Όταν η Ιστορία επανέρχεται στην καθημερινότητα

kurdistan referandumu

 Η ανεξαρτησία των Κούρδων και η πολυπλοκότητα της κρίσης στην Μέση Ανατολή

Η κουρδική ανεξαρτησία ως ζήτημα 100 χρόνων…

Το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία των Κούρδων του Ιράκ πραγματοποιήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2017 και όπως είναι γνωστό κατέληξε με το συντριπτικό 92.7% στήριξης του «ναι». Είναι ένα από εκείνα τα γεγονότα-τομές που οι ιστορικοί της περιοχής δεν θα μπορούν να προσπεράσουν. Την ίδια στιγμή είναι εξέλιξη που θα επηρεάζει την καθημερινότητα της Μέσης Ανατολής για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμα. Η 25η Σεπτεμβρίου 2017 είναι ιστορικά η δεύτερη φορά στα τελευταία περίπου 100 χρόνια που η διεθνής κοινότητα βρίσκεται, με πολύ συγκεκριμένο τρόπο, αντιμέτωπη με το ζήτημα της ανεξαρτησίας των Κούρδων της περιοχής. Η πρώτη φορά ήταν στο περιβάλλον που δημιούργησε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, όταν το θέμα ενός ανεξάρτητου Κουρδιστάν εισήλθε στις διεθνείς σχέσεις, μάλιστα συμπεριλαμβάνοντας τότε ένα μέρος των εδαφών της τότε καταρρέουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και σημερινής Τουρκίας. Η εν λόγω περίοδος τελικά στιγματίστηκε από την αγγλογαλλική συμφωνία αποικιοκρατικού χαρακτήρα, γνωστότερη ως «μυστική συμφωνία Σάικς-Πικό», στη βάση της οποίας η Βρετανία και η Γαλλία μοίρασαν σε σφαίρες επιρροής πολλές από τις αραβικές επαρχίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έστω και αν η συγκεκριμένη συμφωνία δεν ήταν ο μοναδικός παράγοντας καθορισμού του χάρτη της Μέσης Ανατολής, εντούτοις είναι γεγονός ότι η εμφάνιση των εθνικών κρατών της περιοχής που μεταξύ άλλων κατακερμάτισε τον κουρδικό πληθυσμό σε τέσσερα διαφορετικά κρατικά σύνορα (Τουρκία, Ιράκ, Συρία, Ιράν), θεωρείται από πολλούς ως προϊόν της δυτικής επιθετικότητας και επιβολής. Δεν είναι τυχαίο ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των Κούρδων φέρει μαζί του μέχρι σήμερα την ιστορική πεποίθηση ότι αυτοί ήταν οι ανταγωνισμοί που τους στέρησαν την άσκηση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης τους. Από τότε μέχρι σήμερα πολλοί είναι αυτοί που περιγράφουν τον κουρδικό πληθυσμό ως το «μεγαλύτερο έθνος χωρίς κράτος».

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Όταν η Ιστορία επανέρχεται στην καθημερινότητα»

Λίγο πριν το δημοψήφισμα… Το καθεστώς έκτακτης ανάγκης στην Τουρκία

ohal_dudak

Τα πιο κάτω στοιχεία Ιανουαρίου 2017, αφορούν στην πολιτική καταστολής του τουρκικού κράτους που εφαρμόζεται σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης και το οποίο έχει ανανεωθεί συνολικά τρεις φορές κατά την περίοδο μετά την αποτυχημένη πραξικοπηματική απόπειρα του Ιουλίου 2016. Η κατάσταση που δημιουργεί η εφαρμογή του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες που θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στις 16 Απριλίου 2017.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Λίγο πριν το δημοψήφισμα… Το καθεστώς έκτακτης ανάγκης στην Τουρκία»

