Κατηγορία: Recep Tayyip Erdoğan

Με λίγα λόγια… Γιατί η Αγία Σοφία; Γιατί τώρα;

~ nikosmoudouros ~ 2 Σχόλια

Γιατί η Αγία Σοφία;

«Η απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε μουσείο, η οποία λήφθηκε την περίοδο του μονοκομματισμού, ήταν προδοσία προς την ιστορία, αλλά και αντίθετη με το νόμο». Αυτά σημείωσε, μεταξύ πολλών άλλων, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγγίπ Έρντογαν το βράδυ της 10ης Ιουλίου 2020 στο διάγγελμα του με αφορμή την γνωστή απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας. Για την ευρύτερη Δεξιά και το συντηρητικό-θρησκευόμενο μέρος της κοινωνίας στην Τουρκία, η περίοδος του ρεπουμπλικανικού μονοκομματισμού είναι πάνω από όλα η περίοδος της βίαιης και αυταρχικής αποκοπής από το «ένδοξο αυτοκρατορικό τους παρελθόν». Είναι η μεγάλη «προδοσία ενάντια στην ιστορία» γιατί συμβολίζει την πολιτική πρακτική ανατροπής του οθωμανικού – αυτοκρατορικού «χώρου και του χρόνου», τον οποίο μέχρι σήμερα διεκδικούν να εκπροσωπήσουν αυτά τα τμήματα της κοινωνίας. Είναι με λίγα λόγια μια περίοδος «αποξένωσης» από την λεγόμενη πραγματική και γνήσια ιστορία, αξίες και τρόπο ζωής του μιλλέτ των Τούρκων-Μουσουλμάνων.

Συνέχεια ανάγνωσης «Με λίγα λόγια… Γιατί η Αγία Σοφία; Γιατί τώρα;» →

Τα δύο «έθνη» της Τουρκίας

~ nikosmoudouros ~ Σχολιάστε

8-1

Πάλι βρυχάται η Τουρκία, συνεχίζει να διεκδικεί συμμετοχή στο ενεργειακό παιγνίδι και γεωστρατηγικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο. Απειλεί Ελλάδα και Κύπρο με γεωτρήσεις στις δύο ΑΟΖ, και εντείνει τη στήριξή της στο καθεστώς Σάρατζ στη Λιβύη με στόχο να προχωρήσουν οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στην περιοχή. Ο δρ Νίκος Μούδουρος, λέκτορας Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα την Τουρκία σήμερα, της οποίας «τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της εξουσίας προσανατολίζονται στην εμπέδωση ενός αυταρχικού κράτους», όπως ο ίδιος λέει. Εκείνο που ουσιαστικά υπονοείται στην τουρκική περίπτωση, σημειώνει, είναι η σταθεροποίηση των χαρακτηριστικών του προεδρικού συστήματος έτσι όπως αυτό υιοθετήθηκε με το δημοψήφισμα του 2017 και τις διπλές εκλογές του 2018. «Η υπερσυγκέντρωση των εκτελεστικών εξουσιών στο Προεδρικό Μέγαρο, η αποδυνάμωση έως και κατάργηση των μηχανισμών ελέγχου της εκτελεστικής εξουσίας, η αμφισβήτηση των μηχανισμών δημοκρατικής διαβούλευσης και ο δραστικός περιορισμός του πεδίου της πολιτικής δραστηριότητας της αντιπολίτευσης, μπορούν να καταγραφούν ως μερικά από τα σημαντικά χαρακτηριστικά» αναφέρει ο κ. Μούδουρος, σε συνέντευξή του στον «Π».

Συνέχεια ανάγνωσης «Τα δύο «έθνη» της Τουρκίας» →

Ανταγωνισμοί και ρήγματα στην εξουσία Έρντογαν

~ nikosmoudouros ~ Σχολιάστε

Youcef Korichi BirArtiBir
Youcef Korichi από την ιστοσελίδα BirArtiBir

Ο πανικός που επικράτησε σε ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας το βράδυ της 10ης Απριλίου 2020 με την ανακοίνωση της απαγόρευσης κυκλοφορίας σε 31 πόλεις της Τουρκίας, ήταν περισσότερο μια ένδειξη του «πανικού» και της αδυναμίας που χαρακτηρίζει την κυβέρνηση Έρντογαν το τελευταίο χρονικό διάστημα. Η κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού με ότι αυτή φέρνει στην κοινωνία και το πολιτικό σύστημα της χώρας, επιβεβαιώνει ότι η εικόνα ενός πανίσχυρου Προέδρου αποκτά όλο και περισσότερες αποστάσεις από την πραγματικότητα. Επιβεβαιώνει ότι η επιρροή του κυβερνώντος κόμματος και του συνασπισμού της εξουσίας περιορίζεται, δημιουργώντας κενά πεδία πάνω στα οποία εμφανίζονται «χαοτικές» εξελίξεις ανυπολόγιστων προσανατολισμών. Η ανακοίνωση της παραίτησης του υπουργού εσωτερικών Σουλεϊμάν Σόϊλου λίγες ώρες πριν από την λήξη της απαγόρευσης κυκλοφορίας, αλλά και η μη αποδοχή της από τον ίδιο τον Έρντογαν, ήταν διαφωτιστικά γεγονότα της προαναφερθείσας κατάστασης.

Συνέχεια ανάγνωσης «Ανταγωνισμοί και ρήγματα στην εξουσία Έρντογαν» →

Ο κορωνοϊός, ο φορτηγατζής και ο Έρντογαν

~ nikosmoudouros ~ Σχολιάστε

koronavirus 1

«Αν δεν δουλέψουμε θα πεινάσουμε. Πως να μείνουμε σπίτι; Αν δεν δουλέψω στο σπίτι δεν θα υπάρχει ψωμί, δεν θα πληρώσω το ρεύμα, ούτε το νερό, ούτε το ενοίκιο. Και αν δεν μπορέσω να τα πληρώσω αυτά ούτως ή άλλως καλύτερα να πεθάνω… Για αυτό πριν μας πείτε να μείνουμε σπίτι να λάβετε μέτρα για εμάς, ούτως ώστε και εμείς να μπορούμε να προστατευτούμε. Όμως να ξέρετε κάτι… εμένα δεν θα με πεθάνει ο κορωνοϊός, αλλά το σύστημα σας». Αυτά είχε πει σε βίντεο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις 29 Μαρτίου 2020, ο Μαλίκ Γιλμάζ. Φορτηγατζής στο επάγγελμα, παντρεμένος με ένα παιδί, ο Τούρκος εργάτης χρησιμοποίησε την προσωπική του εμπειρία και περιέγραψε – συνειδητά ή όχι – την κρίσιμη κατάσταση στην οποία περιήλθαν εκατομμύρια μισθωτοί στη χώρα ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού και των πολιτικών της κυβέρνησης Έρντογαν. Για να συμπληρωθεί η χαρακτηριστική ιστορία του Γιλμάζ, θα πρέπει να αναφερθεί ότι την επόμενη μέρα συνελήφθηκε με την κατηγορία ενθάρρυνσης του πληθυσμού σε μη εφαρμογή των νόμων του κράτους. Αφέθηκε ελεύθερος με απαγορεύσεις μετακίνησης και όπως ο ίδιος δήλωσε σε ΜΜΕ, τώρα φοβάται ότι θα μείνει άνεργος.

Συνέχεια ανάγνωσης «Ο κορωνοϊός, ο φορτηγατζής και ο Έρντογαν» →

Η κρίση του τουρκικού ισλαμισμού και οι διασπάσεις του «ερντογανικού» μονοκομματισμού

~ nikosmoudouros ~ Σχολιάστε

erdogan-24_16_9_1529303651

Είναι γεγονός ότι ο πόλεμος στην Συρία έχει επικαλύψει με «θεαματικό τρόπο» την καθημερινότητα στην Τουρκία. Ωστόσο στο παρόν στάδιο δεν πέτυχε να ακυρώσει ένα από τα σημαντικότερα θέματα της αντιπαράθεσης που σχετίζεται με το μέλλον του Κόμματος Δικαιοσύνη και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Ηλεκτρονικά και συμβατικά ΜΜΕ έστρεψαν την προσοχή τους στο μέτωπο του πολέμου, όμως είναι γεγονός ότι το ερώτημα εάν «το Κόμμα Δικαιοσύνης βρίσκεται σε διαδικασία κατάρρευσης» συνεχίζει να επιβιώνει αναπαράγοντας μια βασική αντιπαράθεση μετά τις δημοτικές εκλογές του 2019. Ο βασικός λόγος εμφάνισης αυτής της αντιπαράθεσης είναι η πρόθεση πρώην στελεχών του κυβερνώντος κόμματος, όπως ο Αλί Μπαμπατζιάν και ο Αχμέτ Νταβούτογλου, να προχωρήσουν στην ίδρυση νέων κομμάτων. Η εξαγωγή συμπερασμάτων που επικεντρώνονται περισσότερο σε πιθανότητες κατάρρευσης του κόμματος του Έρντογαν πριν ακόμα την εμφάνιση και την λειτουργία των νέων σχηματισμών, είναι πρώιμη. Η παρακολούθηση των αλλαγών που καταγράφονται στο πολιτικό σύστημα πρωτίστως θα πρέπει να λάβει υπόψη την διαφαινόμενη εδώ και χρόνια κρίση του ισλαμικού κινήματος, την εξέλιξη των εσωτερικών διαφωνιών και διαφοροποιήσεων στο κυβερνών κόμμα, αλλά και την μετάβαση της Τουρκίας στο προεδρικό σύστημα. Γιατί με την υιοθέτηση και την όντως προβληματική λειτουργία του προεδρικού συστήματος στην χώρα, ήδη έχουν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις μιας ευρύτερης πολιτικής αλλαγής με νέες κομματικές ισορροπίες. Με λίγα λόγια η Τουρκία του «ιδιαίτερου κοινοβουλευτικού συστήματος» δεν θα είναι η ίδια με την Τουρκία του επίσης «ιδιαίτερου» προεδρικού συστήματος.

Συνέχεια ανάγνωσης «Η κρίση του τουρκικού ισλαμισμού και οι διασπάσεις του «ερντογανικού» μονοκομματισμού» →

Μια κοινωνία που «δυσκολεύει» τον Έρντογαν

~ nikosmoudouros ~ Σχολιάστε

S-HK-Umit-John-Keane-Surface-Noise
John Keane, Surface Noise (Freedom and Authority), 2012

Η σημασία των νέων κοινωνικών εξελίξεων που φθείρουν την εξουσία του ΑΚΡ

Η ολοκλήρωση των δημοτικών εκλογών του 2019 στην Τουρκία σηματοδότησε και την λήξη της ηγεσίας του ισλαμικού κινήματος στην Κωνσταντινούπολη μετά από 25 συνεχόμενα χρόνια. Η εκλογική ήττα του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στις 31 Μαρτίου 2019 με περίπου 13 χιλιάδες ψήφους διαφορά από τον Εκρέμ Ιμάμογλου, μετατράπηκε σε «συντριβή» 800 χιλιάδων ψήφων και περίπου 10%, μέσα σε περίοδο λιγότερη των τριών μηνών. Το σημαντικότερο ίσως στοιχείο ήταν ότι έστω και σε περιορισμένο βαθμό, για πρώτη φορά ψηφοφόροι του κυβερνώντος ΑΚΡ έκαναν το μεγάλο βήμα της στήριξη υποψηφιότητας από την αντιπολίτευση. Μέσα στο προαναφερθέν πλέγμα, ξεχωρίζει η αμφισβήτηση του πολιτικού μύθου περί του «αήττητου Έρντογαν».

Συνέχεια ανάγνωσης «Μια κοινωνία που «δυσκολεύει» τον Έρντογαν» →

Δημοτικές εκλογές στην Τουρκία: Οι αντοχές της πόλωσης

~ nikosmoudouros ~ Σχολιάστε

2019-03-30-istanbul-002-kagithane

Οι δημοτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 2019 σηματοδοτούν την όγδοη εκλογική αναμέτρηση στην Τουρκία μέσα σε διάστημα δέκα χρόνων. Από το 2010 μέχρι σήμερα οι ψηφοφόροι στη χώρα καλέστηκαν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα σε δημοτικές, βουλευτικές, προεδρικές εκλογές και δημοψηφίσματα έγκρισης ή απόρριψης αλλαγών στο σύνταγμα. Ωστόσο η διαφορετικότητα της εκλογικής διαδικασίας σε κάθε χωριστή περίπτωση της τελευταίας δεκαετίας υπερκαλύφθηκε από ένα κοινό ιδεολογικοπολιτικό άξονα: Αυτό της αναπαραγωγής της διακυβέρνησης του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Ανεξαρτήτως του θεσμικού πλαισίου, όλες οι εκλογικές διαδικασίες της περιόδου τέθηκαν σε ένα πλαίσιο στο οποίο η κοινωνία καλέστηκε να εγκρίνει (ή να απορρίψει) την συνέχιση, την επιβίωση και τη διεύρυνση της εξουσίας του Ρετζέπ Ταγίπ Έρντογαν. Υπό αυτή την έννοια, οι δημοτικές εκλογές του 2019 δεν αποτέλεσαν διαφοροποίηση. Αντίθετα χαρακτηρίστηκαν από τις βασικές ιδεολογικές αντιπαραθέσεις της περιόδου, αλλά και από την κύρια σχεδόν υπαρξιακή αγωνία του Έρντογαν να συγκρατήσει τις φυγόκεντρες δυναμικές που εμφανίστηκαν εξαιτίας της βαθιάς οικονομικής αποσταθεροποίησης.

Συνέχεια ανάγνωσης «Δημοτικές εκλογές στην Τουρκία: Οι αντοχές της πόλωσης» →

Το προεδρικό σύστημα ή το «καθεστώς της 15ης Ιουλίου»; Η κανονικοποίηση της εξαίρεσης στην Τουρκία

~ nikosmoudouros ~ Σχολιάστε

2016-07-21T205351Z_1991903977_LR1EC7L1M1GQY_RTRMADP_3_TURKEY-SECURITY

Οι ακαδημαϊκές έρευνες και οι γενικότερες αναζητήσεις σε σχέση με την πολιτική ιστορία της Τουρκίας συχνά διακρίνονται από την κοινή τους θεώρηση για την προβληματική των στρατιωτικών πραξικοπημάτων σε σχέση με την ανάπτυξη της δημοκρατίας στη χώρα. Είναι μάλιστα κοινός τόπος η διαπίστωση ότι τα πραξικοπήματα στη σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας αποτέλεσαν ένα από τα καθοριστικά εμπόδια στην εξέλιξη του εκδημοκρατισμού. 27 Μαΐου 1960, 12 Μαρτίου 1971, 12 Σεπτεμβρίου 1980, 28 Φεβρουαρίου 1997, αλλά και 15 Ιουλίου 2016, είναι ημερομηνίες «σταθμοί» στην βίαιη ιστορία των στρατιωτικών επεμβάσεων. Το κάθε πραξικόπημα από τα προαναφερθέντα έχει το δικό του παραμύθι, τους δικούς του πραξικοπηματίες, τα δικά του θύματα, αλλά και τις «δικές του» κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις.

Συνέχεια ανάγνωσης «Το προεδρικό σύστημα ή το «καθεστώς της 15ης Ιουλίου»; Η κανονικοποίηση της εξαίρεσης στην Τουρκία» →

Το νέο κράτος της Τουρκίας

~ nikosmoudouros ~ Σχολιάστε

Erdoganin Ofis Sistemi
Το νέο σχήμα που θα έχει η προεδρία της Τουρκίας μετά την ολοκλήρωση της υιοθέτησης του προεδρικού συστήματος, όπως αποκαλύφθηκε από τον Erdoğan

Το αποτέλεσμα των εκλογών της 24ηςΙουνίου 2018 στην Τουρκία από πλευράς των αριθμών και των κομματικών ισορροπιών, μπορεί να θεωρηθεί ως μια επανάληψη της τελευταίας δεκαπενταετίας. Από αυτή την άποψη είναι μια επιβεβαίωση της πόλωσης και του εγκλωβισμού της κοινωνίας της Τουρκίας σε συγκεκριμένα ιδεολογικά και αξιακά πλαίσια. Την ίδια στιγμή μέσα από την αριθμητική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων προκύπτει και η σχετική επαναφορά δυναμικότητας σε μέρη της αντιπολίτευσης, ιδιαίτερα εάν ληφθεί υπόψη το 30,6% που κέρδισε ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, Μουχαρέμ Ιντζε. Όμως η συγκυρία και το αποτέλεσμα των εκλογών σηματοδοτεί μια ιστορική τομή, η σημασία της οποίας φαίνεται να ξεπερνά προς το παρόν της κοινωνικές μετακινήσεις και δυναμικές. Η ιστορική τομή εντοπίζεται στην ολοκλήρωση της μετάβασης της Τουρκίας στο προεδρικό σύστημα υπό την καθοδήγηση του Έρντογαν. Υπό αυτή την έννοια, ο επικεφαλής της προεδρικής πλέον δημοκρατίας, καταγράφεται ως ο πρώτος ηγέτης της τουρκικής Δεξιάς που κατάφερε όχι μόνο να επαναφέρει στο προσκήνιο την υπόθεση υιοθέτησης του προεδρικού συστήματος, αλλά και να πετύχει την ολοκλήρωση της διαδικασίας με την αναπαραγωγή της δικής του εξουσίας.

Συνέχεια ανάγνωσης «Το νέο κράτος της Τουρκίας» →

Ο ρόλος του ΜΗΡ στην αναπαραγωγή της εξουσίας Έρντογαν

~ nikosmoudouros ~ Σχολιάστε

bahceliiiii

«Η Τουρκία δεν αντέχει μέχρι και το Νοέμβριο του 2019 για να εφαρμόσει οριστικά το προεδρικό σύστημα… Για την επιβίωση του κράτους είναι απαραίτητη η υπεράσπιση της Συμμαχίας του Λαού και κανένας δεν ξέρει πως θα αντικατοπτριστούν τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών που προηγούνται. Οι βουλευτικές και προεδρικές εκλογές πρέπει να γίνουν πρόωρα και με το αποτέλεσμα τους να δώσουν ένα αναγκαίο μάθημα στους εχθρούς της Τουρκίας». Αυτό ήταν το κάλεσμα του ηγέτη του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), Ντεβλέτ Μπαχτσελί, στις 17 Απριλίου για πρόωρες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές. Με τη δήλωση του αυτή επιβεβαίωσε, μεταξύ πολλών άλλων στοιχείων, την στρατηγική σημασία του κόμματος του στην υπόθεση της «αποκατάστασης και παλινόρθωσης» των πολιτικών ισορροπιών ιδιαίτερα σε περιόδους μιας συνολικής κρίσης.

Συνέχεια ανάγνωσης «Ο ρόλος του ΜΗΡ στην αναπαραγωγή της εξουσίας Έρντογαν» →