Οι εισηγήσεις του εκπαιδευτικού συμβουλίου σηματοδοτούν νέα αντιπαράθεση στα κατεχόμενα
Στις αποφάσεις του συμβουλίου τονίζεται η ανάγκη για εξυπηρέτηση του στόχου για ειρήνη, συμβίωση και ομοσπονδιακής λύσης
Του Σπύρου Σωτηρίου
Την πολιτική βούληση μιας σημαντικής μερίδας των Τ/κ για την ομοσπονδιακή επίλυση του Κυπριακού, καταδεικνύουν οι συστάσεις του τουρκοκυπριακού Συμβουλίου Εκπαίδευσης -μεταξύ άλλων εισηγείται την υποχρεωτική εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας στα σχολεία- προς το λεγόμενο υπουργικό συμβούλιο των κατεχομένων. Διακρίνεται η θέληση ενός τμήματος της Τουρκοκυπριακής κοινότητας να διεκδικήσει την προετοιμασία των συνθηκών για δημιουργία της κυπριακής ομοσπονδίας μέσα από ένα στρατηγικό πλαίσιο όπως είναι η παιδεία. Οι εισηγήσεις του συμβουλίου πυροδότησαν ήδη αντιδράσεις στα κατεχόμενα και σηματοδοτούν μια νέα πολιτική μάχη και ρήξη των προοδευτικών στοιχείων της Τ/κ κοινότητας με την Τουρκία και τις εθνικιστικές δυνάμεις στα κατεχόμενα. Στα αξιοσημείωτα είναι το γεγονός ότι στις αποφάσεις του συμβουλίου τονίζεται η ανάγκη για επαφή με την Ελληνοκυπριακή κοινότητα για να γίνει κοινή προσπάθεια σε συγκεκριμένα μέτρα στην εκπαίδευση.
Αποφάσεις με στόχο τη λύση
Μερικές από τις σημαντικότερες αποφάσεις του συμβουλίου έχουν ως εξής:
- Ενίσχυση του ρόλου δασκάλων, καθηγητών και μαθητών στη διοίκηση των σχολικών μονάδων.
- 11χρονη συνεχής υποχρεωτική εκπαίδευση.
- Αλλαγή της διδακτέας ύλης της κυπριακής ιστορίας με τρόπο που να υπηρετεί την ειρήνη, τη συμβίωση και την ομοσπονδιακή λύση του Κυπριακού. Επαφές με την Ελληνοκυπριακή κοινότητα για να γίνει κοινή προσπάθεια στο εν λόγω θέμα.
- Υποχρεωτική διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας ως ξένης σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης με στόχο την ειρήνη, τη συμβίωση και τη δημιουργία συνθηκών ομοσπονδιακής λύσης του Κυπριακού προβλήματος. Στο ίδιο πλαίσιο, αναγνώριση της τουρκικής, ελληνικής και αγγλικής γλώσσας, ως των επίσημων γλωσσών της Κύπρου. Επαφές με την Ελληνοκυπριακή κοινότητα για να γίνει κοινή προσπάθεια στο θέμα αυτό.
- Κατάργηση του υποχρεωτικού μαθήματος των θρησκευτικών από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
- Κατάργηση του όρκου.
- Κατάργηση της Θεολογικής Σχολής Χαλά Σουλτάν.
- Μεταφορά των κονδυλίων που χρησιμοποιούνται για χτίσιμο νέων τζαμιών και άλλων θρησκευτικών υπηρεσιών προς την ενίσχυση της υποδομής της παιδείας.
Συμβουλευτικό σώμα το Συμβούλιο Εκπαίδευσης
Η 5η σύνοδος του τουρκοκυπριακού Συμβουλίου Εκπαίδευσης (Eğitim Şurası) πραγματοποιήθηκε από τις 10 έως τις 14 Μαρτίου 2014. Το συγκεκριμένο σώμα, το οποίο λειτουργεί ως συμβουλευτικό προς την εκτελεστική εξουσία για ζητήματα παιδείας, συνήλθε με πρωτοβουλία του λεγόμενου υπουργού παιδείας Μουσταφά Αραμπατζίογλου, υπό το βάρος των πολλών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η τουρκοκυπριακή εκπαίδευση σήμερα.
Το ευρύτερο ιδεολογικο-πολιτικό πλαίσιο της περιόδου και οι προσανατολισμοί των συμμετεχόντων, αποτέλεσαν τελικά βασικούς παράγοντες καθορισμού του περιεχομένου των αποφάσεων του συμβουλίου.
Στο σημείο αυτό άλλωστε εντοπίζεται η πολύ σημαντική δυναμική που καταγράφεται στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα και ιδιαίτερα στους κόλπους του οργανωμένου κινήματος των δασκάλων, καθηγητών και ακαδημαϊκών.
Πλατιά συμμετοχή εκπαιδευτικών και ακαδημαϊκών
Θα πρέπει να σημειωθεί, ότι το εν λόγω συμβούλιο συνήλθε ακόμα 4 φορές τα τελευταία 40 χρόνια. Το 1975, το 1991, το 1995 και το 2005. Η ιδιαιτερότητα της συνόδου του 2014, εκτός από τις αποφάσεις, βρίσκεται και στη πλατιά συμμετοχή που έφτασε τα 286 άτομα από εκπροσώπους όλων των τομέων της εκπαίδευσης, ενώ για πρώτη φορά το 24% ήταν ακαδημαϊκοί. Οι 11 επιτροπές του συμβουλίου ενέκριναν συνολικά 419 αποφάσεις, τις οποίες ο υπουργός παιδείας είναι υποχρεωμένος να παρουσιάσει στο υπουργικό συμβούλιο μέσα σε 15 μέρες και εάν υιοθετηθούν θα πρέπει να δημοσιευτούν στην επίσημη εφημερίδα.
Σαφέστατη ιδεολογική διάσταση στις αποφάσεις
Η συγκεκριμένη παράθεση μερικών αποφάσεων του συμβουλίου με το λεκτικό που χρησιμοποιούν τα έγγραφα που δημοσιοποιήθηκαν, δεν είναι τυχαία, τονίζει στην ‘Χ’ ο τουρκολόγος Νίκος Μούδουρος εξηγώντας πως το περιεχόμενο τους δεν έχει καμιά σχέση με την «αποψιλωμένη» έννοια της πολυπολιτισμικότητας στη βάση της οποίας σχολίασαν τις αποφάσεις αυτές ορισμένοι παράγοντες στην Ελληνοκυπριακή κοινότητα.
Αντίθετα, η συμβουλευτικού χαρακτήρα αποφάσεις της τουρκοκυπριακής συνόδου έχουν μια σαφέστατη ιδεολογική διάσταση και υπογραμμίζουν μια πολύ συγκριμένη πολιτική βούληση για την ομοσπονδιακή επίλυση του Κυπριακού, σημειώνει ο Νίκος Μούδουρος.
Με λίγα λόγια, προσθέτει, μέσα από τις αποφάσεις διακρίνεται η θέληση ενός τμήματος της Τουρκοκυπριακής κοινότητας να διεκδικήσει την προετοιμασία των συνθηκών για δημιουργία της κυπριακής ομοσπονδίας μέσα από ένα στρατηγικό πλαίσιο όπως είναι η παιδεία.
“Μάλιστα λαμβάνοντας υπόψη το χαρακτήρα των πρωταγωνιστών της συνόδου, όπως τα συνδικάτα των Τουρκοκύπριων δασκάλων και καθηγητών, εύκολα κάποιος διακρίνει τη διάθεση για πολιτική αντιπαράθεση”, υποδεικνύει ο Νίκος Μούδουρος. Χαρακτηριστικά, κατά την ομιλία του Έρογλου οι οργανωμένοι εκπαιδευτικοί ύψωσαν πινακίδες στις οποίες αναγραφόταν η φράση «δε θέλουμε εκπαίδευση εχθρική προς την ειρήνη».
Διαχρονική η αντιπαράθεση με την Τουρκία
Όπως εξηγεί ο Νίκος Μούδουρος, η μεγάλη εικόνα και ανεξαρτήτως εάν τελικά θα υλοποιηθούν οι αποφάσεις του συμβουλίου, παραπέμπει προς μια σημαντική κατεύθυνση: Τη διαχρονική αντιπαράθεση μέρους της Τουρκοκυπριακής κοινότητας με την Τουρκία γύρω από το θέμα της προστασίας της κοινοτικής ύπαρξης, προσπάθεια που ολοκληρώνεται με την επίλυση του Κυπριακού. Συνεπώς, υποδεικνύει, αυτή η αντιπαράθεση δεν είναι καθόλου ανεξάρτητη από την Ελληνοκυπριακή κοινότητα, η οποία όπως φαίνεται από τις αποφάσεις του συμβουλίου, μεταβάλλεται σε «συνομιλητή» της διατήρησης-προστασίας της κυπριακής διάστασης της τουρκοκυπριακής ταυτότητας.
Απορρίπτουν το αυταρχικό κεμαλικό-εθνικιστικό πλαίσιο
Οι συγκεκριμένες προσπάθειες των Τουρκοκυπρίων φαίνεται να απορρίπτουν τόσο την αντίληψη περί ανάγκης «εκπολιτισμού» τους ως «όχι καλών» Τούρκων, αλλά και ως «όχι καλών Μουσουλμάνων», τονίζει ο Νίκος Μούδουρος, εξηγώντας ότι απορρίπτουν το αυταρχικό κεμαλικό-εθνικιστικό πλαίσιο καθορισμού της τουρκικότητάς τους και την ίδια στιγμή το επίσης αυταρχικό ισλαμικό-συντηρητικό πλαίσιο περιορισμού της κοσμικότητάς τους. “Οι αποφάσεις του συμβουλίου λοιπόν, στρέφονται ταυτόχρονα εναντίον όλων των «έξωθεν» επιδιώξεων για πολιτικό και ιδεολογικό μετασχηματισμό, ο οποίος εμποδίζει την ομοσπονδιακή επανένωση της Κύπρου και επομένως τη μετατροπή της κοινότητας ως δρώντα στην κυπριακή ιστορία”, υπογραμμίζει.
Σηματοδοτείται μια νέα πολιτική μάχη
Σχολιάζοντας το τι μέλλι γενέσθαι μετά από αυτή την εξέλιξη, ο Νίκος Μούδουρος, σημειώνει ότι οι αποφάσεις του συμβουλίου σηματοδοτούν μια νέα πολιτική μάχη. Είναι ένα ακόμα στάδιο στο ευρύτερο περιβάλλον των αντιπαραθέσεων έτσι όπως κορυφώθηκε με τις μεγάλες κινητοποιήσεις του 2011. “Πότε οργανωμένα και μαζικά, πότε με εναλλακτικούς τρόπους διαμαρτυρίας, η κοινωνική δραστηριοποίηση ενός τμήματος της Τουρκοκυπριακής κοινότητας συνεχίζει να θέτει έντονα ερωτηματικά σε σχέση με το ρόλο της Τουρκίας στην κυπριακή ιστορία”, σημειώνει, χαρακτηρίζοντας ως σημαντικό ότι σε αυτή τη φάση τα ερωτήματα μπαίνουν από τους δάσκαλους και τους καθηγητές.
Αντίδραση εθνικιστών: «KTOS και KTOEOS θα πρέπει να κλείσουν»
Ήδη, οι αποφάσεις του Συμβουλίου Εκπαίδευσης προκάλεσαν αντιδράσεις από τις εθνικιστικές δυνάμεις στα κατεχόμενα καθώς και από τον ίδιο το λεγόμενο υπουργό παιδείας Μουσταφά Αραμπατζίογλου που προέρχεται από το κόμμα του Σερντάρ Ντενκτάς.
Σύμφωνα με τον Τ/κ τύπο, σχεδόν τριάντα άτομα, εκπροσωπόντας κάποιες οργανώσεις, πραγματοποίησαν εκδήλωση διαμαρτυρίας την περασμένη Τετάρτη μπροστά από τα γραφεία της συντεχνίας των Τ/κ δασκάλων (KTOS) διαδηλώνοντας κατά των αποφάσεων του εκπαιδευτικού συμβουλίου.
Σύμφωνα με τη Γενί Ντουζέν, εκπρόσωποι των διαδηλωτών ανέγνωσαν μια δήλωση με την οποία περιγράφουν ως «το μαχαίρι στην καρωτίδα της τ/κ κοινότητας» τις αποφάσεις του συμβουλίου. Οι διαδηλωτές κρατούσαν πανό που έγραφαν «KTOS και KTOEOS θα πρέπει να κλείσουν», «Δεν είναι η KTOS που έσωσε αυτή τη χώρα» και «Εμείς δεν αναγνωρίζουν οι αποφάσεις του συμβουλίου».
Η Αφρίκα γράφει ότι σε απάντηση η KTOS ανήρτησε πανό στα γραφεία της με το γνωστό Τ/κ δάσκαλο Αρίφ Χασάν Ταχσίν, ο οποίος απεβίωσε και ήταν γνωστός για τον αγώνα του υπέρ της ειρήνης και της επανένωσης του νησιού. Ο ΓΓ της συντεχνίας των δασκάλων, Σενέρ Ελτζίλ, ανέφερε ότι οι διαδηλώσεις αυτές που διοργανώθηκαν από τον Ντερβίς Έρογλου δεν έχουν κανένα νόημα ως προς τον αγώνα των Τ/κ για αυτοδιοίκηση.
Η εφημερίδα Ρεαλίστ αναφέρει ότι ο Σουνάτ Ατούν, ΓΓ του κόμματος Εθνικής Ενότητας επέκρινε τον ομόλογό του στο Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό κόμμα, Κουτλάι Ερκ, ο οποίος είχε πει ότι ο όρκος στα τ/κ σχολεία «έχει φασιστική και ρατσιστική νοοτροπία». Η δήλωση αυτή του Ερκ, κατά τον Ατούν, ξεπέρασε τα όρια.
Εφημερίδα Χαραυγή, 22 Μαρτίου 2014