Αφώτιστες στιγμές κυπριακής ιστορίας 4
Η πρώτη πιο σοβαρή και ολοκληρωμένη προσπάθεια εισαγωγής νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα, έγινε από τον Πρωθυπουργό της Τουρκίας, Τουργκούτ Οζάλ, το καλοκαίρι του 1986. Με αφορμή το αίτημα Έρογλου για παραχώρηση 12 δισεκατομμυρίων τουρκικών λιρών από την Άγκυρα, ο Οζάλ προχώρησε στον καταρτισμό ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αλλαγής του οικονομικού μοντέλου των κατεχομένων, στα πρότυπα των γνωστών αποφάσεων της 24ης Ιανουαρίου 1980 που ουσιαστικά εμβάθυναν τη νεοφιλελεύθερη στροφή της τουρκικής οικονομίας.
Στο επίκεντρο της προσπάθειας Οζάλ τότε ήταν η μετατροπή των βόρειων εδαφών της Κύπρου σε μια «ζώνη ελεύθερου εμπορίου» με δομικές αλλαγές, οι οποίες θα ενσωμάτωναν σε μεγαλύτερο βαθμό την οικονομία των Τουρκοκυπρίων στην Τουρκία. Μεταξύ των μέτρων που ήθελε να εφαρμόσει η κυβέρνηση Οζάλ ήταν η κατάργηση της ΑΤΑ, η αύξηση των επιτοκίων, η εισαγωγή έμμεσεων φορολογιών-φόρων κατανάλωσης, η μείωση των μισθών, η κατάργηση της εισφοράς του κράτους στις κοινωνικές ασφαλίσεις, η κατάργηση του ταμείου προνοίας, η αρχική μείωση και η σταδιακή κατάργηση του εφάπαξ, η ιδιωτικοποίηση όλων των κρατικών οικονομικών επιχειρήσεων, η δραστική μείωση στους δασμούς εισαγωγών και η απελευθέρωση της μεταφοράς συναλλάγματος από την Τουρκία.
Το οικονομικό πακέτο Οζάλ ήταν ο βασικός λόγος διάλυσης της τότε «κυβέρνησης» μεταξύ του Κόμματος Εθνικής Ενότητας και του Κόμματος Κοινοτικής Απελευθέρωσης. Το τουρκοκυπριακό συνδικαλιστικό κίνημα πραγματοποίησε μεγάλης κλίμακας απεργιακές κινητοποιήσεις, με αποτέλεσμα μέρος του οικονομικού προγράμματος να μην εφαρμοστεί. Όμως είναι γεγονός ότι από τότε τέθηκαν οι βάσεις της οικονομικής αλλαγής που βιώνει σήμερα η Τουρκοκυπριακή κοινότητα με τα τρίχρονα οικονομικά πρωτόκολλα του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ).
Νίκος Μούδουρος
13 Απριλίου 2016
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΤΕΡΑ 