19 Kasım 2013
Nikos Moudouros
Sosyal ve siyasi yaşamda “karşıtları kendine çekme” yöntemi kayda değerdir. “Karşıtları” cezp etme ile ilgili böylesi bir yöntemde çağdaş Kıbrıs tarihi durumu istisna değildir. Kıbrıs Cumhuriyeti’ni hiçbir zaman kabul etmeyen bazı şahıslar, siyasi görüşler ve menfaatler bugün Kıbrıs devletini “kucaklıyorlar” ve belki de sadece federal birleşmeyi reddetmek için argümanlarının merkezine onu koyuyorlar. Gerek Kıbrıs Rum gerekse de Kıbrıs Türk toplumunda var olan bilinen çevrelerin çapraz oy ile ilgili öneriye verdikleri tepkiler, etnik köken zemininde Kıbrıs halkının bölünme geçmişinde desteklenmektedir. Kökleri, İngiliz sömürgeci geçmişinde sınırlı kalabilen tarihsel bir geçmiş…
Her yerde olduğu gibi Kıbrıs’ta da, sömürgeciliğin temelinde halkın sosyal bölünmesi vardı. Kısacası, özünde ortak bir Kıbrıs vatanseverliğin biçimlenmesinin önüne geçmeye çalışan “böl ve yönet” politikası… Söylenecek şey aslında çok basitti: ortak Kıbrıs vatanseverliği ve işçilerin ortak direnişi, birinci olarak sömürgeci güçlerin, ikinci olarak da yerel elit sınıfın çıkarlarına yönelik bir tehdit unsuruydu. Bu hiçbir zaman bir tesadüf değildi, bu çağdaş anlayış iki devletin milliyetçi liderleri tarafından korunmaktaydı, hatta sömürge döneminden sonra bile korunacaktı.
Bu, Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasına da yansıyan bir anlayıştı ve bunun sonucu olarak da, siyasi ve ekonomik gerçekliğin parçalanması doğdu. Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler bu konulara ortak katılma konusunda engellenmektedirler. Üstelik bunu hem Cumhurbaşkanı hem de Başkan Vekili dile getirmekteydi. Bu yöntemle devletin liderleri, toplumun liderleri olarak, halkın bir bölümünün bilinçlerine dönüşmektedirler. Bu çerçevede Kıbrıs’ın iki toplumluluğu, ortak Kıbrıs’ın çıkarını dile getirmiyordu. Aksine, sömürgecilikten ilham alan ayrılma Kıbrıs Rum elit sınıfının, Kıbrıs’ı ikinci bir Yunan devleti olarak algılamasına ve Kıbrıs Türk elit sınıfının da adamızı Anadolu’nun bir uzantısı olarak görmesine yardım ediyordu.
Bu da tam olarak sömürgeci ayrılmadır. Bu da çapraz oyu ve Kıbrıs sorununa bulunacak olası bir çözüm durumunda ortak federal devletin liderliği ile ilgili dönüşümlü başkanlığı reddediyor. İki toplumun önceki liderleri arasındaki, halkın devletin liderliğinin seçilmesi konusuna bütünlüklü katılımından doğan, söz konusu görüş ayrılığının tarihi önemi Kıbrıs’taki sömürgeciliğin köklerini sabote ediyor. Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı’nın seçilmesi konusunda Kıbrıslı Rumların ve Kıbrıslı Türklerin “karşılıklı bağlılığı”, ortak bir siyasi eylem ile ilgili perspektiflerin önünü açan ortak oy konusu eskiden beri süregelen sömürge sonrası milliyetçiliğin köklerini yerle bir ediyor. Kıbrıs siyasi cephesini birleştiriyor ve vatanımızın ve halkımızın tamamının sorumluluklarına yanıt verecek, yeni bir Kıbrıslı neslinin doğmasına zemin yaratıyor.
Söz konusu öneri, Kıbrıs’taki emperyalizmin geride bıraktığı acıların açtığı yaraların kapanmasına ve ayrı mirasın etkisiz hale gelmesine duyulan büyük bir ihtiyaç zemininde inşa edilmiştir. Öte yandan, bilinen çevrelerce bu önerinin kamuoyu önünde yüksek sesle tartışılması da halk arasında korkuların oluşmasının temel sebeplerinden birisi olmuştur. Kıbrıs cephesinin birleştirilmesi, Kıbrıs vatanseverliğinin oluşturulması ve iki toplumun ortak bir siyasi eylem içine girme yönündeki beklentiler, söz konusu önerinin temel unsurlarıdır. Aynı zamanda, Kıbrıs’ı hiçbir zaman Kıbrıslı Rumların ve Kıbrıslı Türklerin, ayrıca onların çocuklarının birlikte yaşayacakları ortak evi olarak görmeyenlerin bu öneriye bu kadar yüksek sesle tepki vermelerinin de temel sebebi budur.
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΤΕΡΑ 