Αποκόπτει την τουρκική κοινωνία από τον Κεμάλ ο Ερντογάν

Ο Ερντογάν ως άλλος Κεμάλ ξαναγράφει την ιστορία, από την ανάποδη αυτή τη φορά. Ανατρέπει την κεμαλική ρεπουμπλικανική ιστορία και παραδόσεις για να εμφανιστεί μια νέα συντηρητική ρεπουμπλικανική ιστορία με κεντρικό χαρακτηριστικό την παλινόρθωση ενός τμήματος της αυτοκρατορικής κληρονομιάς της Τουρκίας.

Αυτή είναι η εκτίμηση του λέκτορα στο Τμήμα Τουρκικών Μεσανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Νίκου Μούδουρου. Παρακολουθεί για χρόνια τα τεκταινόμενα στην Τουρκία, όπως και την πορεία του Ταγίπ Ερντογάν και είναι σε θέση να προβαίνει σε εκτιμήσεις για τις στοχεύσεις του Τούρκου Προέδρου. Πιστεύει ότι η απόφαση για την Αγιά Σοφιά, δεν είναι παρά μια προσπάθεια αποκοπής της Τουρκίας από το κεμαλικό της παρελθόν.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Αποκόπτει την τουρκική κοινωνία από τον Κεμάλ ο Ερντογάν»

Με λίγα λόγια… Γιατί η Αγία Σοφία; Γιατί τώρα;

Γιατί η Αγία Σοφία;

«Η απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε μουσείο, η οποία λήφθηκε την περίοδο του μονοκομματισμού, ήταν προδοσία προς την ιστορία, αλλά και αντίθετη με το νόμο». Αυτά σημείωσε, μεταξύ πολλών άλλων, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγγίπ Έρντογαν το βράδυ της 10ης Ιουλίου 2020 στο διάγγελμα του με αφορμή την γνωστή απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας. Για την ευρύτερη Δεξιά και το συντηρητικό-θρησκευόμενο μέρος της κοινωνίας στην Τουρκία, η περίοδος του ρεπουμπλικανικού μονοκομματισμού είναι πάνω από όλα η περίοδος της βίαιης και αυταρχικής αποκοπής από το «ένδοξο αυτοκρατορικό τους παρελθόν». Είναι η μεγάλη «προδοσία ενάντια στην ιστορία» γιατί συμβολίζει την πολιτική πρακτική ανατροπής του οθωμανικού – αυτοκρατορικού «χώρου και του χρόνου», τον οποίο μέχρι σήμερα διεκδικούν να εκπροσωπήσουν αυτά τα τμήματα της κοινωνίας. Είναι με λίγα λόγια μια περίοδος «αποξένωσης» από την λεγόμενη πραγματική και γνήσια ιστορία, αξίες και τρόπο ζωής του μιλλέτ των Τούρκων-Μουσουλμάνων.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Με λίγα λόγια… Γιατί η Αγία Σοφία; Γιατί τώρα;»

Τα δύο «έθνη» της Τουρκίας

8-1

Πάλι βρυχάται η Τουρκία, συνεχίζει να διεκδικεί συμμετοχή στο ενεργειακό παιγνίδι και γεωστρατηγικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο. Απειλεί Ελλάδα και Κύπρο με γεωτρήσεις στις δύο ΑΟΖ, και εντείνει τη στήριξή της στο καθεστώς Σάρατζ στη Λιβύη με στόχο να προχωρήσουν οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στην περιοχή. Ο δρ Νίκος Μούδουρος, λέκτορας Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα την Τουρκία σήμερα, της οποίας «τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της εξουσίας προσανατολίζονται στην εμπέδωση ενός αυταρχικού κράτους», όπως ο ίδιος λέει. Εκείνο που ουσιαστικά υπονοείται στην τουρκική περίπτωση, σημειώνει, είναι η σταθεροποίηση των χαρακτηριστικών του προεδρικού συστήματος έτσι όπως αυτό υιοθετήθηκε με το δημοψήφισμα του 2017 και τις διπλές εκλογές του 2018. «Η υπερσυγκέντρωση των εκτελεστικών εξουσιών στο Προεδρικό Μέγαρο, η αποδυνάμωση έως και κατάργηση των μηχανισμών ελέγχου της εκτελεστικής εξουσίας, η αμφισβήτηση των μηχανισμών δημοκρατικής διαβούλευσης και ο δραστικός περιορισμός του πεδίου της πολιτικής δραστηριότητας της αντιπολίτευσης, μπορούν να καταγραφούν ως μερικά από τα σημαντικά χαρακτηριστικά» αναφέρει ο κ. Μούδουρος, σε συνέντευξή του στον «Π».

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Τα δύο «έθνη» της Τουρκίας»

Ανταγωνισμοί και ρήγματα στην εξουσία Έρντογαν

Youcef Korichi BirArtiBir
Youcef Korichi από την ιστοσελίδα BirArtiBir

Ο πανικός που επικράτησε σε ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας το βράδυ της 10ης Απριλίου 2020 με την ανακοίνωση της απαγόρευσης κυκλοφορίας σε 31 πόλεις της Τουρκίας, ήταν περισσότερο μια ένδειξη του «πανικού» και της αδυναμίας που χαρακτηρίζει την κυβέρνηση Έρντογαν το τελευταίο χρονικό διάστημα. Η κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού με ότι αυτή φέρνει στην κοινωνία και το πολιτικό σύστημα της χώρας, επιβεβαιώνει ότι η εικόνα ενός πανίσχυρου Προέδρου αποκτά όλο και περισσότερες αποστάσεις από την πραγματικότητα. Επιβεβαιώνει ότι η επιρροή του κυβερνώντος κόμματος και του συνασπισμού της εξουσίας περιορίζεται, δημιουργώντας κενά πεδία πάνω στα οποία εμφανίζονται «χαοτικές» εξελίξεις ανυπολόγιστων προσανατολισμών. Η ανακοίνωση της παραίτησης του υπουργού εσωτερικών Σουλεϊμάν Σόϊλου λίγες ώρες πριν από την λήξη της απαγόρευσης κυκλοφορίας, αλλά και η μη αποδοχή της από τον ίδιο τον Έρντογαν, ήταν διαφωτιστικά γεγονότα της προαναφερθείσας κατάστασης.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Ανταγωνισμοί και ρήγματα στην εξουσία Έρντογαν»

Ο κορωνοϊός, ο φορτηγατζής και ο Έρντογαν

koronavirus 1

«Αν δεν δουλέψουμε θα πεινάσουμε. Πως να μείνουμε σπίτι; Αν δεν δουλέψω στο σπίτι δεν θα υπάρχει ψωμί, δεν θα πληρώσω το ρεύμα, ούτε το νερό, ούτε το ενοίκιο. Και αν δεν μπορέσω να τα πληρώσω αυτά ούτως ή άλλως καλύτερα να πεθάνω… Για αυτό πριν μας πείτε να μείνουμε σπίτι να λάβετε μέτρα για εμάς, ούτως ώστε και εμείς να μπορούμε να προστατευτούμε. Όμως να ξέρετε κάτι… εμένα δεν θα με πεθάνει ο κορωνοϊός, αλλά το σύστημα σας». Αυτά είχε πει σε βίντεο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις 29 Μαρτίου 2020, ο Μαλίκ Γιλμάζ. Φορτηγατζής στο επάγγελμα, παντρεμένος με ένα παιδί, ο Τούρκος εργάτης χρησιμοποίησε την προσωπική του εμπειρία και περιέγραψε – συνειδητά ή όχι – την κρίσιμη κατάσταση στην οποία περιήλθαν εκατομμύρια μισθωτοί στη χώρα ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού και των πολιτικών της κυβέρνησης Έρντογαν. Για να συμπληρωθεί η χαρακτηριστική ιστορία του Γιλμάζ, θα πρέπει να αναφερθεί ότι την επόμενη μέρα συνελήφθηκε με την κατηγορία ενθάρρυνσης του πληθυσμού σε μη εφαρμογή των νόμων του κράτους. Αφέθηκε ελεύθερος με απαγορεύσεις μετακίνησης και όπως ο ίδιος δήλωσε σε ΜΜΕ, τώρα φοβάται ότι θα μείνει άνεργος.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Ο κορωνοϊός, ο φορτηγατζής και ο Έρντογαν»

Η τουρκική ιδέα προσάρτησης και η τουρκοκυπριακή δήλωση ανεξαρτησίας

700x262020_ico_2

Η αξιολόγηση της σημερινής αντιπαράθεσης μεταξύ της Τουρκίας και της πλειοψηφίας της Τουρκοκυπριακής κοινότητας θα πρέπει να αξιολογηθεί στο πραγματικό της μέγεθος και βάθος. Πέραν των πιο σφαιρικών πολιτικών συμπερασμάτων που μπορούν να εξαχθούν, μια αναλυτική προσέγγιση της σημερινής αντιπαράθεσης θα συμβάλει περισσότερο στην κατανόηση των εξελισσόμενων διαδικασιών στις σχέσεις Τουρκοκυπρίων – Τουρκίας. Δηλαδή ενός κορυφαίου άξονα που επηρεάζει καθοριστικά τόσο το κυπριακό πρόβλημα, όσο και την Κύπρο ως γεωπολιτικό χώρο. Η πρώτη βασική αναλυτική πτυχή της σημερινής αντιπαράθεσης είναι ο χαρακτήρας της ως μιας βαθιάς πολιτικής κρίσης. Μιας κρίσης που παρόμοια της δεν έχει καταγραφεί μετά την περίοδο 1999-2004, η οποία και σηματοδότησε την κορυφαία στιγμή της ιδεολογικής κατάρρευσης του ψευδοκράτους.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Η τουρκική ιδέα προσάρτησης και η τουρκοκυπριακή δήλωση ανεξαρτησίας»

Πόσο μέλλον έχει το «Κόμμα του Μέλλοντος»;

cache_728x3000_Analog_medium_847101_27621_28122019

Ο καθηγητής κοινωνικής ανθρωπολογίας Ταϊφούν Ατάϊ σχολιάζοντας την ίδρυση του Κόμματος του Μέλλοντος από τον Αχμέτ Νταβούτογλου, υποστήριξε ότι ένα από τα θετικά στοιχεία ήταν η καταγραφή της κριτικής του πρώην Πρωθυπουργού της Τουρκίας για ζητήματα στα οποία αριστεροί, φιλελεύθεροι, κοσμικοί και Κούρδοι διανοούμενοι και πολιτικοί παράγοντες ήδη πλήρωσαν συνέπειες τα προηγούμενα χρόνια. Η γλυκόπικρη πλευρά της «θετικής ματιάς» του καθηγητή Ατάϊ στο νέο κόμμα που δημιουργήθηκε, αναφέρεται κυρίως σε μια εξαιρετικής σημασίας κοινωνιολογική παρατήρηση για την σημερινή κατάσταση στην Τουρκία: Η εμφάνιση του Κόμματος του Μέλλοντος είναι η πρώτη δημόσια εκφρασμένη και επίσημη διάσπαση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Είναι η πρώτη προγραμματική καταγραφή κριτικής ενάντια στην διακυβέρνηση Έρντογαν από πρώην συνοδοιπόρους του. Επομένως το Κόμμα του Μέλλοντος συμβολίζει μια σημαντική στιγμή στην εξέλιξη του συντηρητικού – θρησκευόμενου μέρους της κοινωνίας της Τουρκίας και πολύ περισσότερο των εμπειριών εξουσίας, πολιτικής και οικονομικής καταξίωσης που γνώρισε σε όλη την διάρκεια των 17 χρόνων διακυβέρνησης του ΑΚΡ.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Πόσο μέλλον έχει το «Κόμμα του Μέλλοντος»;»

Πως πεθαίνουν οι φτωχοί στην Τουρκία; 

211827

Στις 5 Νοεμβρίου 2019, η αστυνομία έφτασε στο διαμέρισμα μετά από το τηλεφώνημα του μπακάλη της γειτονιάς στην περιοχή Φάτιχ της Κωνσταντινούπολης. Στην εξώπορτα βρήκε αναρτημένο το εξής σημείωμα: «Μην εισέλθετε στο διαμέρισμα. Έχει κυάνιο. Τηλεφωνήστε άμεσα στην αστυνομία». Η ειδική ομάδα άνοιξε την πόρτα και βρέθηκε ενώπιον τεσσάρων πτωμάτων. Ήταν τα τέσσερα αδέρφια της οικογένειας Γετισκίν που αυτοκτόνησαν. Από τα τέσσερα αδέρφια ηλικίας 48, 54, 56 και 60, τα τρία ήταν άνεργοι εδώ και κάποια χρόνια. Αποφάσισαν να μοιραστούν το διαμέρισμα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Η Όγια, καθηγήτρια μουσικής και η μοναδική από τα αδέρφια που εργαζόταν, δεν μπορούσε πλέον να βοηθήσει στην ικανοποίηση των βασικών αναγκών. Λόγω χρεών το μεγαλύτερο μέρος του μισθού της ήταν υπό κατάσχεση. Τους τελευταίους μήνες δεν μπόρεσαν να πληρώσουν ούτε το λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος, ούτε του νερού. Ούτε ακόμα και την λίστα βερεσέ του μπακάλη, η οποία τον Οκτώβριο έφτασε τις 2.260 τουρκικές λίρες, περισσότερες από τον κατώτατο μισθό του 2019 στην Τουρκία που καθορίστηκε στις 2.020 τουρκικές λίρες.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Πως πεθαίνουν οι φτωχοί στην Τουρκία; «

Η κρίση του τουρκικού ισλαμισμού και οι διασπάσεις του «ερντογανικού» μονοκομματισμού

erdogan-24_16_9_1529303651

Είναι γεγονός ότι ο πόλεμος στην Συρία έχει επικαλύψει με «θεαματικό τρόπο» την καθημερινότητα στην Τουρκία. Ωστόσο στο παρόν στάδιο δεν πέτυχε να ακυρώσει ένα από τα σημαντικότερα θέματα της αντιπαράθεσης που σχετίζεται με το μέλλον του Κόμματος Δικαιοσύνη και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Ηλεκτρονικά και συμβατικά ΜΜΕ έστρεψαν την προσοχή τους στο μέτωπο του πολέμου, όμως είναι γεγονός ότι το ερώτημα εάν «το Κόμμα Δικαιοσύνης βρίσκεται σε διαδικασία κατάρρευσης» συνεχίζει να επιβιώνει αναπαράγοντας μια βασική αντιπαράθεση μετά τις δημοτικές εκλογές του 2019. Ο βασικός λόγος εμφάνισης αυτής της αντιπαράθεσης είναι η πρόθεση πρώην στελεχών του κυβερνώντος κόμματος, όπως ο Αλί Μπαμπατζιάν και ο Αχμέτ Νταβούτογλου, να προχωρήσουν στην ίδρυση νέων κομμάτων. Η εξαγωγή συμπερασμάτων που επικεντρώνονται περισσότερο σε πιθανότητες κατάρρευσης του κόμματος του Έρντογαν πριν ακόμα την εμφάνιση και την λειτουργία των νέων σχηματισμών, είναι πρώιμη. Η παρακολούθηση των αλλαγών που καταγράφονται στο πολιτικό σύστημα πρωτίστως θα πρέπει να λάβει υπόψη την διαφαινόμενη εδώ και χρόνια κρίση του ισλαμικού κινήματος, την εξέλιξη των εσωτερικών διαφωνιών και διαφοροποιήσεων στο κυβερνών κόμμα, αλλά και την μετάβαση της Τουρκίας στο προεδρικό σύστημα. Γιατί με την υιοθέτηση και την όντως προβληματική λειτουργία του προεδρικού συστήματος στην χώρα, ήδη έχουν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις μιας ευρύτερης πολιτικής αλλαγής με νέες κομματικές ισορροπίες. Με λίγα λόγια η Τουρκία του «ιδιαίτερου κοινοβουλευτικού συστήματος» δεν θα είναι η ίδια με την Τουρκία του επίσης «ιδιαίτερου» προεδρικού συστήματος.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Η κρίση του τουρκικού ισλαμισμού και οι διασπάσεις του «ερντογανικού» μονοκομματισμού»

Μια κοινωνία που «δυσκολεύει» τον Έρντογαν

S-HK-Umit-John-Keane-Surface-Noise
John Keane, Surface Noise (Freedom and Authority), 2012

Η σημασία των νέων κοινωνικών εξελίξεων που φθείρουν την εξουσία του ΑΚΡ

Η ολοκλήρωση των δημοτικών εκλογών του 2019 στην Τουρκία σηματοδότησε και την λήξη της ηγεσίας του ισλαμικού κινήματος στην Κωνσταντινούπολη μετά από 25 συνεχόμενα χρόνια. Η εκλογική ήττα του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στις 31 Μαρτίου 2019 με περίπου 13 χιλιάδες ψήφους διαφορά από τον Εκρέμ Ιμάμογλου, μετατράπηκε σε «συντριβή» 800 χιλιάδων ψήφων και περίπου 10%, μέσα σε περίοδο λιγότερη των τριών μηνών. Το σημαντικότερο ίσως στοιχείο ήταν ότι έστω και σε περιορισμένο βαθμό, για πρώτη φορά ψηφοφόροι του κυβερνώντος ΑΚΡ έκαναν το μεγάλο βήμα της στήριξη υποψηφιότητας από την αντιπολίτευση. Μέσα στο προαναφερθέν πλέγμα, ξεχωρίζει η αμφισβήτηση του πολιτικού μύθου περί του «αήττητου Έρντογαν».

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Μια κοινωνία που «δυσκολεύει» τον Έρντογαν»

Αρέσει σε %d bloggers: