα υπό την υψηλή εποπτεία του κατεξοχήν θεσμού εξουσίας που καθόριζε το περιεχόμενο της ασφάλειας. Δηλαδή του στρατού. Όμως αυτή η εν πολλής ανιστόρητη αντίληψη, τελικά δεν μπορούσε να καταγράψει την πολυπλοκότητα της παρουσίας στρατευμάτων στην Κύπρο. Μια πολυπλοκότητα, η οποία δεν επηρέαζε μόνο το νησί και τους κατοίκους του, αλλά ήταν καταλυτική και για τις εξελίξεις στην ίδια την Τουρκία.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Από την «ασφάλεια» των στρατηγών στην «ασφάλεια» των πολιτικών»

Επιδημία διφθερίτιδας σε τουρκοκυπριακούς θύλακες

Αφώτιστες στιγμές κυπριακής ιστορίας 3

Screen Shot 2016-01-14 at 22.23.43 — Εφημερίδα Halkın Sesi, 10 Οκτωβρίου 1965

Στις 9 Οκτωβρίου 1965 κατά τις πρωϊνές ώρες, η 5χρονη Τουρκοκύπρια Ίντζιε Ντερβίς (İnce Derviş) έχασε τη ζωή της από την επιδημία διφθερίτιδας. Βρισκόταν στο τουρκοκυπριακό νοσοκομείο Λευκωσίας από τις 4 του ίδιου μήνα, αλλά τελικά δεν ήταν εφικτή η βελτίωση της υγείας της. Η μικρή Ίντζε καταγόταν από το χωριό Μαρί και ζούσε στους τουρκοκυπριακούς θύλακες της περιόδου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πιο πάνω δημοσίευμα της εφημερίδας Halkın Sesi αναφέρει ότι η αύξηση των περιστατικών διφθερίτιδας παρατηρήθηκε και σε χωριά όπως η Αλαμινός, το Πέργαμος, η Κοφίνου και η Γαλάτια. Δηλαδή σε περιοχές που ήταν ενταγμένες στους αποκλεισμένους τουρκοκυπριακούς θύλακες της περιόδου των διακοινοτικών ταραχών.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Επιδημία διφθερίτιδας σε τουρκοκυπριακούς θύλακες»

Η μέρα της συγγνώμης που καθυστερήσαμε 41 χρόνια

Το πιο κάτω κείμενο δημοσιεύθηκε στις 20 Ιουλίου 2015 από την Τουρκοκυπριακή ειδησεογραφική ιστοσελίδα GazeddaKıbrıs ταυτόχρονα στην τουρκική και ελληνική γλώσσα. Αποτελεί ένα σημαντικό παράδειγμα ρήξη με τον κυρίαρχο ιστορικό λόγο στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα, ο οποίος παρουσιάζει την εισβολή του 1974 ως μια «επιχείρηση ειρήνης».

«Η Τουρκοκυπριακή κοινότητα πίστευε ότι αυτοί και αυτά που ήρθαν την 20^η Ιουλίου 1974 θα έφερναν την ελευθερία και τη δικαιοσύνη. Αμέσως μετά τα γεγονότα δεν ήταν δυνατό να αντιμετωπιστεί η αλήθεια. Το μίσος και ο θυμός προσπέρασαν τον ορθολογισμό και το αίσθημα της συμπάθειας. Κανένας δεν ήξερε εκείνες τις μέρες ότι 41 χρόνια μετά απέναντι από την αδικία θα υπήρχε ακόμα μεγαλύτερη αδικία, ότι επιθυμώντας την ελευθερία θα ερχόταν η αιχμαλωσία, ότι επιδιώκοντας την σωτηρία θα κυριαρχούσε η καταδυνάστευση.

Σήμερα είναι το 41^ο έτος της διχοτόμησης της χώρας μας. Στα 41 χρόνια οι κοινότητες της Κύπρου αντιμετώπισαν πάρα πολλές δυσκολίες. Δοκιμάζοντας να βρουν τον εαυτό τους μακριά από τη συμπάθεια για τον πόνο του άλλου, οι κοινότητες της Κύπρου δεν κατάφεραν να χτίσουν το δικό τους μέλλον, τη μοίρα τους. Οι συνέπειες από τα λάθη που έγιναν, δεν παρήγαγαν κανένα άλλο αποτέλεσμα εκτός από μια χώρα στην οποία χιλιάδες ξένων στρατιωτών κυκλοφορούν ελεύθερα, περιοχές τις οποίες δεν μπορούμε να συναντήσουμε, πεδία στα οποία απαγορεύεται η φωτογράφηση και το μίσος για τον «άλλο» ακάλυπτο και φανερό.

Η μέρα στην οποία βιώθηκε ο πόνος, η μέρα κατά την οποία άνθρωποι πέθαναν και άλλοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, η μέρα στην οποία κυριάρχησε ο φόβος, δεν είναι γιορτή. Το να γιορτάζει κάποιος τη σημερινή μέρα λες και είναι γιορτή, δηλαδή να γιορτάζει κάποιος μετά το θάνατο και τον πόνο, δεν είναι κάτι που μπορούν να κάνουν άνθρωποι με συνείδηση.

Για αυτό το λόγο, η 20^η Ιουλίου είναι μια μέρα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε την ιστορία και τη συνείδησή μας. Είναι μια μέρα «συγγνώμης» που καθυστέρησε 41 χρόνια, αλλά που πρέπει να ειπωθεί για να νοηματοδοτήσουμε ξανά με τη δικαιοσύνη την ιστορία της χώρας μας, την κοινοτική μας προσωπικότητα και την ατομική μας συνείδηση, για να αντιμετωπίσουμε τον πόνο του «άλλου». Με την ελπίδα ότι θα δημιουργηθεί μια Κύπρος στην οποία θα κυριαρχήσει ο ορθολογισμός αντί του βαρύγδουπου εθνικισμού, στην οποία θα κυριαρχήσει η συνείδηση και η ειρήνη…».

GazeddaKıbrıs

20 Ιουλίου 2015

Εδώ το κείμενο και στις δύο γλώσσες