Η γυναίκα της απελευθέρωσης…

17097464_10155852809958976_8432835534137690990_o
Στα 23 της χρόνια, φοιτήτρια νομικής, της έμειναν τρία μαθήματα για να πάρει το πτυχίο της… Ο ενθουσιασμός της όμως για τους συναγωνιστές της και την εμπειρία του ΡΚΚ ήταν τέτοιος που ήθελε αμέσως να εγκαταλείψει τις σπουδές και να πάει στο βουνό. Ήξερε πολύ καλά τους κανόνες της οργάνωσης… κανένας νέος και νέα πριν τελειώσουν με επιτυχία τις σπουδές τους και πριν διασφαλίσουν την συνειδητή άδεια της οικογένειας τους, δεν εντάσσονταν στις ομάδες που θα πήγαιναν στο βουνό.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Η γυναίκα της απελευθέρωσης…»

Ξανά το Κουρδικό…

2014

Η επιλογή ποινικοποίησης του κουρδικού κινήματος εντός Τουρκίας και οι πιθανές συνέπειες

Στις 2 Σεπτεμβρίου 2016 η κυβέρνηση της Τουρκίας ανακοίνωσε το κυβερνητικό διάταγμα υπ’ αριθμόν 673 του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, με το οποίο αποφασίστηκε ο διορισμός κρατικών επιτρόπων σε δήμους «που εμπλέκονται στη στήριξη της τρομοκρατίας». Στη βάση του συγκεκριμένου διατάγματος, μετά από απόφαση του κυβερνήτη μιας περιοχής, το κράτος θα αφαιρεί τις εξουσίες εκλεγμένων δημοτικών αξιωματούχων, θα διορίζει κρατικό επίτροπο ως επικεφαλής των δημοτικών αρχών και θα δημεύει περιουσιακά στοιχεία τα οποία υποτίθεται ότι λειτουργούσαν προς την ενίσχυση τρομοκρατικών δραστηριοτήτων. Η απόφαση είναι ξεκάθαρη. Οι δήμοι που κατηγορούνται για ενίσχυση τρομοκρατικών δραστηριοτήτων είναι εκείνοι στους οποίους ηγούνται οι Κούρδοι. Επομένως το κυβερνητικό διάταγμα διαθέτει ένα συγκεκριμένο υπόβαθρο που δεν είναι άλλο από την επιδίωξη σταδιακής ποινικοποίησης και πολιτικής περιθωριοποίησης σχεδόν όλων των νόμιμων εκφράσεων του κουρδικού κινήματος που κινείται στην «περιφέρεια» του ΡΚΚ.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Ξανά το Κουρδικό…»

Μια Δημοκρατία χωρίς Κράτος: Το κουρδικό παράδειγμα της Ροζιάβα

koerd-march

Στις 19 Ιουλίου 2016 θα γιορταστεί η επέτειος της «επανάστασης της Ροζιάβα» (Rojava). Τη συγκεκριμένη μέρα το 2012, η πόλη Κομπάνε στα βόρεια της Συρίας πέρασε στο διοικητικό και πολιτικό έλεγχο του κουρδικού Κόμματος Δημοκρατικής Ένωσης (PYD). Το 2014 η διαδικασία ολοκληρώθηκε όταν στο διοικητικό επίπεδο ενοποιήθηκαν τα τρία καντόνια Κομπάνε – Άρφιν – Τζίζιρε που συναποτελούν σήμερα την αυτόνομη περιοχή της Ροζιάβα. Για τους Κούρδους της περιοχής και όχι μόνο, η 19η Ιουλίου 2012 συμβολίζει την έναρξη των προσπαθειών για μια νέα ζωή. Καθόλου τυχαία άλλωστε, η επιτυχής αντιμετώπιση των απειλών από το «Ισλαμικό Κράτος» τα τελευταία χρόνια επανέφεραν στο πολιτικό λεξιλόγιο την Ροζιάβα, με τρόπο που να την μετατρέπουν σε ένα νέο εθνικό-κουρδικό επίκεντρο. Η κουρδική λέξη «Ροζιάβα» παραπέμπει στη λέξη «Δύση». Περιγράφει το δυτικό Κουρδιστάν, δηλαδή τη σημερινή περιοχή της βόρειας Συρίας. Συνεπώς η ιδιαίτερα φορτισμένη ιστορία της συγκεκριμένης γεωγραφίας, καθώς και οι τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις, καθιστούν αναγκαία μια πιο προσεκτική ματιά στις δυναμικές των γεγονότων.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Μια Δημοκρατία χωρίς Κράτος: Το κουρδικό παράδειγμα της Ροζιάβα»

