Απόσπασμα από το ρεπορτάζ του Απόστολου Κουρουπάκη στην εφημερίδα Καθημερινή Κύπρου που δημοσιεύθηκε στις 29 Μαΐου 2022:
«Αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στις σχέσεις Άγκυρας – Κατεχομένων, μέσα από την αποσπασματική εφαρμογή προγραμμάτων όπως το πρωτόκολλο, είναι μια «ντε φάκτο προσάρτηση», λέει στην «Κ» ο Νίκος Μούδουρος, λέκτορας στο Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
–Τι αλλάζει, αν αλλάζει κάτι, στην τ/κ κοινότητα με την υπογραφή του νέου πρωτοκόλλου συνεργασίας των Κατεχομένων με την Τουρκία; Ποιοι κίνδυνοι σοβούν;
–Εκείνο το οποίο αλλάζει είναι οι ρυθμοί και το βάθος της έντασης με την οποία κορυφώνεται μια προηγούμενη διαδικασία. Αυτή της μεταφοράς εξουσίας από την τ/κ κοινότητα στην Τουρκία και της αντίστοιχης «εισαγωγής» δομών του τουρκικού κράτους στην Κύπρο. Το πρωτόκολλο οικονομικής και δημοσιονομικής συνεργασίας για το 2022 επιβεβαιώνει όλα τα προηγούμενα νέα στοιχεία στον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση Ερντογάν διεκδικεί να κυβερνήσει τις κατεχόμενες περιοχές. Πιο συγκεκριμένα, επιδιώκεται η ολοκληρωτική περιθωριοποίηση της τ/κ κοινότητας ως πολιτικού δρώντα και ως πολιτικού υποκειμένου. Αυτή η εξέλιξη μελλοντικά μπορεί να αλλάξει δραματικά τις ισορροπίες ισχύος στα Κατεχόμενα και να ανοίξει τον δρόμο για την πολιτική ισχυροποίηση παραγόντων εντελώς ξένων προς την κυπριακή ταυτότητα της κοινότητας.
–Πιστεύετε ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας σταδιακής προσάρτησης της βόρειας κατεχόμενης Κύπρου από την Τουρκία; Θα μπορούσε ο Τούρκος πρόεδρος να προχωρήσει σε τέτοιο βήμα, έχοντας και το Ουκρανικό ως μπούσουλα;
–Το ζήτημα της προσάρτησης ως πράξη στο διεθνές δίκαιο είναι ένα κεφάλαιο εξαιρετικής σημασίας. Εξαρτάται την ίδια στιγμή από διεθνείς συγκυρίες, από τη θέση της Τουρκίας σε αυτές, αλλά και από την εσωτερική κατάσταση στην κοινωνία των Κατεχομένων. Εκείνο όμως που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στις σχέσεις Άγκυρας – Κατεχομένων, μέσα από την αποσπασματική εφαρμογή προγραμμάτων όπως το πρωτόκολλο, είναι μια «ντε φάκτο προσάρτηση». Η καθημερινή ενσωμάτωση όλων των σφαιρών της κοινωνικής ζωής των Τουρκοκυπρίων στον «πολιτικό κορμό» της Τουρκίας ενδυναμώνεται και συνεπώς οι οργανωμένες δυνάμεις των Τουρκοκυπρίων που αντιδρούν, πλέον έχουν μεγαλύτερες πιέσεις. Ένα από τα βασικά στοιχεία που θα επηρεάσει μελλοντικά τους όποιους προσανατολισμούς για προσάρτηση –εκτός από τη διεθνή κατάσταση– είναι και η δημογραφική δομή των Κατεχομένων. Αυτό είναι ένα ακόμα κρίσιμο ζήτημα που διατηρεί ψηλά σε προτεραιότητα το πρωτόκολλο του 2022.
–Σαφώς και η λύση του Κυπριακού είναι ο μόνος ουσιαστικός δρόμος αποσόβησης της μόνιμης διαίρεσης, ως τότε όμως μπορεί να γίνει κάτι άλλο από την τ/κ κοινότητα ή τον διεθνή παράγοντα;
–Η επέκταση της οικονομικής και πολιτιστικής συνεργασίας των δύο κοινοτήτων, μπορεί να προσφέρει μια βάση δημιουργίας ρηγμάτων, αφού θα συγκρούεται με τη δυναμική αφομοίωσης των Τουρκοκυπρίων από την Τουρκία. Τέτοιες συνεργασίες μπορούν να ανοίξουν πεδία νέων πολιτικών προγραμμάτων και διεκδικήσεων εντός της τ/κ κοινότητας γύρω από την ιδέα της επανένωσης. Γιατί σε κρίσιμες συγκυρίες όπως τη σημερινή, η τουρκοκυπριακή αντιπολίτευση μπορεί να έχει μέσα από τις συνεργασίες μια επιπλέον πλατφόρμα ανάδειξης της «πρακτικής απόδειξης» των πλεονεκτημάτων από την ένταξη στη διεθνή νομιμότητα.
Ολόκληρο στο δημοσίευμα στην ιστοσελίδα της εφημερίδας Καθημερινή Κύπρου
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΤΕΡΑ 