Κατηγορία: Αναδημοσιεύσεις

Χάος στη Λιβύη, ρευστότητα γύρω από τη Συρία και διευρυνόμενη ένταση στα Εμιράτα

Στη βόρεια Αφρική, η ένταση φαίνεται να συνεχίζεται. Στην Τυνησία οι σαλαφιστές προκάλεσαν νέα επεισόδια στην προσπάθεια τους να επιβάλουν τον ισλαμικό νόμο στην καθημερινότητα – σε σχέση με την πώληση αλκοόλ, τη λειτουργία οίκων ανοχής κ.ο.κ. Στην Αίγυπτο, επίσης, οι ισλαμιστές άρχισαν να οργανώνουν εκδηλώσεις στους δρόμους απαιτώντας ισλαμικό νόμο. Το κέντρο βάρους, πάντως, αυτή την εβδομάδα ήταν στη Λιβύη. Μετά την κατάληψη της Bani Walid,  ακολούθησε μια εβδομάδα καταστροφών στην πόλη. όμως, όσοι νόμισαν ότι το θέμα θα τελείωνε έκαναν λάθος και πάλι. Οι συμμορίες τις οποίες εξόπλισε το ΝΑΤΟ, μάλλον θεώρησαν το free hand  που τους δόθηκε από το καθεστώς και τα δυτικά ΜΜΕ, ως δείγμα ότι μπορούν να κάνουν ότι θέλουν. Και τελικά, η βία επέστρεψε στους δημιουργούς της.

Έτσι, ενώ στην Τρίπολη γίνονταν προσπάθειες για κυβέρνηση, η όλη προσπάθεια διακόπηκε τουλάχιστον 3 φορές από καμιά εκατοστή ενόπλους, που απλώς δεν συμφωνούσαν με κάποιους υπουργούς. Σε κάποια φάση όταν οι ένοπλοι διέκοπταν και πάλι τη συζήτηση των υποτιθέμενων αντιπρόσωπων της χώρας, ο επικεφαλής δήλωσε αμήχανα στις τηλεοπτικές κάμερες που μετέδιδαν την όλη ιστορία: «πρέπει να δει ο κόσμος σε ποιές συνθήκες είμαστε αναγκασμένοι να εργαστούμε». Τελικά, την Κυριακή η βία εκράγηκε και στους δρόμους της Τρίπολης ανάμεσα σε διαφορετικές ομάδες ενόπλων, οι οποίοι μετά από τις μεταξύ τους μάχες άρχισαν να λεηλατούν ότι υπήρχε στην περιοχή.

Ταυτόχρονα, στη Βεγγάζη φαίνεται να ανεβαίνει, επίσης, η ένταση καθώς, το Σάββατο έγινε διαδήλωση υπέρ της αυτονομίας, ενώ την επομένη εκράγηκε παγιδευμένο αυτοκίνητο έξω από αστυνομικό σταθμό. Θα μπορούσε, βέβαια, να θεωρήσει κάποιος ότι η έκρηξη ήταν έργο των ισλαμιστών. Μια σειρά κειμένων ωστόσο, πρόσφατα τείνουν να υποδεικνύουν ότι μερικές από αυτές της επιθέσεις είναι μέρος της πράσινης κανταφικής αντίστασης ή της Tahloob, όπως ονομάζεται, όχι μόνο η αντίσταση, αλλά και ένα είδος οργάνωσης, με στόχο την εκδίκηση από συγκεκριμένα άτομα που πρόδωσαν την υπόθεση των κανταφικών. Σε αυτό το πλαίσιο, ένα κείμενο διεκδικεί ότι η δολοφονία του αμερικανού πρέσβη ήταν μέρος της Tahloob, όπως και η δολοφονία μιας σειράς άλλων παραγόντων – όπως του διοικητή που παρέδωσε την Τρίπολη το 2011, ή διαφόρων άλλων που εγκατέλειψαν τον Καντάφι. Σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσεται και η απόπειρα δολοφονίας του προέδρου της Μαυριτανίας. μετά από την παράδοση ενός κανταφικου αξιωματούχου στο καθεστώς της Τρίπολης.
 

http://www.uruknet.info/?p=m92294&hd=&size=1&l=e

Στην Μέση Ανατολή, γύρω από τη Συρία, η ένταση ανεβαίνει, καθώς το κουρδικό αντάρτικο, αλλά και οι μαζικές κινητοποιήσεις εντείνονται στην Τουρκία, ενώ στην Ιορδανία η αστάθεια φαίνεται να αυξάνεται, επίσης. Σύμφωνα με μερικούς παρατηρητές, ο βασιλιάς της Ιορδανίας μπορεί τώρα να στραφεί στους σαλαφιστές ως την τελευταία ομάδα που μπορεί να συνεργαστεί μαζί του – λίγο πολύ, όπως έκανε και η συντηρητική σουνιτική ηγεσία στο Λίβανο που προσπάθησε να προσεταιρισθεί στην Αλ Κάιντα. Στην ίδια τη Συρία, συνεχίζονται οι συγκρούσεις σε μερικές περιοχές, αλλά η επικράτηση των ισλαμιστών στην αντιπολίτευση φαίνεται να προκαλεί νέους πονοκέφαλους στη δύση. Οι ΗΠΑ ζήτησαν ανοικτά, να αλλάξει η ηγεσία της αντιπολίτευσης και να περιοριστεί, κάπως, ο εξόφθαλμος ρόλος των ισλαμιστών. Εκείνες τις ημέρες, ένα βίντεο με εν ψυχρώ δολοφονία αιχμαλώτων από τους ισλαμιστές αντάρτες στη Συρία προκάλεσαν και τις επικρίσεις και του ΟΗΕ – όπου προφανώς το φιάσκο της Λιβύης φαίνεται να αποκτά περισσότερη βαρύτητα. Και αυτό, μετά από μια άλλη δολοφονία, ενός δημοφιλούς ηθοποιού, που προκάλεσε επίσης έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό, κάνοντας πιο σκληρή την αντίσταση στους ισλαμιστές.


http://cyprusnews.eu/sigma-live/670812

Σε αυτό το πλαίσιο, ο χρηματοδότης από τα εμιράτα, το Κατάρ, προσκάλεσε διάφορες ομάδες της αντιπολίτευσης για «διαβουλεύσεις».

Όμως και στα εμιράτα,η κατάσταση δεν φαίνεται να είναι πια τόσο ομαλή. Στο Μπαχρέιν, ένα χρόνο μετά τη σαουδαραβικη εισβολή και την καταστολή των κινητοποιήσεων της σιητικής πλειοψηφίας, οι διαδηλώσεις συνεχίζονται. Την περασμένη εβδομάδα, ο βασιλιάς αποφάσισε να απαγορεύσει κάθε συγκέντρωση. Ταυτόχρονα, φαίνεται, όμως, να ανεβαίνει η ένταση και στο Κουβέιτ, όπου η αντιπολίτευση επιμένει να αμφισβητεί τον εμίρη και ο μονάρχης απειλεί τους διαδηλωτές με το στρατό. Το μέγεθος των κινητοποιήσεων, αλλά και μια κάποια προβολή τους, έχει ωθήσει μερικούς να απορούν, αν υπάρχει και σαουδαραβικός δάκτυλος – ως μια προσπάθεια ανατροπής της μοναρχίας του Κουβέιτ, η οποία είχε κακές σχέσεις με το καθεστώς της Ριάντ.
 

http://angryarab.net/2012/11/01/questions–about–kuwait/

Και φυσικά, το Κουβέιτ είναι επικίνδυνα κοντά στο σιητικό Ιρακινό νότο, για να αγνοηθεί από τη Σαουδική Αραβία. Στην άλλη πλευρά της χερσονήσου, στην Υεμένη οι μάχες με την Αλ Κάιντα, αλλά και οι κινητοποιήσεις των νότιων αυτονομιστών συνεχίζονται. Σε αυτό το ρευστό τοπίο, εμφανίστηκε και ένα νέο είδος αμφισβήτησης – η «προσβολή» στο πρόσωπο του εμίρη/βασιλιά. Το θέμα εμφανίστηκε πρόσφατα στο Κουβέιτ, αλλά την περασμένη εβδομάδα αποκαλύφθηκε ότι στο Κατάρ υπάρχει φυλακισμένος ένας ποιητής γιατί πρόσβαλε τον εμίρη. Ο Αλ Τζαζίρα είναι ευαίσθητος για την δημοκρατία παντού, εκτός από το σπίτι του ιδιοκτήτη  του.
 

http://www.bbc.co.uk/news/world–middle–east-20135226

Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος της Τουρκίας έχει αρχίσει να προβληματίζει. Η παρούσα αποτυχία του αρχικού σχεδίου του Νταβούτογλου αποδίδεται στις συγκυρίες εν μέρει, αλλά  από μερικούς αναλυτές και σε ένα είδος υπερβολικής επέκτασης της Άγκυρας. Οι κακές της σχέσεις με τον περίγυρο της, σαφώς, δεν αντικατοπτρίζουν το όραμα της ήπιας δύναμης που πρόβαλλε η Τουρκία πριν λίγα χρόνια. Σε αυτή τη φάση, είναι σε κόντρα, σχεδόν, με ολόκληρο τον περίγυρο της. Μια θεωρία είναι ότι η Τουρκία ποντάρει πια σε ένα τρίγωνο Τουρκίας- Αιγύπτου-Μοναρχιών του Κόλπου. Η Αίγυπτος έχει, βέβαια, συμβολικό βάρος, αλλά ο Μόρσι δεν φαίνεται μέχρι στιγμής να είναι Νάσερ, και γενικότερα, στην παρούσα συγκυρία, όχι μόνο δεν είναι ένα σταθερό καθεστώς, αλλά ούτε και πλούσιο για να λειτουργήσει αυτόνομα. Και βρίσκεται, βέβαια, σε μια ψυχρή σχέση με τις Μοναρχίες του Κόλπου, οι οποίες έχουν τα δικά τους εσωτερικά προβλήματα.

http://www.counterpunch.org/2012/11/02/ottoman–deja–vu/

 

 

 

 

Δημοσίευση: Δέφτερη Ανάγνωση, 6.11.2012

www.defterianaynosi.com

 

Τι γυρεύει η αλεπού (του Κατάρ) στο παζάρι (της Γάζας);

Τι δουλειά έχει η αλεπού στο παζάρι; Το ερώτημα αυτό ήλθε στο μυαλό όλων όσοι ασχολούνται με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και ειδικότερα με το Παλαιστινιακό. Σε μια περίοδο έντονης οικονομικής δοκιμασίας, κατά την οποία η διεθνής βοήθεια προς την Παλαιστινιακή Αρχή του Μαχμούντ Αμπάς έχει καταβαραθρωθεί (από 1,8 δισ. δολάρια το 2008, στα 700 εκατομμύρια φέτος), ο εμίρης του μικροσκοπικού αλλά βαθύπλουτου Κατάρ, σεϊχης Χαμάντ Μπιν Καλίφα Αλ Θάνι, τείνει χείρα βοηθείας προς τη Χαμάς, μέσα από την οικονομική ενίσχυση της Λωρίδας της Γάζας. Μια ενίσχυση ύψους 400 εκατομμυρίων δολαρίων (τη στιγμή που συνολικά η διεθνής βοήθεια προς τη Γάζα ανήλθε φέτος σε 300 εκατομμύρια) που έλαβε μεγάλη δημοσιότητα με την επίσκεψη που πραγματοποίησε στη Γάζα στα τέλη Οκτωβρίου ο ίδιος ο εμίρης συνοδευόμενος από τη σύζυγό του καθώς και τον πρωθυπουργό της χώρας. Πρόκειται ουσιαστικά για το τρίο που κυβερνά το Κατάρ και που λαμβάνει όλες τις κρίσιμες αποφάσεις στήριξης των ισλαμιστών στην περιοχή αλλά και παράλληλα παροχής υπηρεσιών στην Ουάσιγκτον (η χώρα φιλοξενεί τη μεγαλύτερη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στο εξωτερικό).

Στο πλαίσιο λοιπόν αυτών των λεπτών ισορροπιών ήλθε να εγγραφεί η επίσκεψη του σεΐχη Χαμάντ Μπιν Καλίφα Αλ Θάνι, ο οποίος έγινε πανηγυρικά δεκτός από τον πρωθυπουργό της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια, ενώ ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς έσπευσε να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας ότι αυτή «δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο αράβων ηγετών που αγκαλιάζουν τον κ. Χανίγια ως επικεφαλής κράτους και διαιρούν τον παλαιστινιακό λαό και το παλαιστινιακό έδαφος».

Τους τελευταίους μήνες το Κατάρ αναμειγνύεται δραστήρια σε όλη την περιοχή: χρηματοδότησε τους εξεγερμένους στη Λιβύη συμμαχώντας με το ΝΑΤΟ για την ανατροπή Καντάφι, τροφοδοτεί με όπλα (μαζί με τη Σαουδική Αραβία) τους ισλαμιστές στη Συρία, ενώ διατηρεί στενούς δεσμούς με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι εισήλθε στη Λωρίδα της Γάζας από τα σύνορα με την Αίγυπτο. Όπως δεν είναι τυχαίο ότι η επίσκεψη αυτή έγινε αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης από τη Χαμάς – μια οργάνωση που προήλθε από τη γόνιμη μήτρα των Αδελφών Μουσουλμάνων. Το μήνυμα που θέλησε να περάσει η ισλαμιστική οργάνωση ήταν κάτι παραπάνω από σαφές και απευθυνόταν στο σύνολο της αραβικής κοινής γνώμης: «Το μέλλον είμαστε εμείς και όχι η Παλαιστινιακή Αρχή». Η επίσκεψη έλαβε χώρα σε μια κρίσιμη περίοδο, καθώς η Χαμάς έκλεισε τα γραφεία της στη Δαμασκό, με την οποία διατηρούσε στενές σχέσεις.

Η επίσκεψη δεν κράτησε παρά έξι ώρες, είναι σίγουρο όμως ότι θα μείνει αξέχαστη στους έγκλειστους κατοίκους της Λωρίδας, ενώ ήταν και η πρώτη φορά που έκανε τόσο δημόσια εμφάνιση η σύζυγος του Χανίγια, Αμάλ, η οποία συνόδευσε τη σύζυγο του εμίρη Μόζαχ Μπιντ Νάσερ κατά την επίσκεψή της στο προσφυγικό στρατόπεδο Χαν Γιούνις και τη συνάντησή της με χήρες και συζύγους φυλακισμένων στο Ισραήλ.

Μια επίσκεψη που επιβεβαιώνει ότι το μικρό Κατάρ διατηρεί και διευρύνει τις γεωπολιτικές του φιλοδοξίες…

 

Τσερεζόλε Ε.

Εφημερίδα Αυγή 04/11/2012

ΣΥΡΙΑ: Προς ανακατατάξεις σε διάφορα «συμμαχικά» επίπεδα

Τουρκικός στρατός στη μεθόριο με τη Συρία

Σειρά ανακατατάξεων, που μπορεί να οδηγήσουν και στη διαμόρφωση νέων «συμμαχιών», φαίνεται ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ εκείνων των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που έχουν συνταχθεί με τους αντικαθεστωτικούς. Οι ανακατατάξεις αυτές λίγο – πολύ είχαν προδιαγραφεί, τις τελευταίες βδομάδες, από την έντονη κινητικότητα που χαρακτήριζε τους κόλπους των αντικαθεστωτικών δυνάμεων.

Και επιβεβαιώθηκαν από τις πρόσφατες δηλώσεις της Αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον, που ανοιχτά υποστήριξε ότι θα πρέπει «η συριακή αντιπολίτευση να γίνει πιο αντιπροσωπευτική, για να αντιμετωπίσει και τον κίνδυνο των εξτρεμιστών ισλαμιστών». Η Κλίντον άφησε να εννοηθεί ότι το «Εθνικό Συριακό Συμβούλιο», που στήθηκε μετά από πολύμηνες τουρκικές προσπάθειες με κορμό τους ισλαμιστές «Αδελφούς Μουσουλμάνους», δεν εκπροσωπεί την πλειοψηφία των ενόπλων οργανώσεων που δρουν εντός Συρίας και κατέστησε σαφές ότι οι ΗΠΑ θα προωθήσουν «νέες οργανώσεις και πρόσωπα», προκειμένου να συμμετάσχουν στη λεγόμενη πολιτική ηγεσία των αντικαθεστωτικών, με τρόπο τέτοιο που να εκφράζονται σε αυτήν όλες οι θρησκευτικές και εθνοτικές κοινότητες της χώρας.

Οι δηλώσεις Κλίντον, και μάλιστα 24ωρα πριν από άλλη μια συνάντηση αντικαθεστωτικών στην Ντόχα του Κατάρ όπου έχει προγραμματιστεί να εκλεγεί νέα ηγεσία του «Εθνικού Συριακού Συμβουλίου», πυροδότησαν έντονες αντιδράσεις από εκπροσώπους του. Ο επικεφαλής του, κουρδικής καταγωγής, Αμπντελμπασέτ Σεϊντά, κατηγόρησε την Κλίντον ότι προσπαθεί να μεταθέσει στους αντικαθεστωτικούς την «ευθύνη που έχει η διεθνής κοινότητα για το χάος που επικρατεί στη Συρία, εξαιτίας της απουσίας της και θρέφει τον εξτρεμισμό». Σκληρότερη γλώσσα χρησιμοποίησε ο εκπρόσωπος των Σύρων «Αδελφών Μουσουλμάνων», Ζουχάιρ Σάλεμ, ο οποίος «ανακάλυψε» προφανώς τώρα ότι «οι ΗΠΑ προσπαθούν να υπαγορεύσουν στους Σύρους αντικαθεστωτικούς τι πρέπει να κάνουν και να τους φτιάξουν κοστούμι».

«Αγκάθι» οι μισθοφόροι εξτρεμιστές

Εδώ και βδομάδες στους κόλπους των αντικαθεστωτικών ενόπλων δυνάμεων επικρατεί κινητικότητα. Το πρώτο σαφές δείγμα ήταν η κίνηση των εξτρεμιστικών ισλαμιστικών οργανώσεων να ανακοινώσουν ότι ενώνουν τις δυνάμεις τους υπό ένα κοινό μέτωπο συντονισμού και διοίκησης. Η δράση των οργανώσεων αυτών, στο συριακό έδαφος πλέον, είναι κοινός τόπος ακόμη και για τα κυρίαρχα ειδησεογραφικά δίκτυα, όπως είναι το BBC και το «Reuters», τα οποία ολοένα και περισσότερο θίγουν τη δυνατότητά τους να κυριαρχήσουν επί των άλλων ενόπλων οργανώσεων λόγω της εμπειρίας και της πειθαρχίας των μισθοφόρων τους.

Τα ακραία αυτά μορφώματα, που ελάχιστη σύνδεση έχουν με την ίδια τη συριακή κοινωνία, λαμβάνουν εξοπλισμό, χρήματα, επιμελητεία μέσα από δίκτυα που ελέγχουν κατά κύριο λόγο οι πετρελαιομοναρχίες του Κόλπου. Η ολοένα πιο εκτεταμένη και ισχυρή παρουσία τους, καθώς και η απόφασή τους για συντονισμό, έδωσαν σε πολλούς την εντύπωση ότι ως ένα βαθμό επιδιώκουν να υπερκεράσουν τις ομάδες εκείνες των αντικαθεστωτικών που είτε εκφράζονται μέσα από το λεγόμενο Ελεύθερο Συριακό Στρατό, είτε από τα λεγόμενα Τοπικά Συντονιστικά Συμβούλια, δυνάμεις, που με τη σειρά τους, δεν εκπροσωπούνται επαρκώς στο Εθνικό Συριακό Συμβούλιο, παρά το γεγονός ότι το τελευταίο έχει, με δηλώσεις του, αποπειραθεί να «υιοθετήσει» ιδιαίτερα τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό ως «ένοπλο σκέλος» του.

Απόπειρα ξεχωριστής διείσδυσης από το Παρίσι

Το πεδίο επιρροής του στους αντικαθεστωτικούς προσπαθεί ξεκάθαρα να σταθεροποιήσει και να διευρύνει, με ολοένα δυναμικότερο τρόπο, και ο γαλλικός ιμπεριαλισμός. Στα μέσα του περασμένου μήνα, το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τα «πολιτικά διοικητικά συμβούλια που εκλέχτηκαν» σε περιοχές κυρίως της βόρειας Συρίας, όπου εδώ και μήνες βρίσκονται εκτός του ελέγχου της Δαμασκού, τα οποία ανέλαβαν, κατά τις επίσημες ανακοινώσεις πάντα, την αντιμετώπιση των καθημερινών ζητημάτων στις περιοχές αυτές: δηλαδή τη λειτουργία σχολείων, νοσοκομείων, τη χορήγηση τροφίμων, φαρμάκων κ.λπ.

Πώς προέκυψαν τα συμβούλια αυτά, τι είδους εκλογές έγιναν και πώς «διοικούν» τις περιοχές αυτές, όπως επίσης, και το αν έχουν ή όχι ένοπλα σκέλη δεν έχει αποσαφηνιστεί. Είναι, όμως, σαφές ότι με τις πρωτοβουλίες αυτές ο γαλλικός ιμπεριαλισμός αποπειράται να αποκτήσει έρεισμα ξεχωριστό και διακριτό στους κόλπους των συριακών αντικαθεστωτικών, προκειμένου να αποκτήσει μεγαλύτερο λόγο όχι μόνο στην όποια «επόμενη μέρα» στη Συρία – κάτι που δεν κατάφερε απαραίτητα να κάνει στη Λιβύη παρά το ότι αποπειράθηκε να θέσει εαυτόν στην πρώτη θέση της ιμπεριαλιστικής επέμβασης – αλλά και πιο βαρύνουσα άποψη εντός και των κόλπων ακόμη και των, στην παρούσα φάση, «φίλιων» ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.

Η «στροφή» της Ουάσιγκτον

Η δήλωση της Χίλαρι Κλίντον, πάντως, δεν ήρθε ως «κεραυνός εν αιθρία». Η δυσφορία των ΗΠΑ, και άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, για την αδυναμία των συριακών αντικαθεστωτικών να σχηματίσουν ένα «ενιαίο μέτωπο» το οποίο, προφανώς, θα διευκόλυνε την προώθηση των σχεδιασμών τους για την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, με όχημα τις εξελίξεις στη Συρία, αφού, εκτός της επίλυσης σειράς πρακτικών ζητημάτων, θα ήταν και πολύ πιο ελεγχόμενο, έχει διατυπωθεί πολλάκις. Όπως αποδεικνύεται μέρα με τη μέρα οι αντικαθεστωτικές οργανώσεις στη Συρία έχουν διαφορετικά κίνητρα και στόχους η καθεμία.

Στη δυστοκία αυτή έρχεται, τους τελευταίους μήνες, να προστεθεί η εντεινόμενη δράση των εξτρεμιστών ισλαμιστών μισθοφόρων – τζιχαντιστών – οι οποίοι θεωρούνται από πολλούς η κύρια δύναμη που συγκρούεται με τις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις. Η παρουσία τους, αν και στο στρατιωτικό επίπεδο αποδεικνύεται κρίσιμης σημασίας, προκαλεί πονοκέφαλο σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ ή η Γαλλία που θέλουν να αποφύγουν το ενδεχόμενο να ελέγχουν τέτοιες δυνάμεις την «επόμενη μέρα» στη Συρία, καθώς με δεδομένη τη στρατιωτική τους υπεροχή θα έχουν και αυξημένο «λόγο» στα τεκταινόμενα, θέτοντας επί τάπητος τα δικά τους σχέδια τόσο για τη Συρία όσο και για την ευρύτερη περιοχή. Και για την ακρίβεια όχι απαραίτητα τα δικά τους σχέδια αλλά εκείνων που τις χρηματοδοτούν και που εντάσσονται στο ευρύτερο αντι-Ασαντ «στρατόπεδο», αλλά αυτό δε σημαίνει ότι μοιράζονται και τις ίδιες φιλοδοξίες με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες.

Στις εξελίξεις αυτές χαμηλούς τόνους, προς το παρόν, διατηρεί η Τουρκία, η οποία αν και αποτέλεσε τον οργανωτή, εμπνευστή και υποστηρικτή του «Εθνικού Συριακού Συμβουλίου», ενώ παρείχε το έδαφός της ως ορμητήριο και καταφύγιο στους αντικαθεστωτικούς ενόπλους, έχει αρχίσει να συναισθάνεται τις συνέπειες της ενεργότατης αυτής εμπλοκής μέσα από τους δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες, τους τζιχαντιστές που παρεισφρέουν στο έδαφός της, την αναθέρμανση της δράσης των Κούρδων του ΡΚΚ. Έτσι, παρά την απροκάλυπτη «υπόσκαψη» του δημιουργήματός της – Συμβούλιο – από τις δηλώσεις Κλίντον, η Αγκυρα απέφυγε, αρχικώς, να αντιδράσει.

Αντίθετα, η Μόσχα έσπευσε να επαναλάβει τις καταγγελίες ότι οι ΗΠΑ «δίνουν εντολές» για το πώς πρέπει να εξελιχθούν τα πράγματα, υποσκάπτοντας κάθε προσπάθεια πολιτικής λύσης. Η ρωσική ηγεσία, από τις αρχές της βδομάδας, είχε επιρρίψει την ευθύνη για την κατάρρευση της ολιγοήμερης εκεχειρίας που είχε προτείνει ο Μπραχίμι «στις δυνάμεις εκείνες που στηρίζουν τους αντικαθεστωτικούς, αλλά δεν άσκησαν την επιρροή τους για σεβασμό της κατάπαυσης πυρός». Είναι μάλλον προφανές ότι αρχίζει ένας νέος κύκλος κλιμάκωσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων με αιχμή τη Συρία και στόχο ολόκληρη την περιοχή, ο οποίος θα εκδηλωθεί και διπλωματικά, με αφορμή την κινεζική πρόταση για «σταδιακή ανά περιοχή εκεχειρία» και φαίνεται πολύ πιθανό να χαρακτηριστεί από όξυνση των διαγκωνισμών και μεταξύ «φίλιων δυνάμεων».

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

Εφημερίδα Ριζοσπάστης, 4 Νοεμβρίου 2012

Η Τουρκία και η συριακή κρίση

Συνέντευξη του Σωτήρη Ρούσσου
στην Αυγή της Κυριακής στις 14/10/2012

Οι σχέσεις Τουρκίας-Συρίας έχουν περάσει από διάφορες φάσεις. Αλήθεια, ποιο είναι το υπόβαθρο αυτών των σχέσεων;

Η Τουρκία αντιμετωπίζει τη Συρία ως “επιτηρούμενο” κράτος. Τα κύρια ζητήματα αντιπαράθεσης είναι το Κουρδικό και η διαχείριση των υδάτινων πόρων. Η Συρία δέχεται τα ύδατα του Ευφράτη από την Τουρκία, επομένως όλες οι τουρκικές “παρεμβάσεις” στη ροή των υδάτων (φράγματα κ.λπ.) έχουν άμεσο αντίκτυπο στους υδάτινους πόρους της Συρίας, ιδιαίτερα σε περιοχές πολύ σημαντικές για το καθεστώς, όπως οι πεδιάδες του Βορρά γύρω από το Χαλέπι που κατοικούνται κυρίως από σουνίτες. Η Δαμασκός απ’ την πλευρά της, μέχρι και τη σύλληψη του Οτσαλάν, χρησιμοποιούσε ως μέσο πίεσης της Άγκυρας τους Κούρδους του PKK που έβρισκαν καταφύγιο στο έδαφός της ή στην κοιλάδα Μπεκαά του Λιβάνου. Υπάρχει επίσης μια εδαφική διένεξη στην περιοχή της Αλεξανδρέτας, στα μεσογειακά παράλια της Συρίας, μια περιοχή που οι Γάλλοι παραχώρησαν το 1939 στους Τούρκους. Ωστόσο, μετά τη δεκαετία του ’90 η διένεξη αυτή ατόνησε.

Υπάρχει δηλαδή συγκρουσιακό υπόβαθρο, μια σχέση αμοιβαίας εχθρότητας;

Δεν είναι πάντα συγκρουσιακή η σχέση. Τουρκία και Συρία έχουν αναπτύξει ένα πολύ μεγάλο εμπόριο μεταξύ τους, παράνομο και νόμιμο, ενώ διέρχονται και αγωγοί πετρελαίου από και προς τις δύο χώρες. Η Τουρκία ωστόσο θέλει να είναι “πατερναλιστική” απέναντι στη Δαμασκό, θέλει να “ελέγχει” τις κινήσεις της. Θεωρώντας ότι η Συρία και η Ιορδανία είναι ένας “ζωτικός χώρος” για τη σύνδεση της Τουρκίας με τον αραβικό κόσμο, η κυβέρνηση Ερντογάν – Νταβούτογλου προχώρησε στη δημιουργία ζώνης ελευθέρων συναλλαγών με τις δύο χώρες, σε μια ενέργεια που ενίσχυσε σημαντικά την τουρκική οικονομία. Το όφελος αυτό έχει εξανεμιστεί πλέον για την Τουρκία μετά τον συριακό εμφύλιο.

Η Άγκυρα ισχυρίστηκε αμέσως ότι τα πυρά εναντίον της προέρχονταν από τις δυνάμεις του Άσαντ, όχι από εκείνες των αντικαθεστωτικών. Γιατί το καθεστώς του Άσαντ να θέλει να προκαλεί τώρα την Τουρκία; Επιθυμεί επέκταση της σύγκρουσης;

Όχι, δεν νομίζω. Είναι μια προειδοποίηση του Άσαντ προς την Τουρκία να μην εμπλέκεται στη σύγκρουση στο εσωτερικό της χώρας του. Το καθεστώς και αρκετοί αναλυτές θεωρούν πως η Τουρκία δημιουργεί ή επιτρέπει στο έδαφός της τη λειτουργία στρατοπέδων εκπαίδευσης του “Ελεύθερου Συριακού Στρατού”. Η προειδοποίηση του Άσαντ δεν σημαίνει ότι θα επιτεθεί στην Τουρκία. Θέλει να καταστήσει σαφές ότι η γειτονική χώρα θα υποστεί το κόστος σε περίπτωση που εμπλακεί περισσότερο στον συριακό εμφύλιο. Σαν να θέλει να πει «μπαίνετε σε μια μάχη με τον διάβολο και αυτή η μάχη θα γίνει και για σας κόλαση»… Όμως σ’ έναν πόλεμο σαν τον συριακό εμφύλιο δεν έχουμε σαφή εικόνα για τις ενέργειες των αντιμαχόμενων. Πιθανόν δεν πρόκειται για προβοκάτσια των αντικαθεστωτικών, αλλά δεν αποκλείεται πίσω από τις επιθέσεις κατά των Τούρκων να κρύβονται παραστρατιωτικές ομάδες αλεβιτών, πιστών στον Άσαντ, που δρουν αυτόνομα και θέλουν να εκδικηθούν την Τουρκία για την πιθανολογούμενη υποστήριξη που παρέχει στους αντάρτες. Άλλωστε, απ’ τη φύση των πυρών, όλμοι κι όχι πυρά πυροβολικού, φαίνεται ότι πρόκειται για όπλα που μπορεί να κατέχει οποιοδήποτε ομάδα.

Τι θα κερδίσει η Τουρκία από μια πιθανή πτώση του Άσαντ; Τι σχέσεις μπορεί να έχει με τη συριακή αντιπολίτευση και με τις πολιτοφυλακές που πολεμούν το καθεστώς;

Το ερώτημα αυτό έβαλαν και οι Τούρκοι στους εαυτούς τους… Στην αρχή η Τουρκία τήρησε επιφυλακτική στάση απέναντι στην εξέγερση. Ζήτησε από τον Άσαντ να προχωρήσει σε γενναίες μεταρρυθμίσεις ή ν’ αποχωρήσει. Με την πλήρη στρατιωτικοποίηση της σύγκρουσης, η Τουρκία κατανόησε ότι δεν μπορεί να υπάρξει Άσαντ μετά το τέλος της κρίσης. Εφόσον λοιπόν δεν “υπάρχει Άσαντ” την επόμενη ημέρα, δεν υπάρχει τίποτε που να κάνει την Άγκυρα να τον υποστηρίξει. Οι Τούρκοι θεωρούν πιθανά δύο σενάρια για την επόμενη φάση: ή ότι θα εκδηλωθεί εσωτερικό πραξικόπημα στο Μπάαθ και θ’ ανατραπεί ο Άσαντ ή ότι θα επικρατήσουν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι που βρίσκονται εγγύτερα ιδεολογικά στο κυβερνών AKP και δεν υποστηρίζονται από τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ ή το Ιράν. Οι μόνοι φυσικοί σύμμαχοί των Αδελφών Μουσουλμάνων στη Συρία σε περίπτωση επικράτησής τους, θα είναι οι Τούρκοι και οι Αμερικανοί. Πέρα απ’ την αντιαμερικανική ρητορική τους και ζητήματα θρησκευτικής συμπεριφοράς στην κοινωνία, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι τάσσονται όπως και το AKP του Ερντογάν υπέρ της ελεύθερης οικονομίας και των ξένων επενδύσεων…

Πιστεύουν οι Τούρκοι ότι τυχόν επικράτηση των Αδελφών Μουσουλμάνων στη Συρία θα τους διευκόλυνε στην αντιμετώπιση του Κουρδικού;

Ναι, γιατί οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι είναι σουνίτες Άραβες, θέλουν να επικρατήσουν πολιτικά σε μια ενιαία και όχι διαμελισμένη Συρία και γι’ αυτό δεν έχουν καμία διάθεση να εμπλακούν σ’ έναν ανταγωνισμό με την Τουρκία για το Κουρδικό. Άλλωστε, ένα πιθανό μελλοντικό κουρδικό κράτος θα περιελάμβανε οπωσδήποτε κι ένα τμήμα της Συρίας…

Υπάρχει η άποψη ότι η απόφαση του ΝΑΤΟ να υπερασπιστεί την Τουρκία έναντι του Άσαντ ανοίγει το παράθυρο της θερμής εμπλοκής της Β.Α. Συμμαχίας στο συριακό εμφύλιο μέσω παράπλευρης οδού. Πόσο βάσιμη είναι η άποψη αυτή;

Είναι πολύ βάσιμη. Θα μας ανησυχούσε σοβαρά αυτό το ενδεχόμενο αν δεν υπήρχαν άμεσα οι αμερικανικές εκλογές. Ουδείς πρόεδρος που διεκδικεί επανεκλογή και βρίσκεται στον τελευταίο μήνα της προεκλογικής εκστρατείας του θα τολμούσε ένα τέτοιο βήμα, το οποίο έχει πιθανότητες 10%-20% να γυρίσει μπούμερανγκ εναντίον του, ειδικά τις πρώτες ημέρες. Σύμφωνα με πληροφορίες, ναυτικές δυνάμεις της Γαλλίας και των ΗΠΑ πέρασαν πρόσφατα το Γιβραλτάρ με κατεύθυνση τη βάση της Σούδας. Δεν γνωρίζουμε φυσικά αν θα χρησιμοποιηθούν σε πιθανή επέμβαση στη Συρία. Πάντως, η Ελλάδα δεν έχει πραγματικά κανέναν λόγο να εμπλακεί σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία ή στο Ιράν. Οι Τούρκοι, από την πλευρά τους θα ήθελαν να δημιουργήσει το ΝΑΤΟ μια αποστρατικοποιημένη ζώνη στα σύνορα με τη Συρία που θα τους απέμπλεκε από τα θερμά μέτωπα και θα τους βοηθούσε να ελέγξουν τις κινήσεις των Κούρδων.

Την επομένη μιας πιθανής επίθεση του ΝΑΤΟ, θα υπάρχει ενιαία Συρία κι ένα νέο καθεστώς στη Δαμασκό;

Είναι σαφές ότι μια επίθεση του ΝΑΤΟ θα τελειώσει στρατιωτικά τον συριακό εμφύλιο στη σημερινή μορφή του. Οι δυνάμεις του Άσαντ είναι αδύνατο να αντιμετωπίσουν την αμερικανική στρατιωτική ισχύ. Όμως, η στρατιωτική ήττα του καθεστώτος δεν σημαίνει ότι θα τελειώσει οριστικά και ο πόλεμος. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η σύγκρουση να συνεχιστεί και να πάρει τη μορφή του πολέμου στον Λίβανο. Θα επηρεάσει αναμφίβολα και τη χώρα αυτή όπως και τη φιλοϊρανική Χεζμπολάχ που θα στριμωχθεί άσχημα, σε σημείο που θα πρέπει να δώσει μάχη μέχρις εσχάτων…

Πόσο πιθανό είναι το ενδεχόμενο ενός γενικευμένου πολέμου στη Μέση Ανατολή;

Είναι πιθανό εφόσον υπάρξει αμερικανο-ισραηλινή στρατιωτική επέμβαση στο Ιράν. Το Ισραήλ δεν μπορεί να δράσει μόνο του, αλλά και να το κάνει, δεν θα έχει αποτέλεσμα. Θα πρέπει να υπάρξουν εκτεταμένοι βομβαρδισμοί μακράς διαρκείας με την άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ.

ΣΥΡΙΑ: Εκεχειρία – ελιγμός για επανεξέταση «συμμαχιών» και τακτικής

Από τη συνάντηση του προέδρου της Συρίας Μπασάρ Ασαντ με τον Λακχντάρ Μπραχίμι στη Δαμασκό 

Μια δοκιμαστική και σύντομη κατάπαυση πυρός τέθηκε σε εφαρμογή, τουλάχιστον σε επίπεδο διακηρύξεων, στη Συρία, αρχής γενομένης από χτες τα ξημερώματα, πρώτη ημέρα της τριήμερης μουσουλμανικής γιορτής Αϊντ αλ Αντχα. Πρόκειται για το αποτέλεσμα ενός μαραθωνίου διπλωματικών επαφών στις οποίες προχώρησε τις τελευταίες εβδομάδες ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου, Λακχντάρ Μπραχίμι, επισκεπτόμενος σειρά χωρών στην περιοχή που ασκούν επιρροή στις εξελίξεις εντός Συρίας και έχουν, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, συμπαραταχθεί είτε με το συριακό καθεστώς είτε με τις αντικαθεστωτικές οργανώσεις (Σ. Αραβία, Ιράκ, Τουρκία, Ιορδανία, Λίβανος, Ιράν, Αίγυπτος και Συρία).

Την υποστήριξή τους στον Μπραχίμι έσπευσαν να εκφράσουν όλες οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις είτε η κάθε μία μόνη της είτε μέσα από τα όργανα στα οποία συμμετέχουν, όπως είναι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και ο Αραβικός Σύνδεσμος. Κι όλα αυτά παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μια εκεχειρία, η οποία δεν έχει διαμορφωμένο πολιτικό πλαίσιο, ούτε μηχανισμό εφαρμογής πέραν των διακηρυγμένων προθέσεων τήρησής της από τη Δαμασκό και από τμήμα των αντικαθεστωτικών οργανώσεων, αν και οι δύο πλευρές διακηρύσσουν το δικαίωμά τους να «απαντήσουν σε προκλήσεις». Παράλληλα, δεν είναι καθόλου σαφές ποιο θα είναι το επόμενο βήμα της εκεχειρίας αυτής, που τυπικώς λήγει τη Δευτέρα τα ξημερώματα, και υπό ποιες προϋποθέσεις ή με ποιον τρόπο αυτό θα εφαρμοστεί.

Τα στοιχεία αυτά δημιουργούν έντονα την εντύπωση ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια επανάληψη της κατάστασης που είχε δημιουργηθεί με το σχέδιο εκεχειρίας που είχε προωθήσει ο προκάτοχος του Μπραχίμι, Κόφι Ανάν, αλλά προς το χειρότερο. Επί της ουσίας, εκείνο το σχέδιο ουδέποτε εφαρμόστηκε κανονικά από τον περασμένο Απρίλη οπότε θεωρητικώς τέθηκε σε ισχύ μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού, οπότε και κατέρρευσε τυπικώς.

Επιπλέον, εκείνο το σχέδιο προέβλεπε ότι η εκεχειρία θα χρησιμοποιηθεί ως έδαφος για την έναρξη ενός πολιτικού διαλόγου ανάμεσα στη συριακή ηγεσία και τους αντικαθεστωτικούς, με στόχο την εξεύρεση ενός κοινά αποδεκτού πλαισίου μετάβασης στο οποίο θα μπορούσε να εμπεριέχεται η αποχώρηση Ασαντ από την εξουσία, αλλά χωρίς να είναι προαπαιτούμενο. Αυτό άλλωστε ήταν το σημείο που είχε προκαλέσει τη σφοδρή αντίδραση αρκετών αντικαθεστωτικών οργανώσεων, με αιχμή το -προβαλλόμενο ως ναυαρχίδα των αντικαθεστωτικών- Εθνικό Συριακό Συμβούλιο, του οποίου κορμός είναι οι ισλαμιστές «Αδελφοί Μουσουλμάνοι». Τώρα, το σχέδιο Μπραχίμι πέρα από ευχολόγια και γενικολογίες περί αναγκαιότητας έναρξης πολιτικού διαλόγου δεν εμπεριέχει τίποτε συγκεκριμένο ή τουλάχιστον τίποτα τέτοιο δεν έχει έρθει στο φως της δημοσιότητας.

 

Επανεκτίμηση τακτικής και ανακατατάξεις

Η ασάφεια αυτή δημιουργεί έντονα την εντύπωση ότι η όλη διαμεσολαβητική πρωτοβουλία του Μπραχίμι, δεν είναι τίποτε περισσότερο από έναν ελιγμό στον οποίο συναινούν ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που εμπλέκονται, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, στα τεκταινόμενα στη Συρία, προκειμένου να κερδίσουν χρόνο και να αποτιμηθεί η κατάσταση ως έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα, περίπου 20 μήνες μετά την έναρξη των συγκρούσεων. Σε ένα τέτοιο συμπέρασμα οδηγεί και το γεγονός ότι ιδιαίτερα τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται εντονότατη κινητικότητα στους κόλπους των αντικαθεστωτικών και περισσότερο από ποτέ άλλοτε στο παρελθόν, δημοσιοποιούνται διαφωνίες και διαφοροποιήσεις.

Προφανώς, δεν είναι διόλου τυχαίο το ότι μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία και δίκτυα, όπως το «Ασοσιέιτεντ Πρες» και το «αλ Αραμπίγια», όχι μόνο αναφέρονται πια σαφώς στη δράση ισλαμιστικών οργανώσεων που αποτελούνται κυρίως από ξένους μισθοφόρους τζιχαντιστές (μαχητές του λεγόμενου ιερού πολέμου), αλλά τους διαχωρίζουν από άλλες ένοπλες ομάδες αντικαθεστωτικών με θρησκευτικό μανδύα, καταγράφοντας, μάλιστα, και επιφυλάξεις, αν όχι ανησυχία, για τη στάση των «έμπειρων και φανατικών αυτών μαχητών» την «επόμενη μέρα». Και αυτό παρά το ότι μέχρι πρότινος ακόμη και οι καταγγελίες για την παρουσία τους και τον εξοπλισμό τους, κυρίως από πετρελαιομοναρχίες του Κόλπου, χαρακτηρίζονταν ως προπαγάνδα της Δαμασκού.

Η αλλαγή αυτή πιθανότατα αντανακλά τη δυσφορία των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων από την αποτυχία ένωσης των αντικαθεστωτικών οργανώσεων υπό μία διοίκηση, γεγονός που θα τις καθιστούσε πιο εύκολα ελεγχόμενες και πιο εύκολα χειραγωγήσιμες στην κατεύθυνση της προώθησης των σχεδιασμών τους. Πιθανότατα να αντανακλά και τις έντονες επιφυλάξεις που έχουν δημιουργηθεί από το χάος που πρακτικά επικρατεί στη Λιβύη, περισσότερο από ένα χρόνο μετά την ανατροπή του καθεστώτος Καντάφι διά της ιμπεριαλιστικής επέμβασης, παρά το γεγονός ότι εκεί οι αντικαθεστωτικοί «εντάχθηκαν σε ενιαία συμμαχία».
Επιδίωξη για μη επανάληψη του χαοτικού σεναρίου της Λιβύης

Όπως, όμως, αποδείχτηκε στην περίπτωση της Λιβύης η κάθε οργάνωση είχε διαφορετικά κίνητρα και στόχους -ιδιαίτερα οι οργανώσεις με θρησκευτικό μανδύα- τους οποίους συνεχίζει ενόπλως να επιδιώκει μέχρι σήμερα παρατείνοντας τα μαρτύρια του λιβυκού λαού και προκαλώντας πονοκέφαλο στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και τα μονοπώλιά τους καθώς παρατείνεται η αστάθεια στη χώρα και δεν μπορούν να γίνουν ασφαλείς και αποδοτικές επενδύσεις. Μια τέτοια προοπτική δεν ενθουσιάζει καμία από τις ξένες δυνάμεις που εμπλέκονται στη Συρία, με τον οποιονδήποτε τρόπο, γιατί το ενδεχόμενο επικράτησης χάους στη χώρα είναι ξεκάθαρο ότι εγκυμονεί πολύ περισσότερες συνέπειες για την ευρύτερη περιοχή από ό,τι η κατάσταση στη Λιβύη, λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης και λόγω της ποικιλίας εθνοτικών και θρησκευτικών κοινοτήτων στο έδαφός της.

Ήδη, η παρατεινόμενη και κλιμακούμενη ένταση εντός Συρίας μοιάζει σταδιακά να περνά τα σύνορα της χώρας τόσο προς βορρά στην Τουρκία όσο και προς τα δυτικά στο Λίβανο. Για ορισμένους η όξυνση στην τουρκο-συριακή μεθόριο και η αναζωπύρωση της δράσης των Κούρδων μαχητών του ΡΚΚ μπορεί, ίσως, να θεωρηθεί συνέπεια της άμεσης εμπλοκής της Άγκυρας στα τεκταινόμενα στη Συρία, λόγω της απροκάλυπτης στήριξής της προς τους Σύρους «Αδελφούς Μουσουλμάνους», το Εθνικό Συριακό Συμβούλιο και όποιες οργανώσεις μπορούν να χαρακτηριστούν ένοπλο σκέλος τους.

Όμως, η αιματηρή βομβιστική επίθεση, την περασμένη εβδομάδα, σε «χριστιανική» συνοικία στο κέντρο της Βηρυτού με στόχο τον αρχηγό της υπηρεσίας Πληροφοριών και Εσωτερικής Ασφάλειας, συνεργάτη των πολιτικών συμμάχων των ιμπεριαλιστών εντός Λιβάνου και αντίπαλο του συριακού καθεστώτος και όσων δυνάμεων το στηρίζουν, όπως π.χ. η σιιτική «Χεζμπολάχ» που αποτελεί τον κορμό του νυν υπουργικού συμβουλίου, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την ευρύτερη περιοχή. Ο Λίβανος έχει ιστορικούς δεσμούς με τη Συρία από την εποχή της αποικιοκρατίας, λειτουργεί σαν καθρέφτης των εξελίξεων στη γείτονα χώρα, και το κυριότερο σε κοινωνικό επίπεδο αποτελεί, όπως, η Συρία και άλλες γειτονικές χώρες, π.χ. το Ιράκ, το Μπαχρέιν κ.ά., ένα μωσαϊκό θρησκευτικών κοινοτήτων, στη βάση των οποίων συχνά οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις στήριξαν την προώθηση των σχεδιασμών τους αναζωπυρώνοντας διχαστικές λογικές, για παράδειγμα ο 15ετής εφιαλτικός εμφύλιος στο Λίβανο.

Η διάχυση των, με θρησκευτικό μανδύα, συγκρούσεων εκτός των συριακών συνόρων απειλεί να τινάξει στον αέρα ολόκληρη την ευρύτερη περιοχή και αν όχι να δυσχεράνει, τουλάχιστον να περιπλέξει την ταχύτερη προώθηση των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών με επίκεντρο το Ιράν, μαλακό υπογάστριο της Συρίας και απώτερο στόχο τη διασφάλιση μεγαλύτερου ελέγχου και σημαντικότερων ερεισμάτων στη, γεωστρατηγικά και ενεργειακά, πολύτιμη ευρεία Μέση Ανατολή. Μια τέτοια προοπτική, καθώς και η αναγκαιότητα επανεξέτασης συμμαχιών και αντιμετώπισης αναδυόμενων παραγόντων που επιδιώκουν να παίξουν ρόλο ανεξέλεγκτα, όπως π.χ. οι ισλαμιστικές οργανώσεις των ξένων τζιχαντιστών στο εσωτερικό της Συρίας, είναι πιθανότατα ο λόγος της αγαστής συναίνεσης που όλοι επέδειξαν στην, παντελώς έωλη και ασαφή, «πρωτοβουλία» εκεχειρίας του Μπραχίμι. Μια εκεχειρία που είναι εξαιρετικά αβέβαιο τελικά αν θα επιβιώσει έστω και αυτές τις τρεις ημέρες της μουσουλμανικής γιορτής Αϊντ αλ Αντχα.

 

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

Εφημερίδα Ριζοσπάστης, 27 Οκτωβρίου 2012
 

 

Ένα παράδειγμα νεοφιλελεύθερου εθνικισμού: η Τουρκία του Ερντογάν

 
της Σιας Αναγνωστοπούλου

Ένα από τα σημαντικά χτυπήματα που καταφέρει η οικονομική κρίση δεν είναι μόνο ότι στερεί την αξιοπρέπεια και την υπερηφάνεια μιας κοινωνίας, αφήνοντάς την έρμαιο στα χέρια είτε πολιτικών δυνάμεων που διαχειρίζονται ως ιεραπόστολοι την κρίση –για να μην έρθει η κόλαση– είτε φασιστικών μορφωμάτων που επωφελούνται για να παίξουν τον ρόλο του Μπάτμαν. Είναι και ότι την εγκλωβίζει στα προβλήματά της, στερώντας της το δικαίωμα να οραματίζεται τον εαυτό της σε σχέση με τον κόσμο γύρω της. Αυτή η εσωστρέφεια, την οποία υποδαυλίζουν πολιτικές και μιντιακές ελίτ που αναπαράγουν την εξουσία τους μέσα από τον φόβο και τον επαρχιωτισμό («να κάνουμε αυτό, για να είμαστε Ευρωπαίοι») αποκόπτει την κοινωνία από την επαφή με τον κόσμο στον οποίο ανήκει, της στερεί το δικαίωμα να διεκδικεί δυναμικά το μέλλον της. Τη γνώση και το πεπρωμένο της κοινωνίας το αναλαμβάνουν προνομιακά και αδιαφανώς πολιτικές και πνευματικές ελίτ οι οποίες, όπως διαχειρίζονται την οικονομική κρίση, διαχειρίζονται και την ένταξη μιας αποκαμωμένης από τα προβλήματα κοινωνίας στον κόσμο γύρω της: μέσα από μια διαδικασία υποταγής στο όραμα ενός νέου κόσμου που άλλοι ετοίμασαν γιʼ αυτήν.

Στον άμεσο περίγυρό μας διαφαίνεται η σύγκρουση Τουρκίας-Συρίας. Για να αντιληφθούμε τις πιθανές συνέπειές της, πρέπει να ξανασκεφτούμε τους γείτονές μας και τις αλλαγές που υφίστανται ή προωθούν. Ας ξανασκεφτούμε λοιπόν καταρχάς τον άμεσο γείτονα, την Τουρκία, και μέσα από αυτήν την ευρύτερη γειτονιά μας. «Τα παιδιά των Οθωμανών δεν μπορούν να καταδικαστούν να μένουν στην Άγκυρα» δήλωνε ο Ταγίπ Ερντογάν τον Φεβρουάριο του 2010, ενώ τον Ιούνιο του 2011 διαπίστωνε ότι «το Σαράγεβο, η Βαγδάτη, η Καμπούλ, η Δαμασκός, το Κάιρο, η Βεγγάζη και ολόκληρος ο κόσμος έχουν στραμμένα τα μάτια τους στην Κωνσταντινούπολη». Σε αυτά τα λόγια αναδεικνύονται συμβολικά οι μεγάλες αλλαγές στην πολιτική της Τουρκίας. Πρώτον, μετατόπιση του κέντρου βάρους από την Άγκυρα στην Κωνσταντινούπολη, μετατόπιση που σηματοδοτεί μια ευθεία και βαθιά ρήξη με τον κεμαλισμό, που είχε επίκεντρο την Άγκυρα. Δεύτερον, μετάβαση από τον ρεπουμπλικανικό, κεμαλικό εθνικισμό σε ένα αυτοκρατορικού τύπου μεγαλείο, το οποίο μόνο μια πάλαι ποτέ αυτοκρατορική πρωτεύουσα μπορεί να ενσαρκώσει. Η επαναφορά της Κωνσταντινούπολης έπειτα από 100 σχεδόν χρόνια ως κέντρου αναφοράς, όχι μόνο της Τουρκίας αλλά κι ενός ευρύτερου χώρου, σημαίνει ότι η πολιτική εξουσία διεκδικεί ενός νέου τύπου ηγεμονία, σε ένα νέο χώρο. Πρόκειται για σημαντική αλλαγή, η οποία αποκαλείται συνήθως νεο-οθωμανισμός· επί της ουσίας όμως πρόκειται για έναν τουρκικό, νεοφιλελεύθερο εθνικισμό, ο οποίος διεκδικεί ιστορική νομιμοποίηση από το οθωμανικό παρελθόν, για την παραγωγή ενός εν δυνάμει τουρκικού γεωπολιτισμικού, ίσως και γεωπολιτικού χώρου.

Ο τουρκικός νεο-εθνικισμός του μεγαλείου, στον οποίο για πρώτη φορά συνυπάρχουν αρμονικά ο τουρκισμός και ο ισλαμισμός και με τον οποίο εκτουρκίζεται το οθωμανικό παρελθόν, χρονολογείται από την εποχή του Τουργκούτ Οζάλ (δεκαετία 1980), κωδικοποιήθηκε το 2001 με το βιβλίο του Αχμέτ Νταβούτογλου (Στρατηγικό βάθος: Η διεθνής θέση της Τουρκίας) και η εκπλήρωσή του διεκδικείται από το ισλαμικό κόμμα του Ερντογάν (ΑΚΠ). Ο νεο-εθνικισμός του ΑΚΠ δεν επιδιώκει την αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με όρους παραδοσιακής επεκτατικής πολιτικής· με το συμβολικό και ιστορικό οπλοστάσιο που αυτή προσφέρει, επιδιώκεται η ηγεμονία της Τουρκίας σε μια μεγάλη περιοχή. Με άλλα λόγια, ο νεο-εθνικισμός του ΑΚΠ αποτελεί μεταφορά του νεοφιλελευθερισμού στην τουρκική διάλεκτο. Μέσα από την επανεπινόηση και επικαιροποίηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το ΑΚΠ κατασκευάζει ένα νέο τουρκικό όραμα, στο οποίο εμπερικλείεται το κεμαλικό (αλλά είναι πιο μεγαλειώδες από αυτό), παράγοντας έναν μεγάλο πολιτισμικό και οικονομικό χώρο προς εξάπλωση: έναν παγκόσμιο μουσουλμανικό χώρο, με κέντρο την Κωνσταντινούπολη. Η μηχανή προώθησης αυτού του οράματος είναι η οικονομία, ενώ ο δίαυλος ηθικής και ιστορικής νομιμοποίησης της ομογενοποίησης του χώρου υπό την ηγεμονία της Τουρκίας είναι το οθωμανικό παρελθόν και το Ισλάμ. Η Τουρκία του Ερντογάν επαναπροσδιορίζει έναν φυσικό, ως εκ της Ιστορίας και της θρησκείας, ιδιαίτερο χώρο, του οποίου διεκδικεί την ένταξη, υπό την ηγεσία της, στην παγκόσμια νεοφιλελεύθερη οικονομία. Σύμφωνα με τον Ερντογάν, «σήμερα η Τουρκία είναι η 17η οικονομία του κόσμου. Λίγα χρόνια πριν ήταν η 26η. Ως μέλος των G20, συμμετέχουμε στο σχεδιασμό του οικονομικού μέλλοντος του πλανήτη». Ως εκ τούτου «είναι μεγάλη χώρα και [γιʼ αυτό] πρέπει να έχουμε μεγάλες ιδέες και υψηλούς στόχους». Προς εκπλήρωση του υψηλού στόχου –της παγκόσμιας οικονομικής δύναμης– το τουρκικό κράτος αναλαμβάνει μια νέα αποστολή: να λειτουργεί ως εμπορικό κράτος, μέρος μιας παγκόσμιας στρατηγικής για την παραγωγή ενός ιδιαίτερου γεωπολιτικού χώρου, του οποίου η Τουρκία εγγυάται την ομογενοποίηση, την ειρήνη και τη σταθερότητα για την απρόσκοπτη εμπορευματοποίησή του.

Στο πλαίσιο των υψηλών στόχων, η τουρκική εξωτερική πολιτική συγκροτείται με άξονα τη νέα αποστολή του τουρκικού έθνους: να συμβάλει ηγεμονικά στον «εκπολιτισμό» του μουσουλμανικού κόσμου, στην πολιτική και πολιτισμική μεταρρύθμισή του. Η Τουρκία λοιπόν, ως προστάτιδα δύναμη των λαών μουσουλμανικού θρησκεύματος, τίθεται στο πλευρό των «καταδυναστευόμενων εναντίον των δυναστών» –κατά τη διατύπωση του Ερντογάν– και ενισχύει την προώθηση στον μουσουλμανικό κόσμο ενός παγκόσμιου, δημοκρατικού και οικονομικού πολιτισμού. Σύμφωνα με αυτή την αποστολή, υπερασπίζεται τα αντικαθεστωτικά κινήματα στη Μέση Ανατολή αλλά και τον αραβο-μουσουλμανικό κόσμο απέναντι στους «απίστους» — κυρίως το Ισραήλ.

Η ρήξη με το Ισραήλ σηματοδοτεί τη ρήξη του παραδοσιακού «δυτικού άξονα» στη Μέση Ανατολή (Τουρκία-Ισραήλ): η Τουρκία, με όχημα το Ισλάμ και το οθωμανικό παρελθόν, διεκδικεί τον ρόλο της προστάτιδας δύναμης στην περιοχή, της ήπιας δύναμης (soft power), σʼ έναν κόσμο σε πλήρη μετάβαση και αναταραχή. Ωστόσο, ενώ ο νεοφιλελεύθερος εθνικισμός εμφανίζεται ως φορέας δημοκρατίας, ειρήνης και σταθερότητας υπό την ηγεμονία μιας πολιτικής-οικονομικής δύναμης, για να λειτουργεί ως τέτοιος, πρέπει να εμπεριέχει την έννοια της «σκληρής δύναμης» (hard power). Ας δούμε το παράδειγμα των Κούρδων στην Τουρκία. Στην αρχή αντιμετωπίστηκαν ως μια εθνοτική κοινότητα της Τουρκίας στην οποία αναγνωρίστηκαν ιδιαιτερότητες (γλώσσα) και, μέσω του προγράμματος για την οικονομική ανάπτυξη, επιδιώχθηκε η ένταξή τους στην πλειοψηφία. Όταν ωστόσο τα μέτρα δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα, η κυβέρνηση Ερντογάν έκανε χρήση της παλιάς δοκιμασμένης μεθόδου: της «σκληρής δύναμης». Η διαφαινόμενη σύγκρουση Τουρκίας-Συρίας καταδεικνύει ότι η παραγωγή ενός μεγάλου, γεωπολιτισμικού, γεωπολιτικού χώρου δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς συγκρούσεις. Για να εκπολιτιστεί ο μουσουλμανικός κόσμος υπό την προστάτιδα ηγεσία της Τουρκίας, η τελευταία πρέπει να είναι έτοιμη να δράσει όχι μόνο ως ήπια αλλά και ως σκληρή δύναμη.

Από αυτό το σημείο αρχίζουν τα δύσκολα. Η μεταμοντέρνα αντίληψη περί αυτοκρατοριών, που θεωρεί ότι αποτέλεσαν παράγοντες ειρήνης, σταθερότητας και αρμονικής συνύπαρξης των πληθυσμών, είναι ανιστόρητη. Καμιά αυτοκρατορία δεν επιβλήθηκε ως φορέας ενότητας ενός μεγάλου χώρου χωρίς όπλα, και επομένως την υποταγή των ντόπιων πληθυσμών σε αυτή: είτε πρόκειται για τις παραδοσιακές αυτοκρατορίες είτε για τις αποικιακές. Επομένως, σήμερα, η επανεπινόηση αυτοκρατορικών σχημάτων –πολιτικών, πολιτισμικών ή οικονομικών– δεν συνεπάγεται ειρήνη και σταθερότητα, τον επαναπροσδιορισμό των λαών και της πολιτικής με όρους εθνο-θρησκευτικούς και φυλετικό-πολιτισμικούς, με όρους δηλαδή ενός «εκδημοκρατισμένου» αυταρχισμού. Ο νεοφιλελεύθερος εθνικισμός, όπως αυτός του ΑΚΠ, στον οποίο απαραιτήτως εμπεριέχεται και ο παραδοσιακός, σκληρός εθνικισμός, είναι εκ των πραγμάτων φορέας, εσωτερικού καταρχάς, αυταρχισμού, έστω και μέσα από δημοκρατικά σχήματα. Στον νεοφιλελεύθερο εθνικισμό λοιπόν, όπου η πολιτική αντιμετωπίζεται με αυτοκρατορικούς όρους, ο λαός ορίζεται ως νεο-μιλέτ (κοινότητα με εθνοθρησκευτικές, πολιτισμικές ιδιαιτερότητες), που η επιβίωσή του –πολιτική, πολιτισμική, οικονομική– εξαρτάται από τον βαθμό υπακοής και υποταγής.

Η αντίσταση σε αυτό τον κλιμακούμενο νεο-εθνικισμό δεν είναι ο παραδοσιακός εθνικισμός, ο οποίος άλλωστε συμμερίζεται τη φυλετική, εθνοθρησκευτική διάκριση του κόσμου. Αντίσταση σημαίνει μάχη με όρους ταξικής και ιδεολογικής επανοριοθέτησης του έθνους και της εθνικής κυριαρχίας. Η εξέγερση, στη Μέση Ανατολή ή αλλού, η οποία απολήγει σε θρησκευτικών αναφορών πολιτική, μπορεί να οδηγήσει σε ανατροπή του παλαιού αυταρχικού καθεστώτος, αλλά ξαναμπάζει από το παράθυρο, αφού αφήνει ελεύθερο τον δρόμο για άλωση από τον νεοφιλελευθερισμό. Η δημοκρατία, όταν διεκδικείται με θρησκευτικούς ή εθνικιστικούς όρους, στο βάθος δείχνει και πάλι νεοφιλελευθερισμό. Στην αυτοκρατορική λογική του νεοφιλελευθερισμού, η απάντηση δεν μπορεί να είναι ούτε εθνικιστική ούτε θρησκευτική, αλλά μόνο διεθνιστική. Η διεθνιστική «παραγωγή» χώρων κοσμικής, εθνικής πολιτικής συνιστά, κατά τη γνώμη μου, το μοναδικό όπλο αντίστασης στον νεοφιλελεύθερο εθνικισμό.
Η Σία Αναγνωστοπούλου διδάσκει ιστορία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Δημοσίευση: Ενθέματα εφημερίδας Αυγή στις 21 Οκτωβρίου 2012

Βολικές εκρήξεις, επιλεκτικές σιωπές και μάχες από τη Λιβύη μέχρι το Λίβανο

 

Οι άξονες των αντιπαραθέσεων στον αραβικό κόσμο κινήθηκαν και πάλι γύρω από την Λιβύη και τον ευρύτερο πια χώρο της Συρίας-Λιβάνου. Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί και η αυξανόμενη ένταση σε Κουβέιτ και Ιορδανία.

Στη Λιβύη, οι δυνάμεις του καθεστώτος και οι ένοπλοι της Μισράτα συνέχισαν την πολιορκία της Bani Walid, η οποία είναι και κέντρο των κανταφικών, αλλά και το συμβολικό λίκνο μια από τις μεγαλύτερες φυλές της χώρας, της Warfalla. Η πολιορκία συμπεριλάμβανε τόσο αποκλεισμό των προμηθειών ιατροφαρμακευτικών ειδών, όσο και βομβαρδισμό της περιοχής. Τα δυτικά ΜΜΕ δεν είδαν, δεν άκουσαν. H Human Rights Watch οδήγησε τον παραλογισμό στα άκρα: λόγω της επέμβασης της υπέρ των ισλαμιστών στη Συρία, θεώρησε, προφανώς, ότι έπρεπε να πει και κάτι για τη Λιβύη, για να μην φανεί εξόφθαλμα όργανο της δυτικής πολιτικής. Έτσι, την ίδια στιγμή κατά την οποία  η Bani Walid ήταν υπό πολιορκία, η Human Rights Watch αναγνώρισε ότι η δολοφονία του Καντάφι και περισσότερων από 60 υποστηρικτών του, που ήταν μαζί του την στιγμή της σύλληψης του πέρσι, ήταν έγκλημα πολέμου. Και κουβέντα για την πολιορκία της πόλης σήμερα.

Το καθεστώς της Τρίπολης φαίνεται να έσπρωξε, κάπως, την πολιορκία εν μέρει, γιατί οι ένοπλοι της Μισράτα ήθελαν εκδίκηση, μετά τον θάνατο του ατόμου που συνέλαβε τον Καντάφι, αλλά και γιατί, προφανώς, νοιώθουν ότι μεγάλες περιοχές είναι πλέον ανεξέλεγκτες. Έτσι, ξαφνικά, η Λιβύη ξανάζησε τα σενάρια του περσινού πολέμου με θεαματικές ανακοινώσεις που μετά διαψεύδονται: στην αρχή ανακοινώθηκε και πάλι ότι συνελήφθη ο εκπρόσωπος τύπου του Καντάφι, Ι. Μούσα. Μετά, αφέθηκε να νοηθεί ότι ήταν ψέμα και τελικά, ο ίδιος ο Μούσα δημοσιοποίησε διάψευση μέσω του ίντερνετ. Μετά, ανακοινώθηκε για μια ακόμα φορά ότι σκοτώθηκε ο Χαμίς Καντάφι (ο θάνατος του πρέπει να έχει ανακοινωθεί τουλάχιστον πέντε φορές μέχρι στιγμής). Δεν υπήρξε και πάλι τεκμηρίωση. Αντίθετα, όταν προβλήθηκαν από μη-δυτικά ΜΜΕ, καταγγελίες για χρήση απαγορευμένων όπλων από τους επιτιθεμένους στην BaniWalid, τα δυτικά ΜΜΕ το έκαναν γάργαρα. Ενώ στην Συρία… Το αποκορύφωμα της δυτικής υποκρισίας ήταν την Τρίτη όταν οι ΗΠΑ μπλόκαραν εισήγηση της Ρωσίας για έκκληση από το Συμβούλιο Ασφαλείας για ειρηνική λύση της πολιορκίας της πόλης.

http://rt.com/news/us-russia-libya-statement-068/

Σε σχέση με τις αντιπαραθέσεις στην Λιβύη αξίζουν δυο αναφορές: τα έξτρα μέτρα που πήρε το καθεστώς στην Τρίπολη, φοβούμενο έκρηξη επεισοδίων, λόγω της πολιορκίας της κανταφικής πόλης, αλλά και μια έκρηξη οργής… στη Βεγγάζη. Διαδηλωτές μπήκαν στα γραφεία τηλεοπτικού σταθμού, ο οποίος υποστήριζε την επίθεση ενάντια στην Bani Walid και τα έκαναν γυαλιά καρφιά. Προφανώς, οι κανταφικοί δεν βρίσκονται μόνο στην Bani Walid.

http://rt.com/news/libya-benghazi-tv-storm-947/

Στην άλλη πλευρά του αραβικού κόσμου, η πιο ενδιαφέρουσα και ύποπτη είδηση ήταν η δολοφονία με αυτοκίνητο-βόμβα ενός αξιωματικού των μυστικών υπηρεσιών του Λιβάνου, ο οποίος ήταν κοντά  στην σουνιτική αντιπολίτευση. Η επίθεση στη χριστιανική συνοικία της Βηρυτού ήταν, από μόνη της, ύποπτη. Τί θα είχε να κερδίσει, είτε η Συρία, είτε οι υποστηρικτές της στο Λίβανο, από μια τέτοια επίθεση;

Έμοιαζε, μάλλον, με μια προβοκάτσια που προσπαθούσε να αναδημιουργήσει ένα κλίμα, όπως μετά την δολοφονία του Χαρίρι. Το ότι οι ΗΠΑ προθυμοποιήθηκαν, αμέσως, να «βοηθήσουν» στην έρευνα, ενώ η Γαλλία κατηγόρησε, χωρίς τεκμήρια, τη Συρία ήταν εκφραστικές κινήσεις. Όπως, όμως ,παρατήρησε και ο σχολιαστής στο Angry ArabNews, η εικόνα στην κηδεία ήταν άβολη για τα δυτικά ΜΜΕ. Ναι, έγιναν επεισόδια, αλλά έπρεπε οι κάμερες να είναι προσεκτικές. Υπήρχαν πολλές σημαίες της Αλ Κάιντα, τις οποίες, προφανώς, δεν έπρεπε να δουν τα δυτικά ακροατήρια – και είναι αμφίβολο αν το λιβανέζικο χριστιανικό ακροατήριο ενθουσιάστηκε, επίσης.

Ενώ στο Λίβανο, η ένταση ανέβηκε και πάλι, στη Συρία η ένοπλη αντιπολίτευση συνέχισε να προσπαθεί να υπονομεύσει τις προσπάθειες του μεσολαβητή. Η τακτική δεν είναι νέα – η ισλαμική αντιπολίτευση θέλει επέμβαση, ακριβώς, διότι δεν μπορεί, ούτε στρατιωτικά, ούτε με βάση τη στήριξη του πληθυσμού να επικρατήσει. Και οι επεμβάσεις δεν γίνονται επικρατήσει εκεχειρία και διάλογος. Οπότε, όπως κάνει από την αρχή της κρίσης, η ισλαμική αντιπολίτευση υπονομεύει κάθε προσπάθεια για ανεξάρτητους παρατηρητές και μεσολαβητές. Η εικόνα που θέλει να μεταδώσει, προφανώς, είναι μόνο αυτή που κατασκευάζεται από τα ΜΜΕ των εμιράτων και ότι αναπαράγεται από τα δυτικά ΜΜΕ. Το ότι μια έκρηξη βόμβας στο κέντρο της Δαμασκού, σκότωσε ανάλογο αριθμό ανθρώπων, όπως η έκρηξη στη Βηρυτό δεν αρκούσε, φυσικά, για να καταδικαστεί από την Δύση. Υπάρχει, προφανώς, καλή και κακή έκρηξη αυτοκινήτου βόμβας και καλά και κακά θύματα.

Στο κόσμο των μοναρχιών και των εμιράτων συνεχίζονται οι τριγμοί. Στην Ιορδανία, η κυβέρνηση ανακοίνωσε με φανφάρες ότι συνέλαβε ισλαμιστές – δηλαδή τους ίδιους που αν πολεμούσαν στη Συρία θα τους ονόμαζε ήρωες. Πιο ενδιαφέρουσα ήταν η κατάσταση στο Κουβέιτ, όπου άρχισαν να γίνονται και μαζικές διαδηλώσεις. Την περασμένη εβδομάδα, μερικοί διαδηλωτές παραβίασαν ένα ταμπού – πρόσβαλαν δημόσια τον εμίρη, μιλώντας για αυτόν «χωρίς σεβασμό». Η Μοναρχία αντέδρασε, βέβαια, αλλά το ίδιο και η αντιπολίτευση – ένα αμάλγαμα ισλαμιστών, φιλελεύθερων και μελών διαφόρων φυλών-: έτσι οργανώθηκαν διαδηλώσεις, παρά την απαγόρευση. Και παρά την προσπάθεια της αστυνομίας να διαλύσει τις συγκεντρώσεις, εντούτοις οι διαδηλωτές άρχισαν να εφαρμόζουν τις πρακτικές άλλων χωρών – να διαλύονται από ένα μέρος και να ανασυγκροτούνται σε άλλο. Οι αναφορές έκαναν λόγο για δεκάδες χιλιάδες σε διάφορα σημεία της πόλης, οπότε, ίσως, εδώ έχουμε το δεύτερο σημείο μαζικών κινητοποιήσεων, μετά το Μπαχρέιν τον κόσμο των αραβικών μοναρχιών.

http://www.euronews.com/newswires/1698974-police–fire–teargas–at–kuwait–protesters/
 

Δημοσίευση: Δέφτερη Ανάγνωση 23 Οκτωβρίου 2012

Μάχη ενάντια στην ισλαμική απειλή στην Αίγυπτο

 

ΜΟΑΤΑΖ ΜΑΧΜΟΥΝΤ ΖΑΚ ΕΛ ΧΕΦΝΑΟΥΙ

Δίνουμε μάχη ενάντια στην ισλαμική απειλή στην Αίγυπτο

Πρώτιστο μέλημα του ΚΚ Αιγύπτου η σφυρηλάτηση ενός κοσμικού μετώπου έναντι του ισλαμικού φασιστικού σκοταδισμού για ολοκλήρωση της εθνικο-δημοκρατικής επανάστασης

 

Προτεραιότητα για τους κομμουνιστές στην Αίγυπτο είναι η πάλη ενάντια στην ισλαμική απειλή των «Αδερφών Μουσουλμάνων» υπογραμμίζει στη «Χ» ο Μοατάζ Μαχμούντ Ζακ Ελ Χεφναουί, μέλος του Πολιτικού Γραφείου του Κομμουνιστικού Κόμματος Αιγύπτου. Ο Αιγύπτιος κομμουνιστής τονίζει ότι στόχος είναι η σφυρηλάτηση ενός κοσμικού ενωμένου μετώπου ενάντια στον ισλαμικό φασιστικό σκοταδισμό με στόχο την ολοκλήρωση της εθνικο-δημοκρατικής επανάστασης που ξεκίνησε με την εξέγερση ενάντια στο καθεστώς του Χόσνι Μουμπάρακ. Ο Ελ Χεφναουί επισημαίνει ότι αυτή η επανάσταση δεν έχει ολοκληρωθεί και ότι απλά οι ισλαμιστές αντικατέστησαν τον Μουμπάρακ συμμαχώντας με τις ΗΠΑ και συνεχίζοντας την ίδια νεοφιλελεύθερη και αντιλαϊκή πολιτική. Το στέλεχος του ΚΚ Αιγύπτου αναλύει επίσης την πολιτική κατάσταση στη χώρα του και τους συνεχιζόμενους ταξικούς αγώνες των εργαζομένων για δικαίωση της περσινής επανάστασης, δίνοντας έμφαση στη συγκρότηση του κοσμικού μετώπου της αριστερής συμμαχίας μαζί με φιλελεύθερους και εθνικούς νασσεριστές.
 
Συνέντευξη στον Νικόλα Νικόλα

Με ποια αισθήματα βρεθήκατε στην Κύπρο;

Θέλω να ευχαριστήσω το ΑΚΕΛ για την πρόσκλησή του να συμμετέχουμε στις «Ημέρες Μελέτης» της GUE/NGL στη Λευκωσία. Μας δόθηκε η ευκαιρία να πούμε τις απόψεις μας για την εκρηκτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή και να εκφράσουμε την κάθετη αντίθεσή μας ενάντια στις ιμπεριαλιστικές μεθοδεύσεις και την ξένη εισβολή στην όποια κυρίαρχη χώρα υπό την όποια πρόφαση. Ηταν πολύ σημαντική ευκαιρία για μας επίσης να δούμε από κοντά και να ενημερωθούμε για τη δράση του ΑΚΕΛ και να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας στον αγώνα σας για απαλλαγή από την κατοχή και επανένωση της Κύπρου στη βάση των ψηφισμάτων των ΗΕ.

Ποια είναι σήμερα η πολιτική κατάσταση στην Αίγυπτο μετά την ανατροπή του Μουμπάρακ και τη νίκη των ισλαμιστών στις εκλογές;

Προτού αναφερθώ στη σημερινή κατάσταση πρέπει να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα σε σχέση με την επανάσταση του λαού ενάντια στο καθεστώς Μουμπάρακ. Από την αρχή της επανάστασής μας, στην πρωτοπορία του αγώνα βρέθηκαν οι αριστερές και δημοκρατικές εθνικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των κομμουνιστών. Ο λαός γέμισε τις πλατείες και τους δρόμους απαιτώντας την πτώση του Μουμπάρακ και την εγκαθίδρυση ενός νέου δημοκρατικού και κοινωνικά δίκαιου καθεστώτος. Καθυστερημένα οι ισλαμιστές θυμήθηκαν να κινητοποιηθούν και επιδίωξαν να ποδηγετήσουν την επανάσταση και να καρπωθούν τη λαϊκή πάλη ενάντια στο καθεστώς. Οι ισλαμιστές των «Αδερφών Μουσουλμάνων» έκαναν μια κρυφή συμφωνία με την ηγεσία του στρατού για να ανέλθουν στην εξουσία αντικαθιστώντας τον Μουμπάρακ. Μέσα από αυτή τη συμφωνία ανακοινώθηκε ότι μετά την πτώση του Μουμπάρακ η πορεία θα ξεκινούσε άμεσα με εκλογές. Η θέση του ΚΚ και της συμμαχίας της Αριστεράς ήταν αντίθετη. Θα έπρεπε να αρχίσουμε με την αντιπροσωπευτική σύσταση μιας συνταγματικής συνέλευσης, η οποία θα δημιουργούσε ένα νέο σύνταγμα που θα τίθετο στο λαό προς έγκριση. Δημιουργώντας νέες δημοκρατικές δομές θα έπρεπε να οδηγηθούμε σε γενικές εκλογές. Όμως στρατός και ισλαμιστές αρνήθηκαν και έγιναν πρώτα εκλογές.

Οι ισλαμιστές ήταν το πιο οργανωμένο κίνημα στην Αίγυπτο. Δεν είναι απλά ένα κόμμα. Εχουν περίπλοκες δομές και μυστικές ένοπλες δυνάμεις. Στις εκλογές κέρδισαν 76% των εδρών της Βουλής, ενώ οι εθνικές και αριστερές δυνάμεις κέρδισαν 22% με το υπόλοιπο 2% να μένει σε δυνάμεις του προηγούμενου καθεστώτος. Ως ΚΚ Αιγύπτου αρνηθήκαμε να συμμετάσχουμε αφού από θέση αρχής διακηρύτταμε ότι δεν ήταν ορθή η προσφυγή στις κάλπες πριν να συγκροτηθεί το νέο σύνταγμα. Ζητήσαμε από το λαό να απέχει. Αλλες αριστερές δυνάμεις συμμετείχαν στις εκλογές μέσα από τη συμμαχία «Η Επανάσταση συνεχίζεται» και πήραν 9 έδρες.

Μέσα από το νέο κοινοβούλιο εξέλεξαν μια 100μελής συνταγματική επιτροπή με τη συντριπτική πλειοψηφία των ισλαμιστών. Οι δημοκρατικές δυνάμεις προσφύγαμε στο δικαστήριο και ακυρώσαμε ως μη νόμιμη αυτή την επιτροπή. Δημιούργησαν μια νέα επιτροπή στην οποία και πάλι έχουν την πλειοψηφία, αν και μικρότερη. Αυτή η επιτροπή λειτουργεί τώρα αλλά έχουμε προσφύγει ξανά στη δικαιοσύνη και ευελπιστούμε ότι η απόφαση θα είναι εκ νέου ακυρωτική. Είναι πολύ σημαντική για μας η σύνταξη του νέου συντάγματος. Αγωνιζόμαστε για να μην επιτραπεί η συγγραφή ενός θρησκευτικού ισλαμικού συντάγματος.

Πέραν αυτών των διεργασιών, ακολούθησαν οι προεδρικές εκλογές με τις οποίες ανήλθε στην εξουσία ο ισλαμιστής Μοχάμεντ Μόρσι. Δεν επιτρέπουν την αντίθεση στο ισλαμικό πρόγραμμα που προωθεί ό,τι πιο αντιδραστικό και σκοταδιστικό στην Αίγυπτο. Παρόλη την προσπάθειά τους για να μην υπάρξει αντίδραση και αμφισβήτηση έχουμε στην Αίγυπτο καθημερινά δεκάδες απεργίες και διαδηλώσεις στα εργοστάσια, στους δρόμους και έξω από τα Υπουργεία. Επιμένουμε να λέμε ότι οι ισλαμιστές είναι ίδιοι με το καθεστώς Μουμπάρακ και συνεχίζουμε τον αγώνα μας ενάντια στην οικονομική και κοινωνική πολιτική τους. Ακολουθούν την ίδια νεοφιλελεύθερη πολιτική με το προηγούμενο καθεστώς.

Πώς βλέπετε τη στάση των ΗΠΑ ως προς τους ισλαμιστές;

Γνωρίζουμε ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τους ισλαμιστές στην Αίγυπτο. Έχουν προωθήσει την αντικατάσταση του συμμάχου τους Μουμπάρακ με τους ισλαμιστές. Εμείς αντιστεκόμαστε σε αυτό και αγωνιζόμαστε καθημερινά ενάντια στους ισλαμιστές. Από την αρχή της επανάστασης, οι Αμερικανοί σε μια κίνηση ελιγμού δήλωσαν ότι ο Μουμπάρακ πρέπει να φύγει. Οι ΗΠΑ δεν αρνήθηκαν την άνοδο των «Αδερφών Μουσουλμάνων» στην εξουσία. Αντίθετα απλά τους έθεσαν κάποιους όρους, πριν ακόμη την πτώση του Μουμπάρακ. Αυτοί οι όροι αφορούσαν τις συμφωνίες της Αιγύπτου με τις ΗΠΑ και την ειρηνευτική συμφωνία με το Ισραήλ. Αμέσως την επόμενη μέρα οι ισλαμιστές διακήρυξαν ότι ουδέποτε θα αμφισβητήσουν αυτές τις συμφωνίες! Μέσα σε μια νύκτα οι «Αδερφοί Μουσουλμάνοι» άλλαξαν μια διαχρονική θέση τους ενάντια στη συμφωνία με το Ισραήλ… Λίγο πριν την επανάσταση οι «Αδερφοί Μουσουλμάνοι» δήλωναν ότι οι «ΗΠΑ είναι ο διάβολος», το «Ισραήλ πρέπει να καταστραφεί» και η συμφωνία πρέπει να ακυρωθεί! Αυτή η σημαντικότατη αλλαγή κατεύθυνσης καταδεικνύει ότι οι ισλαμιστές για να ανέλθουν στην εξουσία δήλωσαν υποταγή στις ΗΠΑ και παραδέχθηκαν ότι χωρίς την έγκριση και την υποστήριξη της Ουάσινγκτον δεν μπορούσαν να πάρουν το κοινοβούλιο.

Δική μας θέση είναι η αναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας με το Ισραήλ. Να κρατήσουμε και να ενισχύσουμε όσα υπερασπίζονται την ασφάλεια του λαού μας και να αλλάξουμε τα αρνητικά που στρέφονται ενάντια στους Παλαιστίνιους. Παράλληλα εμείς αντιστεκόμαστε στις αμερικανικές μεθοδεύσεις και απαιτούμε πραγματική ανεξαρτησία της Αιγύπτου χωρίς τις ΗΠΑ να ποδηγετούν την πατρίδα μας.

Ευρύτερα οι εξεγέρσεις των αραβικών λαών ενάντια σε τυραννικά καθεστώτα έχει αλλάξει κατά πολύ την κατάσταση στην όλη περιοχή. Οι αλλαγές δεν έφεραν αλλαγές στον κοινωνικο-οικονομικό τομέα και στην υπόταξη στον ιμπεριαλισμό, αφού ΗΠΑ και ΕΕ συντάσσονται πλέον με φασιστικές και αντιδραστικές θρησκευτικές δυνάμεις σε Αίγυπτο, Τυνησία, Λιβύη και Υεμένη προς αντικατάσταση των παλιών τους συμμάχων. Οι ίδιες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις τώρα στηρίζουν αντιδραστικές ισλαμικές δυνάμεις στη Συρία με εξοπλισμούς και εισαγωγή ξένων τζιχαντιστών στη χώρα.

Τελικά η επανάσταση των Αιγυπτίων πέτυχε, απέτυχε ή συνεχίζεται;

Δεν είναι αλήθεια ότι οι ισλαμιστές έκλεψαν την επανάσταση του λαού. Επιχειρούν να το πράξουν, αλλά ο αγώνας των λαϊκών δυνάμεων συνεχίζεται για να αποτραπεί κάτι τέτοιο.

Αυτοί που λένε ότι η επανάσταση πέτυχε είναι οι ισλαμιστές. Θεωρούν ότι η σημερινή κατάσταση είναι το αποτέλεσμα της εξέγερσης του λαού. Για το ΚΚ η επανάσταση δεν έχει ολοκληρωθεί. Οι στόχοι μας δεν έχουν υλοποιηθεί. Δεν είναι αρκετή η αντικατάσταση του Μουμπάρακ από τους ισλαμιστές. Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα δημοκρατικό κράτος. Η επαναστατική δράση συνεχίζεται καθημερινά στους δρόμους και τις πλατείες για ολοκλήρωση της εθνικής δημοκρατικής επανάστασής μας. Αυτό πρέπει να είναι ξεκάθαρο. Στόχος μας για την ώρα δεν είναι η κοινωνική επανάσταση. Προέχει η υπεράσπιση της πραγματικής ανεξαρτησίας και η δημιουργία μιας πραγματικής δημοκρατίας που θα ολοκληρώνει το στάδιο της εθνικο-δημοκρατικής επανάστασης.

Ενας άλλος κίνδυνος που έχουμε να αντιμετωπίσουμε πέραν της απειλής του ισλαμικού κράτους είναι οι μεθοδεύσεις για αξιοποίηση από ξένους και ντόπιους των θρησκευτικών διαχωρισμών. Με όλα αυτά στοχεύουν στο διχασμό του λαού της Αιγύπτου. Τρανταχτό παράδειγμα είναι ότι κάθε φορά που εντείνεται η ταξική πάλη, δημιουργείται τεχνητή ένταση και επεισόδια ανάμεσα σε μουσουλμάνους και κόπτες χριστιανούς. Τα παραδείγματα είναι πολλά και μιλούν από μόνα τους. Οι ισλαμιστές προωθούν το θρησκευτικό σεκταρισμό για να αποφύγουν την κριτική για τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές τους.

Πώς προχωράτε για να αντιμετωπίσετε τους ισλαμιστές;

Πρόσφατα οι αριστερές δυνάμεις ανακοινώσαμε επίσημα τη σύσταση μιας αριστερής συμμαχίας, ενώ βρισκόμαστε σε διάλογο για ένα ευρύτερο μέτωπο με τη συμμετοχή των εθνικών δυνάμεων και των φιλελεύθερων. Στόχος μας είναι να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τους ισλαμιστές στις επόμενες κάλπες. Οι εκλογές θα πραγματοποιηθούν όταν ολοκληρωθεί το νέο σύνταγμα και εγκριθεί με δημοψήφισμα. Πιστεύουμε ότι οι νέες εκλογές θα γίνουν στους επόμενους 6 με 8 μήνες. Για αυτό προετοιμαζόμαστε για να ενισχύσουμε τη δύναμη των κοσμικών δυνάμεων σε αυτό το μικρό διάστημα.

Πρέπει να πω ότι ήδη έχουμε συμφωνήσει σε ένα κοινό εκλογικό πρόγραμμα για το μέτωπο των κοσμικών δυνάμεων με τη συμμετοχή των πατριωτικών εθνικών δυνάμεων, των φιλελεύθερων και της αριστερής συμμαχίας. Είναι το κοσμικό πρόγραμμα έναντι των ισλαμιστών. Η πρόκληση που έχουμε τώρα μπροστά μας είναι το δύσκολο έργο να διαμοιράσουμε τις θέσεις των υποψηφίων στις κοινές εκλογικές μας λίστες. Μιλάμε για πολλά κόμματα σε κάθε ομάδα ή συνασπισμό που συμμετέχουν σε ένα ακόμη πιο ευρύ τριμερές μέτωπο. Οπότε μιλούμε για μια πολύ περίπλοκη προσπάθεια. Πιστεύω όμως ότι θα πετύχουμε γιατί είναι αναγκαιότητα να αντισταθούμε. Εάν το πετύχουμε θα κατεβούμε μαζί στις εκλογές με στόχο να κερδίσουμε το 40% των εδρών στη Βουλή και κάτι περισσότερο στη γερουσία. Κάτι τέτοιο θα μας επιτρέψει να έχουμε μια καλύτερη ισορροπία δυνάμεων για να αντισταθούμε στους ισλαμιστές.

Ποια είναι η σύσταση της αριστερής συμμαχίας που έχει συμφωνηθεί;

Πέραν από το ΚΚ Αιγύπτου, στην Αίγυπτο έχουμε ακόμη τρία κύρια μαρξιστικά κόμματα. Πρόκειται για το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Κόμμα Σοσιαλιστικής Λαϊκής Συμμαχίας και το Κόμμα Εθνικής Προοδευτικής Ενότητας (Ταγκάμου). Το Ταγκάμου δημιουργήθηκε το 1977 ως νόμιμη βιτρίνα των κομμουνιστών που ήταν στην παρανομία, αλλά αργότερα συνέχισε τη δράση του χωριστά από το ΚΚ. Αυτά τα τέσσερα κόμματα είναι η ραχοκοκκαλιά του αριστερού «Επαναστατικού Δημοκρατικού Συνασπισμού» που συγκροτήθηκε πριν λίγες μέρες στις 19 Σεπτεμβρίου. Σε αυτό το συνασπισμό συμμετέχουν ακόμη έξι μικρότερα κόμματα.

Αυτά τα δέκα κόμματα μέσα από το συνασπισμό τους είναι για μας το πρώτο βήμα για τη σύσταση ενός ευρύτερου συνασπισμού κοσμικών δυνάμεων με στόχο την ολοκλήρωση της εθνικο-δημοκρατικής επανάστασης. Ως ΚΚ Αιγύπτου πρωτοστατούμε στην προσπάθεια για συνεργασία με τους φιλελεύθερους και τις εθνικές πατριωτικές δυνάμεις.

Ποιοι είναι οι διαχωρισμοί και η φύση των υπόλοιπων δύο συνιστωσών του ευρύτερου δημοκρατικού μετώπου;

Στο στρατόπεδο των φιλελεύθερων υπάρχουν τρία κύρια κόμματα. Το σημαντικότερο είναι το παλαιότερο και σε ιστορία. Πρόκειται για το «Κόμμα Νέα Εκπροσώπηση» που είναι ένα κεντροδεξιό εθνικιστικό κοσμικό κόμμα. Εμείς θέλουμε συνεργασία με τα δύο κόμματα των φιλελευθέρων, αλλά όχι με το τρίτο που ιδρύθηκε πρόσφατα. Θεωρούμε το νέο φιλελεύθερο κόμμα επικίνδυνο και έτοιμο να συνεργαστεί με τους ισλαμιστές ξεγελώντας μας.

Στο δε στρατόπεδο των εθνικών δυνάμεων βρίσκουμε πέντε κυρίως κόμματα των νασσεριστών και των σοσιαλδημοκρατών. Τα πέντε κόμματα έχουν κατορθώσει πρόσφατα να συνενωθούν σε ένα συνασπισμό.

Πρέπει λοιπόν να υλοποιήσουμε αυτό το κοινό μέτωπο αριστεράς, φιλελεύθερων και εθνικών και σε συνεργασία με τα συνδικάτα, το κίνημα των αγροτών και άλλες κοινωνικές οργανώσεις και κινήματα και να ριχθούμε στη μάχη των εκλογών ενάντια στην ισλαμιστική απειλή. Κοινός μας στόχος είναι μια κοσμική Αίγυπτος ενάντια στον ισλαμικό σκοταδισμό.

Οπως έχω αναφέρει προηγουμένως έχουμε συμφωνήσει στο πρόγραμμα και απομένει η συμφωνία για τη συμμετοχή στις εκλογικές λίστες. Εμείς ως ΚΚ Αιγύπτου θέτουμε ως όρο για αυτή τη διαδικασία την ικανότητα των υποψηφίων, την εισήγηση της κάθε υποψηφιότητας από τουλάχιστον ένα άλλο κόμμα πέραν του δικού του και το να γίνει η συμφωνία σε εθνικό επίπεδο. Δηλαδή να υπάρξει συμφωνία όχι μόνο για το κοινοβούλιο, αλλά και για τη γερουσία και για τις τοπικές Αρχές. Ετσι θα λυθούν και τα όποια προβλήματα. Οταν ένα στέλεχος ενός κόμματος έχει απέναντί του στην περιφέρειά του ένα πιο ικανό στέλεχος άλλου κόμματος, τότε θα μπορεί να διεκδικήσει έδρα αντί για τη Βουλή, για τη Γερουσία ή να υπηρετήσει από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ετσι θεωρούμε ότι είναι πιο εύκολο να έχουμε μια διευθέτηση ανάμεσα σε τόσα πολλά διαφορετικά κόμματα.

Ποια είναι η κατάσταση με τη νομιμότητα του ΚΚ Αιγύπτου σήμερα μετά από δεκαετίες παρανομίας;

Το κόμμα μας ιδρύθηκε το 1921 λίγο πριν τερματιστεί η βρετανική κατοχή. Ηταν νόμιμο για τρία χρόνια όταν κηρυχθήκαμε παράνομοι από τη μοναρχική κυβέρνηση. Ο ηγέτης του κόμματός μας συνελήφθη και δολοφονήθηκε. Από το 1924 το ΚΚ λειτούργησε σε αντίξοες παράνομες συνθήκες μέχρι το 1952 χωρίς να λυγίσει. Είχαμε επαφές με προοδευτικούς αξιωματικούς του στρατού για ανατροπή του καθεστώτος και δημιουργία ενός σοσιαλιστικού κράτος. Με το κίνημα του Νάσσερ η συμφωνία αυτή ανατράπηκε και η νομιμότητά μας ήταν πολύ μικρή. Μόλις μερικούς μήνες Το 1958 εξαπολύθηκε μαζική επίθεση ενάντια στα μέλη μας. Συνελήφθηκαν 1000 κομμουνιστές και ρίχθηκαν στα κελιά. Περισσότεροι από 50 κομμουνιστές εκτελέστηκαν. Το 1963 ο Νάσσερ μάς ανακοίνωσε ότι εάν θέλαμε θα έπρεπε να ενταχθούμε στο δικό του κόμμα που ήταν το μόνο νόμιμο στη χώρα. Μερικοί το έπραξαν και άλλοι αρνήθηκαν και συνέχισαν τη δράση του ΚΚ στην παρανομία. Στον πόλεμο του 1967 με το Ισραήλ τα πράγματα χαλάρωσαν κάπως αφού ο Νάσσερ διακήρυξε ότι δεν είναι ώρα για πολιτικές αντιπαραθέσεις, αλλά ώρα ενότητας. Δεν διστάσαμε ούτε στιγμή να αγωνιστούμε για την πατρίδα μας και για δύο χρόνια λειτουργήσαμε νόμιμα. Την περίοδο του καθεστώτος του Σαντάτ που ακολούθησε το 1970 εξαπολύθηκε νέα καταδίωξη των κομμουνιστών. Το 1975 αποφασίσαμε να ανασυγκροτήσουμε στην παρανομία το ΚΚ. Οι καταδιώξεις και η παρανομία συνεχίστηκαν και επί του καθεστώτος Μουμπάρακ που διαδέχθηκε τον Σαντάτ. Με το ξέσπασμα της περσινής επανάστασης ανακοινώσαμε δημόσια ότι θα λειτουργούμε πλέον νόμιμα.

Πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι δεν έχουμε ζητήσει άδεια για να λειτουργούμε ως νόμιμο πολιτικό κόμμα. Είμαστε εδώ, έχουμε τα γραφεία μας, έχουμε την εφημερίδα μας και έχουμε δράση ανάμεσα στους εργαζόμενους και το λαό. Οι ηγέτες μας είναι στο προσκήνιο και δραστηριοποιούνται όπως όλα τα μέλη μας ανοικτά στους αγώνες του λαού μας. Κάποιοι σύντροφοί μας λένε ότι πρέπει να αποταθούμε και επίσημα για να νομιμοποιηθούμε μέσα από αίτημα μας για να πάρουμε άδεια λειτουργίας ως κόμμα. Το ζήτημα είναι ότι για να γίνει αυτό θα πρέπει σύμφωνα με το νόμο να παραδώσουμε μια λίστα με 5000 μέλη μας. Δεν έχουμε πρόβλημα με τον αριθμό των μελών μας που ξεπερνούν τα 5000. Το ζήτημα είναι εάν πρέπει να δώσουμε στον εχθρό τα στοιχεία 5000 μελών μας. Η πρότερη πείρα μας θέτει κινδύνους ότι σε ενδεχόμενη νέα καταδίωξη των κομμουνιστών απλά θα έχουμε παραδώσει στους διώκτες μας 5000 συντρόφους.

Το όλο ζήτημα για το εάν θα αποταθούμε για επίσημη άδεια λειτουργίας, δηλαδή για κρατική αναγνώριση της νομιμότητάς μας, θα τεθεί στο επερχόμενο συνέδριο του ΚΚ Αιγύπτου που θα πραγματοποιηθεί μάλλον τον Ιανουάριο. Εμείς διακηρύσσουμε όμως ότι είτε με αυτό το χαρτί είτε χωρίς αυτό, το ΚΚ είναι νόμιμο μέσα στο λαό και λειτουργεί κανονικά σπάζοντας στην πράξη την πολυετή παρανομία του.

Αναδημοσίευση από Χαραυγή, 21 Οκτωβρίου 2012

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ: Συνεργασία, διαξιφισμοί και αντιτιθέμενα συμφέροντα

Ο Οργανισμός με πρωταγωνιστές την Τουρκία, το Ιράν και το Πακιστάν διεκδικεί διεθνή ρόλο

Ολοκληρώθηκαν την περασμένη Τρίτη οι εργασίες της 12ης Συνόδου του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας που διεξήχθησαν στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, με στόχο την παραπέρα ανάπτυξη των οικονομικών και εμπορικών δεσμών των χωρών – μελών του Οργανισμού, που συμπεριλαμβάνουν επτά ασιατικές χώρες και τρεις ευρασιατικές. Ο συγκεκριμένος Οργανισμός δημιουργήθηκε το 1985 από την Τουρκία, το Ιράν και το Πακιστάν για την «προώθηση οικονομικής, τεχνικής και πολιτιστικής συνεργασίας», ενώ μετά τη ανατροπή του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ και τη διάλυση του ενιαίου κράτους, εντάχθηκαν σ’ αυτόν το φθινόπωρο του 1992, οι πρώην σοσιαλιστικές Δημοκρατίες του Αζερμπαϊτζάν, του Καζακστάν, του Κιργιστάν, του Τατζικιστάν, του Τουρκμενιστάν και του Ουζμπεκιστάν όπως επίσης και το Αφγανιστάν.

Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκε η προώθηση των συμφερόντων των μονοπωλιακών ομίλων της κάθε χώρας, με έμφαση στις εμπορικές συναλλαγές και στις ενεργειακές υποδομές, στη δημιουργία ζώνης ελεύθερου εμπορίου έως το 2015, καθώς και στη δημιουργία Περιφερειακού Ταμείου, που θα έχει στόχο την άμεση ανταπόκριση και βοήθεια σε περίπτωση ξαφνικής αλλαγής των τιμών στα τρόφιμα σε μια χώρα. Σημειώθηκε από τους παρευρισκόμενους πως οι βασικοί κίνδυνοι που υπάρχουν στην περιοχή είναι η «τρομοκρατία», η φτώχεια, ο αναλφαβητισμός, η παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων και η διακίνηση ναρκωτικών. Καμία αναφορά, τουλάχιστον, με βάση όσα δημοσιεύτηκαν στα τοπικά μέσα ενημέρωσης, δεν υπήρξε για τη συνεχιζόμενη κατοχή στο Αφγανιστάν, τις αμερικανικές επιθέσεις στο Πακιστάν, τις πιέσεις κατά του Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, ούτε για τη φτώχεια και εξαθλίωση των λαών αποτέλεσμα της καπιταλιστικής παλινόρθωσης στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες.

Προτεραιότητα η οικονομική ανάπτυξη

Παίρνοντας το λόγο, ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ, η χώρα του οποίου παρέλαβε την προεδρία του Οργανισμού από την Τουρκία, υποστήριξε πως «η αλληλεγγύη μας, οι κοινές μας προσπάθειες θα μας φέρουν νέα ανάπτυξη, νέα επιτεύγματα, για την ευημερία των λαών μας». Πρόσθεσε πως «δεν θα μπορέσουμε να αποκτήσουμε πραγματική ανεξαρτησία χωρίς μια ισχυρή οικονομία. Θα είναι δύσκολο να δημιουργήσουμε καλές συνθήκες διαβίωσης χωρίς μια δυναμική οικονομική βάση, σημαντικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις στον 21ο αιώνα. Ενας από τους βασικούς στόχους του Οργανισμού είναι η ενθάρρυνση οικονομικής ανάπτυξης στις χώρες μας».

Από τη μεριά του, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε πως ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας είναι ένας πολύ σημαντικός οργανισμός για την επέκταση της οικονομικής συνεργασίας των μελών του, καθώς «καλύπτει χώρες που ο συνολικός πληθυσμός τους ξεπερνά τα 400 εκατομμύρια ανθρώπους». Πρόσθεσε πως στη σύνοδο υιοθετήθηκε το σχέδιο δράσης έως το 2015 και αποφασίστηκε να αυξηθεί το εμπόριο κατά 20% ανάμεσα στα κράτη – μέλη. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην απόφαση να δοθεί στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου, ψευδοκράτος, το καθεστώς του παρατηρητή του οργανισμού. Για την ανάδειξη των προτεραιοτήτων της περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας έκανε λόγο και ο υπουργός Εξωτερικών του Αζερμπαϊτζάν, Αλμαρ Μαμεντιάροφ και στην ίδια ρότα κινήθηκε και η ομιλία του Προέδρου του Τατζικιστάν, Εμομάλι Ραχμόν.

Για τα ζητήματα της λεγόμενης «τρομοκρατίας» μίλησαν τόσο ο Πρόεδρος του Πακιστάν Ασίφ Αλί Ζαρντάρι όσο και ο Πρόεδρος του Αφγανιστάν, Χαμίντ Καρζάι. Ο δεύτερος, μάλιστα, αναφερόμενος σε οργανώσεις του τύπου «Αλ Κάιντα» έκανε έκκληση στους παρευρισκόμενους να αποτρέπουν τη διακίνηση όπλων και άλλων υλικών που μπορεί να αξιοποιήσουν τρομοκράτες στο Αφγανιστάν. Από τη μεριά του, ο Ιρανός Πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ πρότεινε τη δημιουργία πολιτικού φόρουμ μέσα στον Οργανισμό, ώστε να συντονίζονται οι ενέργειες σε διεθνές επίπεδο, να βοηθιούνται οι χώρες – μέλη να επιλύουν τις διαφορές τους.

Συνάντηση Ερντογάν – Αχμαντινετζάντ

Στο περιθώριο της Συνόδου πραγματοποιήθηκαν διάφορες διμερείς συναντήσεις. Ιδιαίτερης σημασίας ήταν αυτή του Ερντογάν με τον Αχμαντινετζάντ την περασμένη Τρίτη όπου συζήτησαν για τις εξελίξεις στη Συρία και αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με την πρόσφατη επίσκεψη του ειδικού απεσταλμένου του Αραβικού Συνδέσμου – ΟΗΕ Λακχντάρ Μπραχίμι όσο και τη δημιουργία νέου διαύλου επικοινωνίας μέσω των υπουργείων Εξωτερικών της Τουρκίας και του Ιράν για την εντατικοποίηση του διαλόγου και τη συνεργασία για τη λήξη της αιματοχυσίας στη Συρία. Ο Ερντογάν πρότεινε τη δημιουργία τριμερούς μηχανισμού, για να ασχοληθεί με τις συγκρούσεις της Συρίας, που μπορεί να αποτελείται, όπως είπε, από την Τουρκία, το Ιράν και την Αίγυπτο, ή την Τουρκία, το Ιράν και τη Ρωσία. Από τη μεριά του, ο Αχμαντινετζάντ υποστήριξε πως η καλύτερη λύση στο πρόβλημα είναι η διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών.

Συνεργασία και ανταγωνισμοί

Η συνεργασία αυτών των χωρών στα πλαίσια του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας αποτελεί μέρος του σχεδίου των κυρίαρχων δυνάμεων να εξασφαλίσουν παραπέρα κέρδη για το κεφάλαιο, σε βάρος των λαών τους. Ωστόσο, υπάρχουν και ανταγωνισμοί και διαξιφισμοί ανάμεσα στις ίδιες χώρες, τόσο όσον αφορά τον ενεργειακό πλούτο της περιοχής της Κασπίας Θάλασσας, που περιβάλλεται από πέντε χώρες (Αζερμπαϊτζάν, Ιράν, Καζακστάν, Τουρκμενιστάν και Ρωσία), όσο και για την προώθηση των γεωπολιτικών συμφερόντων.

Πρόσφατα (14/10) ο «Ριζοσπάστης» είχε δημοσιεύσει άρθρο όπου αναδεικνύονται τα συμφέροντα των διάφορων χωρών της περιοχής για τον πλούτο της Κασπίας, όπου, όπως σημειώνεται «κάτω από τα 371 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα που καταλαμβάνουν τα νερά της Κασπίας υπολογίζεται πως βρίσκονται 10 δισεκατομμύρια τόνοι πετρελαίου, ενώ οι ποσότητες φυσικού αερίου μετριούνται σε δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα».

Η Κασπία αποτελεί σημαντικό δίαυλο μεταφοράς από την Κεντρική Ασία προς την Ευρώπη, από τη Ρωσία και το Καζακστάν προς την περιοχή του Περσικού. Το καθεστώς της Κασπίας δεν έχει ξεκαθαριστεί, παρ’ όλο που υπάρχουν διάφορες διμερείς συμφωνίες (Ρωσία, Καζακστάν, Αζερμπαϊτζάν), οι οποίες όμως δεν αναγνωρίζονται από το Ιράν και το Τουρκμενιστάν. Ιδιαίτερης σημασίας για την ευρύτερη περιοχή είναι και οι αμερικανο-ισραηλινές απειλές κατά του Ιράν, αλλά και η ένοπλη σύγκρουση στη γειτονική Συρία και η θέση που παίρνει κάθε χώρα – μέλος του Οργανισμού. Δεν είναι τυχαίο πως στην περιοχή της Κασπίας υπάρχει έντονη στρατιωτικοποίηση με στρατιωτικά γυμνάσια (Τουρκμενιστάν, Ρωσία), ισχυρούς στρατιωτικούς στόλους (Ιράν, Ρωσία, Καζακστάν), αλλά και ανάπτυξη ξένων στρατιωτικών σταθμών – βάσεων, όπως αυτής στο Αζερμπαϊτζάν με τη δημιουργία 7 αμερικανικών σταθμών ραντάρ.

Αναδημοσίευση από Ριζοσπάστη, 20 Οκτωβρίου 2012

Κάτι αλλάζει στο φαντασιακό της «Ταχρίρ»

Από τη Λιβύη στο Μπαχρέιν, οι αραβικές κινητοποιήσεις αποκτούν εσωτερικές διαφοροποιήσεις

Οι συγκρούσεις, την Παρασκευή 12/10, στην πλατεία Ταχρίρ ήταν σημαντικές, ιδιαίτερα για τον συμβολισμό τους. Εκείνη την ημέρα συγκλίνουν στην πλατεία δυο πορείες: την μια την οργάνωναν αριστερές και κοσμικές ομάδες – όπως το κίνημα της 6ηςΑπριλίου – ενώ από την άλλη ήταν οι οπαδοί της μουσουλμανικής αδελφότητας. Το αίτημα ήταν κοινό – διαμαρτύρονταν γιατί το δικαστήριο είχε αποφασίσει την αθώωση των κατηγορούμενων για επίθεση στους διαδηλωτές το 2011, κατά την διάρκεια των κινητοποιήσεων για ανατροπή του Μουμπάρακ. Σύντομα, όμως, οι δυο συγκεντρώσεις εξελίχθηκαν σε ανοιχτή αντιπαράθεση, φέρνοντας στην επιφάνεια το ρήγμα που όλο και βαθαίνει ανάμεσα στους κοσμικούς και τους ισλαμιστές. Τα συνθήματα που ενόχλησαν ιδιαίτερα τους ισλαμιστές είχαν ακριβώς να κάνουν με τον νέο ηγέτη της χώρας και την υπακοή του στους «πνευματικούς ηγέτες» της αδελφότητας.

Τα σύμβολα της αντιπαράθεσης ήταν ενδιαφέροντα, επίσης: από την μια ένα πλήθος ντυμένο κοσμικά και από την άλλη το συντηρητικό πλήθος των ισλαμιστών με τις μαντίλες. Και στο πρώτο πλήθος, κυκλοφορήσαν και οι φωτογραφίες του Νάσερ. Η αντιπαράθεση του Μορσι με τον Γ. Εισαγγελέα κατέληξε σε ήττα του προέδρου. Μετά από την στήριξη του Γ. Εισαγγελέα από τους δικαστές και την κατακραυγή ότι ο Μόρσι προσπαθούσε να επιβάλει τις απόψεις του, ο ηγέτης της μουσουλμανικής αδελφότητας αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Οι συγκρούσεις στην Ταχρίρ έδειχναν ότι ακόμα και όσοι θεωρούσαν ένοχους τους κατηγορούμενους δεν συμφωνούσαν, πια, με το Μόρσι. Είναι αυτή η επανεμφάνιση της κοσμικής αριστεράς που ενδεχομενως να σηματοδοτήσει τις επόμενες εξελίξεις.

Ανάλογα, σε σχέση με τις διαφοροποιήσεις, σε άλλο μοτίβο είχαμε και στη Λιβύη. Το κοινοβούλιο που εκλέγηκε το καλοκαίρι διαφημίστηκε μεν στα Δυτικά ΜΜΕ, ότι δεν χαρακτηρίζονταν από την επικράτηση των ισλαμιστών – όπως την Αίγυπτο και την Τυνησία. Όμως, όταν έγιναν οι πρώτες προσπάθειες για σύσταση «κυβέρνησης», οι ισλαμιστές που είχαν πάρει πολύ λιγότερους ψήφους, φάνηκαν να έχουν το πάνω χέρι μέσα από εξαγορές και τοπικές συμμαχίες, αφού η μεγάλη πλειοψηφία όσων εκλέγηκαν ήταν ουσιαστικά ανεξάρτητοι, με στόχο, είτε την προσωπική τους ανέλιξη, είτε την αντιπροσώπευση των κοινοτήτων τους. Και σε αυτό το πλαίσιο, τα χρήματα του Κατάρ έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αλλαγή ισορροπιών. Αυτό οδήγησε ουσιαστικά στον αποκλεισμό των υποτιθέμενων κοσμικών του πρώην ηγέτη της αντιπολίτευσης – και όρων υπουργού του Καντάφι -] Τζιμπρίλ.

Αυτό, όμως, κράτησε και πάλιν πολύ λίγο. Καθώς, η κατάσταση στη χώρα παραμένει ανεξέλεγκτη με τους ενόπλους, εμφανίστηκαν δυο νέα ζητήματα: ένοπλοι από τη Μισράτα απειλούσαν να επιτεθούν στην κανταφική πόλη Bani Walid, ενώ διαμαρτυρόμενοι από μια άλλη δυτική πόλη, την Ζαουϊγια, εισέβαλαν στη συνέλευση των αντιπρόσωπων, απαιτώντας να ξαναγινεί η κατανομή των υπουργείων. Τελικά, απορρίφθηκε όχι μόνο η εισήγηση για υπουργούς, αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Την, Κυριακή επιλέγηκε άλλος. Στη Δύση μπορεί να θεωρούν την Λιβύη, ήδη ένα αποτυχημένο κράτος – με τεράστιο πλούτο όμως που χρειάζεται «διαχείριση» –  αλλά μέρος του ζητήματος είναι ότι οι εσωτερικές αντιπαραθέσεις (κανταφικών και αντικανταφικών, κοσμικών και ισλαμιστών) θα συνεχίσουν να διαπλέκονται με τα τοπικά, ιστορικά, αλλά και τα ευρύτερα γεωπολιτικά συμφέροντα και δυναμικές δημιουργώντας ένα κοκτέιλ το οποίο η Δύση, μάλλον, δεν θα μπορεί να ελέγχει εύκολα – όπως φαίνεται, ήδη, στο Μάλι και όπως φάνηκε με την δολοφονία του αμερικανού πρέσβη στη Βεγγάζη.

Ήδη, η απογοήτευση ενός Γάλλου, μέλους του διπλωματικού σώματος είναι εκφραστική.

http://www.counterpunch.org/2012/10/09/the-hijacking-of-libyan-democracy/

Οι ανησυχίες, πάντως, για τις διαφοροποιήσεις δεν εστιάζουν μόνο στην βόρεια Αφρική. Ήδη, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εκδώσαν και ανακοίνωση, ότι συνέλαβαν ισλαμιστές και η βασική τους θέση, που αντικατοπτρίζει και την θέση των Σαουδαράβων, είναι ότι η μουσουλμανική αδελφότητα δεν εκπροσωπεί το «σωστό Ισλάμ» και ότι είναι επικίνδυνη για τους «θεσμούς» – εννοεί τη μοναρχία. Έτσι, καθώς, απλώνονται οι αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε κοσμικούς/αριστερούς και ισλαμιστές, η παράμετρος των εσωτερικών συγκρούσεων στο ίδιο το ισλαμικό κινημα/χωρο αρχίζει να αναδύεται, επίσης.

Ήδη, στο Μπαχρέιν όπου το 70% του πληθυσμού είναι σιήτες που διοικούνται από ένα σουνίτη βασιλιά, οι κινητοποιήσεις  συνεχίζονται, παρά την καταστολή. Και εκεί, βέβαια, εκτός από τις ενδοισλαμικές διαφωνίες υπάρχει και η γεωπολιτική αντιπαράθεση Ιράν-Σαουδικής Αραβίας.

Αναδημοσίευση από Δεφτερη Ανάγνωση, 16.10.2012

www.defterianaynosi.com