Οι διπλωματικές «στροφές» του Έρντογαν

erdogan-sakin

 Πως και γιατί η Άγκυρα δοκιμάζει αλλαγές στην εξωτερική πολιτική;

Η Τουρκία εισέρχεται και πάλι στα μονοπάτια των «ασυνήθιστων εποχών». Πέραν από τη νέα τρομοκρατική επίθεση του «Ισλαμικού Κράτους» στο αεροδρόμιο Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης, η Άγκυρα δοκιμάζει κυριολεκτικά στροφή 180 μοιρών στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Οι βηματισμοί της τουρκικής διπλωματίας το τελευταίο χρονικό διάστημα φαίνεται ότι θέλουν να αμφισβητήσουν τα βασικά γνωρίσματα της πολιτικής που ακολούθησε τα τελευταία πέντε χρόνια. Στο παρόν στάδιο και ανεξαρτήτως του τελικού αποτελέσματος, οι αλλαγές στην εξωτερική πολιτική της χώρας είναι τέτοιες που δημιουργούν δυναμικές συνέχισης και δοκιμών ομαλοποίησης και σε άλλα ανοιχτά μέτωπα. Μετά τη συμφωνία με το Ισραήλ και την απολογία προς τη Μόσχα, ήδη αυξάνονται οι πληροφορίες για προσπάθειες συνεννόησης με την Αίγυπτο, αλλά και αλλαγές προσεγγίσεων σε ότι αφορά στη Συρία. Είναι γεγονός ότι αυτού του τύπου οι αλλαγές προκύπτουν ως αποτέλεσμα των αδυσώπητων πραγματικοτήτων που δημιουργήθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια τόσο εντός της Τουρκίας, όσο και στην άμεση της περιφέρεια. Οι αρνητικές συνέπειες των δομικών προβλημάτων με τα οποία είναι αντιμέτωπη η Άγκυρα, έχουν ένα είδος «νομοτελειακού» χαρακτήρα. Εκείνο όμως που σε κάποιο βαθμό ξενίζει δεν είναι η προσπάθεια της Τουρκίας να διορθώσει την κατάσταση, αλλά η ταχύτητα με την οποία προχωρεί στην υλοποίηση των νέων της πολιτικών. Ποιοι είναι λοιπόν οι βαθύτεροι λόγοι και οι εξελίξεις σε δομικό επίπεδο που εξανάγκασαν τον Έρντογαν στην αναθεώρηση της εξωτερικής πολιτικής το τελευταίο χρονικό διάστημα; Πως μπορεί να εξηγηθεί η ταχύτητα με την οποία εκφράζονται δημοσίως τα βήματα της Άγκυρας; Ασφαλώς η περιεκτική ανάλυση της πορείας της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας απαιτεί ολοκληρωμένες και συνεχόμενες μελέτες. Εντούτοις πρέπει να θεωρείται κεκτημένο ότι για την πληρέστερη κατανόηση των πρόσφατων γεγονότων χρειάζεται ένα πολύ σύντομο ταξίδι στο πολύ κοντινό παρελθόν της περιοχής.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Οι διπλωματικές «στροφές» του Έρντογαν»

Τα αδιέξοδα της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας

cumhurbaskanligi-album-041

 Πως οι εξελίξεις στο συριακό έδαφος πιέζουν την τουρκική διπλωματία σε αλλαγές

Η έγκριση του ψηφίσματος αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων από το γερμανικό ομοσπονδιακό κοινοβούλιο στις 2 Ιουνίου 2016, ήταν μια επιπλέον προβληματική εξέλιξη στις πολλές που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια η τουρκική διπλωματία. Το πολιτικό πλαίσιο του συγκεκριμένου ψηφίσματος, πολυδιάστατο σε σημασία, ήρθε να προστεθεί στην όντως μεγάλη λίστα των προβλημάτων που δημιουργεί ευρύτερα τόσο το περιεχόμενο, όσο και ο τρόπος ανάπτυξης της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι θέσεις που προβάλλει διεθνώς ο Έρντογαν, αλλά και το γνωστό ύφος με το οποίο τις προωθεί, ενοχλούν διάφορους παράγοντες στην Ευρώπη και γενικά στη Δύση. Είναι επίσης γεγονός ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας χαρακτηρίζεται από πολλά κέντρα εξουσίας ως απρόβλεπτη. Ο χαρακτηρισμός αυτός συμπεριλαμβάνει ένα είδος ρίσκου και αστάθειας στις σχέσεις της Τουρκίας με άλλους δρώντες στο διεθνές σύστημα, εξέλιξη που επιτείνει τις αρνητικές αντιδράσεις. Καθόλου τυχαία λοιπόν, τόσο διεθνώς, όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας, οι αναλύσεις γύρω από ζητήματα εξωτερικής πολιτικής συχνά αναφέρονται σε «σημείο καμπής».

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Τα αδιέξοδα της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας»

Η «μεταρρυθμιστική» Τουρκία και μουσουλμανικός κόσμος

Summit-11460638238

 Η σύνοδος κορυφής της ΟΙΣ και οι ενδοϊσλαμικοί ανταγωνισμοί

Κατά την ομιλία του στο κλείσιμο της 13ης συνόδου κορυφής της Οργάνωσης Ισλαμικής Συνεργασίας (ΟΙΣ) που έγινε στην Κωνσταντινούπολη, ο Έρντογαν φρόντισε μεταξύ άλλων να «κατσαδιάσει» τις χώρες μέλη που δεν πληρώνουν τη συνδρομή τους προς τη γενική γραμματεία του οργανισμού. Ήταν και αυτό μέρος μιας «μεγαλοπρεπούς» εμφάνισης από ένα πολιτικό ηγέτη που επιδιώκει να θεμελιώσει κεντρικό ρόλο για την Τουρκία στα ζητήματα του μουσουλμανικού κόσμου. Μια προσεκτική παρακολούθηση της ανάπτυξης της ρητορείας της τουρκικής εξουσίας στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής της ΟΙΣ στις 14 και 15 Απριλίου 2016, επιβεβαιώνει την αντίληψη του ισλαμικού κινήματος της χώρας ότι στοχεύει στην ενότητα και αλληλεγγύη των μουσουλμανικών χωρών ως μιας χωριστής και αυτόνομης γεωπολιτικής ύπαρξης στις διεθνείς ισορροπίες, υπό την προϋπόθεση όμως ότι η Τουρκία θα είναι αυτή που θα αναλάβει τη θέση καθοδήγησης. Το ύφος ενός «στοργικού πατέρα» που ξέρει με αυστηρό τρόπο το καλό των παιδιών του, αποτελεί όντως κομμάτι του ιδεολογικού υπόβαθρου της εξουσίας του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) της Τουρκίας. Όμως η φορτική επανάληψη του κατά την πρόσφατη σύναξη των κρατών μελών του ΟΙΣ, ήταν και μια προσπάθεια απαντήσεων στο δύσκολο περιβάλλον που αντιμετωπίζει ο Έρντογαν σήμερα. Η ένταση στις σχέσεις με τη Δύση, η ανατροπή των σχεδιασμών για τη Συρία, η σταδιακή άνοδος της επιρροής του Ιράν, καθώς και η εσωτερική πόλωση στην Τουρκία, φαίνεται να σπρώχνουν τον Πρόεδρο της χώρας στην αναζήτηση νέων πεδίων ανάδειξης της παρουσίας του. Με λίγα λόγια, η συγκεκριμένη σύνοδος κορυφής είναι μια αφορμή επανεξέτασης του ρόλου της Συνεργασίας περιφερειακά και διεθνώς, αλλά και μιας πιο σφαιρικής αντιμετώπισης του ηγεμονικού ρόλου που διεκδικεί η Τουρκία σε συνδυασμό με τις ανανεωμένες σχέσεις της με τη Σαουδική Αραβία.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Η «μεταρρυθμιστική» Τουρκία και μουσουλμανικός κόσμος»

«Θα ισοπεδώσουμε τα σπίτια σας!»

sahinbey-kentsel-donusum-b

Ιδεολογία και οικονομία πίσω από την αναμόρφωση των πόλεων στην Τουρκία

«Δεν είδα το σπίτι μου εδώ και πέντε μήνες. Ούτε που ξέρω την κατάσταση του. Μόλις τώρα άκουσα για την απόφαση απαλλοτρίωσης… Πάνε τα παιδικά μου χρόνια, η νιότη και η ζωή μου ολόκληρη. Μας τα κατέστρεψαν όλα!». Η κραυγή αγωνίας του κάτοικου της κουρδικής πόλης Σούρ που μόλις ενημερώθηκε για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να απαλλοτριώσει ολόκληρη την περιοχή, είναι χαρακτηριστική όχι μόνο των εξελίξεων στο Κουρδικό πρόβλημα, αλλά πολύ περισσότερο των μηχανισμών ηγεμονίας του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Μηχανισμοί που σε περιόδους κρίσης λειτουργούν ακόμα πιο έντονα, είτε για να κερδίσουν συναίνεση, είτε για να άρουν τα εμπόδια μέσα από την καταστολή. Συγκεκριμένα στις 21 Μαρτίου η επίσημη εφημερίδα του τουρκικού κράτους ανακοίνωσε την απόφαση «υποχρεωτικής και άμεσης» απαλλοτρίωσης της πόλης Σούρ, η οποία από τις 2 Δεκεμβρίου 2015 μέχρι και τα μέσα Μαρτίου 2016 τελούσε υπό καθεστώς πολιορκίας. Ο νόμος απαγόρευσης κυκλοφορίας εφαρμόστηκε στην πόλη συνολικά έξι φορές με διάρκεια που ξεπερνούσε τα 115 εικοσιτετράωρα. Η πολιορκία του κράτους και οι ένοπλες συγκρούσεις που προκάλεσε, εξανάγκασαν περίπου 1500 μικρές επιχειρήσεις στη Σούρ να κλείσουν και πρόσθεσαν ακόμα 10 χιλιάδες ανθρώπους στους καταλόγους της ανεργίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία μη κυβερνητικών οργανώσεων που εξέτασαν τις κοινωνικές συνέπειες του αποκλεισμού της Σούρ, κατά τους τελευταίους έξι μήνες πάνω από 35 χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.

Συνεχίστε την ανάγνωση του ««Θα ισοπεδώσουμε τα σπίτια σας!»»

Η περίοδος της μεγάλης κρίσης

 

ankara_patlamasi

Πως οι βομβιστικές επιθέσεις στην Άγκυρα δημιουργούν ένα φαύλο κύκλο πόλωσης

«Σήμερα είμαστε σε συνθήκες τις οποίες η λέξη ‘χάος’ δεν είναι αρκετή για τις περιγράψει». Αυτά σημείωνε σε άρθρο του στην εφημερίδα Τζουμχουριέτ στις 15 Μαρτίου 2016, ο καθηγητής Αχμέτ Ινσέλ. Δύο μέρες μετά τη νέα βομβιστική επίθεση στο κέντρο της Άγκυρας, η διαπίστωση του Τούρκου ακαδημαϊκού καταγράφει με χαρακτηριστικό τρόπο το άνοιγμα μιας περιόδου μεγάλης κρίσης στη χώρα με άγνωστο χρονικό ορίζοντα, αλλά πολύ περισσότερο με άγνωστα τα τελικά της αποτελέσματα. Οι πλευρές της αντιπαράθεσης στην Τουρκία έχουν επιλέξει με τον πιο επίσημο τρόπο τη μέθοδο της ένοπλης βίας για την υλοποίηση των πολιτικών τους στόχων. Από τη μια το τουρκικό κράτος και από την άλλη το ΡΚΚ, φαίνεται να εισέρχονται σε μια περίοδο «ξεκαθαρίσματος λογαριασμών». Αυτοί οι «λογαριασμοί» άπτονται ζητημάτων περιφερειακής κλίμακας και επιρροής, ενώ χαρακτηρίζονται από την σχεδόν ολοκληρωτική περιθωριοποίηση της «κλασσικής» πολιτικής δραστηριότητας και την ενεργοποίηση της σκληρής ισχύος των όπλων.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Η περίοδος της μεγάλης κρίσης»

Αρέσει σε %d bloggers: