ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΤΕΡΑ

Εκλογές στις 14 Μάϊου αποφάσισε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η Τουρκία και ο ίδιος ο Πρόεδρος της οδεύουν στις κρισιμότερες εκλογές της τελευταίας 20ετίας που δύναται να καθορίσουν εν πολλοίς προς ποια κατεύθυνση θα οδηγηθεί η χώρα τα επόμενα χρόνια. Μιλώντας στο AlphaNews.live ο Λέκτορας στο Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, Νίκος Μούδουρος, ανέλυσε όλες τις δυναμικές που αναπτύσσονται και το πως οι φονικοί σεισμοί και οι συνέπειες τους καθορίζουν το εκλογικό παιχνίδι.

«Τα πρόσωπα του κράτους, απόντα τις πρώτες ώρες μετά το σεισμό, τώρα βγάζουν το κεφάλι τους από κάθε γωνιά. Η δουλειά που ξέρουν καλύτερα είναι οι συνεχείς ανακοινώσεις… Οι μηχανισμοί και οι σχέσεις που εμφανίστηκαν εξαιτίας του σεισμού, απέδειξαν ότι η κατάσταση είναι πιο τρομακτική από όσο νομίζαμε… Είναι ξεκάθαρο και τόσο λυπηρό: Η Τουρκία δεν έχει διακυβέρνηση και δυστυχώς ο μηχανισμός αυτός που δεν είναι πλέον εφικτό να διοικηθεί, προκαλεί την απώλεια τόσων ζωών. Εάν ανεχτούμε να μην λεχθούν αυτά που πρέπει τώρα, για να προστατεύσουμε μια δήθεν ενότητα, εάν δηλαδή σιωπήσουμε, τότε θα γίνουμε συνέταιροι στην αιώνια σιωπή τόσων χιλιάδων ανθρώπων». Αυτά έγραφε ο Ομέρ Τσιελίκ στις 23 Αυγούστου 1999 στην εφημερίδα Γιενί Σιαφάκ. Το άρθρο του δημοσιεύθηκε έξι μέρες μετά τον καταστροφικό σεισμό στην περιοχή Μαρμαρά, ο οποίος τελικά άφησε πίσω του 18.500 νεκρούς και περίπου 50.000 τραυματίες. Για την ιστορία να αναφερθεί ότι ο Τσιελίκ, σημερινός εκπρόσωπος Τύπου του κυβερνώντος ΑΚΡ, τότε ήταν μέλος της εκσυγχρονιστικής πτέρυγας του πολιτικού Ισλάμ και στενός συνεργάτης του Ερντογάν.

Οι επικείμενες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές στην Τουρκία μπορούν να θεωρηθούν ιστορικές από πολλές απόψεις. Όμως το στοιχείο εκείνο που ξεχωρίζει στους συμβολισμούς της ιστορικότητας τους είναι η χρονική σύμπτωση με την επέτειο των 100 χρόνων από την ίδρυση του σύγχρονου κράτους της Τουρκίας. Η σημασία της συμπλήρωσης του πρώτου αιώνα από την γέννηση του τουρκικού ρεπουμπλικανικού κράτους, μετατράπηκε ήδη σε μια πλατφόρμα νέων συζητήσεων, αναζητήσεων και ερωτηματικών τόσο για την ιστορία, όσο και για τους μελλοντικούς προσανατολισμούς της χώρας.

«Η κυβέρνηση χάνει, όμως η αντιπολίτευση δεν έχει κερδίσει ακόμα». Σε αυτή την αντιφατική πρόταση κρύβεται η πολύ λεπτή ισορροπία του πολιτικού συστήματος στην Τουρκία, αλλά και η εύθραυστη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σχεδόν έξι μήνες πριν από τις ιστορικές βουλευτικές και προεδρικές εκλογές του 2023. Από τη μια πλευρά, ο κυβερνητικός συνασπισμός του Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν, ο οποίος αποτελείται από το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), είναι ξεκάθαρο ότι απώλεσε την ικανότητα του να «μαγεύει» τα πλήθη. Έχασε μεγάλο μέρος της δυνατότητας να κινητοποιεί πλατιές μάζες με στόχο την αναπαραγωγή της εξουσίας του. Δεν μπορεί να πείσει ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας, πέραν από τον όλο και πιο στενό συντηρητικό – εθνικιστικό κύκλο των ψηφοφόρων που δέθηκαν στο άρμα της εξουσίας και ταύτισαν την κοινωνικής τους ύπαρξη με το μέλλον της παρούσας διακυβέρνησης. Υπό μία έννοια λοιπόν, ο Ερντογάν ως ο βασικός παρονομαστής του πλέγματος της εξουσίας σήμερα, λειτουργεί υπό το βάρος της δραματικής αμφισβήτησης της επιρροής του. Στο σημείο αυτό εξηγείται και η παράμετρος του ότι «η κυβέρνηση χάνει».